مشاوره فردی (تلفنی، آنلاین و حضوری با نمونه گزارش مشاور)

انسان‌ها در زندگی روزمره خود با مسائل و چالش‌هایی مواجه می‌شوند که به تنهایی توان مقابله با آن‌ها را ندارند. در رشته مورد نظر خود قبول نشدم، با پدر و مادرم تعارض دارم، امیدی برای ادامه زندگی ندارم، نامزدم مرا ترک کرده است، والدینم پیوسته دعوا می‌کنند، اضطراب دارم، توانایی تصمیم گیری ندارم، در طول روز هیجانات منفی زیادی را تجربه می‌کنم، ذهنم پر از افکار منفی است، از ازدواج می‌ترسم و بسیاری دیگر از مشکلاتی که مراجعین مطرح می‌کنند. روان انسان بسیار پیچیده است و مجموعه‌ای از عوامل در گذشته، حال و آینده در بروز افکار، هیجانات و رفتارها نقش ایفا می‌کنند که توسط مشاوره فردی ارزیابی می‌شوند.
جلسات مشاوره فردی و دریافت حمایت‌ها و کمک‌های حرفه‌ای و روان ‌درمانی به افراد کمک می‌کند با مسائل و مشکلات خود مواجهه شوند و از آن‌ها به عنوان پلی برای رشد و ترقی خود استفاده نمایند.

مشاوره فردی فرآیند دریافت کمک و حمایت از متخصص سلامت روان در موقعیت‌های چالش‌برانگیز زندگی است که فرصتی برای رشد و تعالی مراجعین فراهم می‌کند. مشاور فردی به مراجعین کمک کند تا با موضوعات شخصی و رابطه‌ای در زندگی فردی و اجتماعی خود مانند خشم، افسردگی، اضطراب، چالش های ازدواج و روابط، مشکلات والدین، مسائل شغلی و… مقابله کنند. لذا این حوزه از مشاوره زندگی، طیف بسیاری از موضوعات را دربرمی‌گیرد. به عبارت دیگر مشاوره فردی فرایندی است که مراجع در یک فضای امن و محرمانه، با یک فرد متخصص و حرفه‌ای ملاقات می‌کند تا جهت رشد، بهبود، تعدیل، اصلاح و یا در صورت نیاز درمان مشکلات و روابط خود خدمات یاورانه حرفه‌ای و تخصصی دریافت نماید.

مشاوره فردی در انواع متعدد و به شیوه‌های مختلف انجام می‌شود. از انواع آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

مشاوره روانشناختی

 مشاوره روانشناختی با هدف شناخت و درمان مسائل روانی، کسب خودآگاهی، رشد و ارتقاء شخصی انجام می‌شود. انواع رویکرد های مشاوره روانشناختی وجود دارد که بر اساس تخصص و تجربه درمانگر و مسائل مراجع، مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال مشاوره افسردگی در حوزه مشاوره روانشناختی می‌باشد.

مشاوره روابط

یکی دیگر از حوزه‌های مشاوره فردی تلفنی و حضوری، روابط بین فردی است. گاهی افراد در روابط فردی، خانوادگی، کاری و اجتماعی خود با چالش‌ها و مسائلی مواجهه می‌شوند که نیاز است به مشاور فردی مراجعه نمایند. مشاور، الگوهای ارتباطی افراد را شناسایی می‌کند و با بررسی زمینه و پیش آگهی مشکلات، طرح درمان را اجرا می‌کند. و در صورت لزوم فرد را برای مشاوره خانواده ارجاع می‌دهد.

مشاوره شغلی

 در برخی مواقع جلسات مشاوره فردی و مشاوره زندگی در جهت توسعه مهارت حرفه‌ای، انتخاب شغل مناسب و بهبود روابط شغلی پیش می‌رود که به افراد کمک می‌کند در محیط کاری و حرفه‌ای خود موفق و رضایت‌مند باشند. افرادی که در یافتن شغل مناسب، سازگاری با محیط کاری، تعادل بین کار و خانواده دچار مشکل هستند می‌توانند از خدمات مشاوره شغلی بهره مند شوند.

مشاوره مهارت‌های زندگی

برخی از جلسات مشاوره فردی آنلاین یا مشاوره فردی حضوری، در جهت آموزش مهارت‌های زندگی به مراجعین می‌باشد تا با چالش‌ها و بحران‌های مراحل زندگی خود، با رویکردی رشد محور عمل کند. این جلسات به صورت روانی-آموزشی برگزار می‌شود و مشاور فردی انواع مهارت هایی که باید دانست مانند مهارت‌های تصمیم گیری، حل مسئله، خودشناسی، کنترل خشم، همدلی، مدیریت احساسات، مدیریت استرس و تفکر خلاقانه را به مراجعین آموزش دهد تا شیوه‌های مقابله سالم را در برابر چالش‌ها و مسائل زندگی به کار ببرند.

مشاوره توانبخشی

 برخی از مراجعین جلسات مشاوره فردی آنلاین، تلفنی یا حضوری اشخاصی هستند که از ناتوانی های جسمانی برخوردارند. این نوع مشاوره فردی به تسهیل فرایند بهبود و بازیابی مشکلات جسمی کمک می‌کند. در واقع مشاوره توانبخشی در جهت مدیریت زندگی شخصی و خانوادگی و اجتماعی و استفاده از ظرفیت‌های بالقوه خویش گام برمی‌دارد.

مشاوره تحصیلی

 برخی از جلسات مشاوره فردی که مراجعین آن‌ها معمولا دانش آموزان و والدین هستند، با هدف رشد و موفقیت تحصیلی دانش آموزان و کسب رتبه برتر در آزمون های سراسری برگزار می‌شوند.  مشاوره تحصیلی در برنامه‌ریزی تحصیلی، انتخاب رشته، شیوه‌های مطالعه و… به ارائه خدمات می‌پردازد.

در جلسه مشاوره فردی انواع رویکردهای روان درمانی توسط درمانگر متناسب با سلیقه و اعتقاد و تخصص درمانگر و مسئله و جهان بینی مراجع، استفاده می‌شود. در ادامه به اختصار رویکردهای عمده در مشاوره فردی را شرح می‌دهیم. نکته قابل توجه این است که در بسیاری از موارد مشاور فردی یک رویکرد غالب دارد؛ اما متناسب مشکل مراجع از سایر روش‌های درمانی نیز استفاده می‌کند.

رویکرد شناختی- رفتاری

یکی از مهم‌ترین رویکردهای کاربردی و موثر در فرهنگ ایرانی، درمان شناختی-رفتاری می‌باشد. فرضیه اساسی این رویکرد این است که شناخت‌های ناکارآمد مانند تحریف‌های شناختی، افکار غیر منطقی و ناکارآمد منجربه احساسات و هیجانات ناخوشایند و منفی و رفتارهای ناسالم می‌شود. از آنجایی که تغییر افکار از هیجانات راحت‌تر است، مشاور فردی شناختی-رفتاری روی تغییر و اصلاح باورهای فرد تمرکز می‌کند.

روان درمانی هیجان مدار

درمانگر روش‌های هیجان مدار مانند زوج درمانی هیجان مدار براین باور است که افراد با عقل خود فکر می‌کنند؛ اما با هیجانات خود تصمیم می‌گیرند. لذا افراد در جلسه مشاوره فردی هیجان مدار احساسات و هیجانات اولیه و ثانویه خود را شناسایی، تجربه و تعدیل می‌کنند تا به تعادل برسند. طرح‌های هیجانی از مفاهیم اساسی این رویکرد هستند که نشان می‌دهند چگونه احساسات می‌توانند تجربه شوند، باعث تغییرات فیزیولوژیک شوند، بر تفکر تاثیر بگذارند و اقدامات آینده را هدایت کنند.

روان درمانی پویشی

روان درمانی پویشی در جلسه مشاوره فردی آنلاین و مشاوره فردی حضوری به مراجعین کمک می‌کند بفهمند چگونه احساسات و افکار و رفتارهای فعلی بر اساس تجربیات اولیه زندگی و تجربیات گذشته ایجاد می‌شوند. این رویکرد با روانکاوی متفاوت است؛ اما ادامه آن است. روان درمانی پوشی انواع مختلفی دارد که بر اساس مشکل مراجعه توسط درمانگر پویشی به کار برده می‌شوند.

درمان متمرکز بر راه حل

رویکرد راه حل محور نوعی درمان کوتاه مدت است که بر شناسایی مسئله و حل و فصل آن تمرکز دارد. این روش به ریشه‌های افکار و احساسات و هیجانات تمرکز چندانی ندارد و روی منابع و شرایط فعلی فرد متمرکز می‌باشد. در واقع می‌توان گفت نقش مشاور و متخصص در این روش، کمک به فرد برای استخراج راه حل، برای حل مشکلات موجود است.

طرحواره درمانی

طرحواره درمانی برای شناخت و تغییر الگوهای ناسازگار استفاده می‌شود و براین باور است که طرحواره‌های ناسازگار اولیه و شناخت‌های ناکارآمد عامل مشکلات و ناسازگاری‌های کنونی است. مشاور فردی که از طرحواره درمانی استفاده می‌کند کاملا حرفه‌ای عمل کرده و از برچسب زنی خود داری می‌کند. او به کمک مراجع طرحواره‌ها را شناسایی و تعدیل می‌کند.

همه جلسات مشاوره ای که برگذار می‌شوند، 3 هدف عمده زیر را دنبال می‌کنند:

رویکرد پیشگیری

 جلسات مشاوره فردی با آموزش مهارت‌های لازم به مراجعین و توانمندسازی آن‌ها از وقوع مسائل و مشکلات پیشگیری می‌کند. به عنوان نمونه جلسات مشاوره ازدواج تلفنی که به دختران و پسران در جهت انتخاب همسر مناسب و یادگیری مهارت‌های زناشویی یاری می‌دهد.

مداخله و درمان

مشاور فردی از رویکردهای مختلف درمانی استفاده می‌کند تا مشکلات رفتاری، شخصیتی، رابطه‌ای، خانوادگی و… مراجع کننده برطرف شود و اختلالات روانشناختی درمان گردد.

رشد فردی

 مشاوره تنها مختص افراد مشکل‌دار و ناتوان نمی‌باشد. علاوه بر این به افراد کمک می‌کند استعدادها و توانایی‌های خود را شکوفا نمایند که منجربه رشد شخصیتی آن‌ها و کسب موفقیت و رضایت در حوزه‌های مختلف زندگی می‌شود.

 جلسات مشاوره فردی مبتنی بر رویکرد مشاور و مشکل مراجع پیش می‌رود. اگر چه این مراحل با یکدیگر هم‌پوشانی دارند، برای کسب نتیجه دلخواه و دستیابی به اهداف مشاوره باید به صورت پیوسته عمل نمایید. مراحل جلسات مشاوره فردی به شرح ذیل می‌باشد:

برقراری رابطه و ایجاد اتحاد درمانی

 مهم‌ترین ابزار برای شروع یک جلسه روان‌درمانی اثربخش، ایجاد یک فضای راحت، امن، قابل اعتماد و حرفه‌ای بین مشاور و مراجع می‌باشد که مراجع را برای صحبت در مورد مشکل خود ترغیب می‌کند. رابطه درمانی شرایطی را ایجاد می‌نماید تا مراجع درمورد مشکل خود صحبت کند. از جمله مهارت های لازم برای برقراری رابطه درمانی مطلوب عبارتند از:

• گوش دادن فعال
• همدلی
• انعکاس احساسات
• انعکاس محتوا
• بازخورد
• پرسش
• خلاصه

تشخیص و صورت‌بندی مشکل

 در این مرحله مشکلات و مسائل مراجع شناسی و در قالب رویکرد درمانی مشاور، صورت‌بندی می‌شود. تشخیص دقیق مشکل و بینش کافی درمورد مسئله مراجع، برای تدوین مداخلات درمانی ضروری می‌باشد.

تعیین اهداف درمانی

یکی از مهم‌ترین مراحل جلسات مشاوره فردی، تعیین اهداف درمانی مورد توافق بین مراجع و درمانگر می‌باشد. بعضی از رویکرد های درمانی اهداف را به صورت دقیق اولویت‌بندی کرده و اهداف کوچک‌تر، برای دستیابی به اهداف بزرگ‌تر تدوین می‌گردد.

اجرای برنامه درمانی

 بعد از  صورت بندی مشکل و تعیین اهداف درمانی، درمانگر مداخلات لازم را اجرا می‌کند. مداخلات درمانی، در رویکردهای مختلف روانشناسی متفاوت می‌باشد. مشاور بر اساس تجربه و تخصص خود از یک سو، شخصیت و مشکلات مراجع از سوی دیگر، رویکرد درمانی مناسب را انتخاب کرده و تکنیک‌های لازم را در جهت تحقق اهداف درمانی اجرا می‌کند.

ارزیابی جلسات و اتمام مشاوره

در این مرحله از جلسات مشاوره فردی، درمانگر و مراجع میزان تحقق اهداف درمانی را مورد ارزیابی قرار داده و در مورد زمان اتمام جلسات مشاوره توافق می‌کنند. نکته قابل توجه برای اتمام جلسات مشاوره فردی این است که مراجع نباید  به حال خود رها شود و دچار احساس طردشدگی گردد؛ لذا پیگیری‌های بعد از اتمام جلسات مشاوره را جدی بگیرید.

به‌طور کلی فرم‌های مشاوره فردی که توسط مشاور پر می‌شوند به شکل زیر می‌باشند:

مشاوره فردی، امر بسیار مهمی است که بخش‌های اصلی زندگی شخص را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در جلسات این نوع مشاوره مسائل شغلی، روابط بین فردی، مشکلات تحصیلی و… مطرح می‌شوند. کمک گرفتن از کارشناسان یک مرکز مشاوره فردی معتبر و تخصصی می‌تواند در حل مشکلات روزمره یا مسائل پیچیده‌تر مراجع را یاری کند. برای داشتن یک تجربه مطلوب و مواجه اصولی با مسائل فردی، ما مشاورین مرکز باتابان را به شما معرفی می‌کنیم.