مشاوره افسردگی (علائم + راه های درمان)

اگر مدتی است که احساس غم و اندوه دارید، کارهایتان به خوبی پیش نمی‌رود، احساس پوچی و ناامیدی شما را آزار می‌دهد، الگوی خواب و خوراک شما تغییر کرده است، شما دچار مشکلات خلقی شده‌اید. یکی از این مشکلات خلقی، افسردگی است. بنابراین، باید به دنبال برطرف کردن این نشانه‌ها و بازگشت به انرژی قبلی خود باشید. پس، شما به مشاوره افسردگی نیاز دارید. برای رجوع به مشاور، شما باید بدانید مشاوره افسردگی چیست و چه اهمیتی دارد؟ در چه زمانی باید رجوع کنید و فواید آن چیست؟ همچنین، در زمینه انواع مشاوره افسردگی و روند آن‌ها اطلاعاتی در اختیار شما قرار داده می‌شود. در پایان، برخی از بهترین مشاوران برای درمان این مشکل به شما معرفی می‌شود.

مشاوره افسردگی یا Depression counseling، به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که توسط درمانگر و مراجع برای برطرف کردن نشانه‌های افسردگی و درمان افراد مبتلا به آن به کار می‌رود. انواع روش‌های درمانی در جلسات مشاوره روانشناسی افسردگی عبارتند از:

درمان شناختی-رفتاری (CBT)

اصل این درمان به شناخت درمانی بک برمی‌گردد. براساس نظر او، تفکر منفی شما نقش بسیار مهمی در ایجاد مشکلات خلقی دارد. بنابراین، در این درمان شما می‌آموزید تا در حالت افسردگی به فرآیندهای فکری خود توجه کنید. همچنین، افکاری را که باعث ایجاد ناراحتی در شما می‌شود، شناسایی کنید. در نتیجه، افکار مثبت، واقع‌بینانه‌تر و همچنین، کمتر افسرده‌ساز را جایگزین آن‌ها کنید.

در این درمان، همچنین روش نگرش شما به جهان که همان طرحواره‌ها هستند نیز بررسی می‌شوند. درمانگر با استفاده از روش سقراطی که همان پرسش و پاسخ است، این کار را انجام می‌دهد. بنابراین، درمانگر با کمک شما آن طرحواره‌هایی که باعث ایجاد تفکر غلط و منفی می‌شود را شناسایی می‌کند. لازم به ذکر است که این کار همیشه آسان نیست. بنابراین، به درمانگر ماهر و آموزش دیده نیاز دارد.

روان درمانی بین‌فردی (IPT)

تعاملات اجتماعی نقش بسیار مؤثری در سلامت روان ما دارد. بنابراین، افرادی که روابط اجتماعی کمتر و همچنین، آشفته‌تر دارند، به احتمال زیاد با مشکلات خلقی درگیر می‌شوند. بنابراین، روان‌درمانی بین‌فردی برای مشاوره افسردگی مطرح می‌شود. در واقع، این درمان همانند درمان شناختی-رفتاری ساختار یافته است و معمولاً یک روز در هفته و بین 15 تا 20 جلسه طول می‌کشد.

در روان‌درمانی بین‌فردی، درمانگر با کمک شما به دنبال کشف عوامل استرس‌زایی است که باعث ایجاد حالت depression شده است. بر همین اساس درمانگران بر 4 مسئله‌ای که در روابط بین‌فردی بیشتر مطرح است، تأکید می‌کنند:

1. مقابله با اختلافات نقش بین‌فردی

در این نوع از مشاوره، اختلافاتی که شما در روابط خود با دیگران دارید، شناسایی و تعریف می‌شود. به عنوان مثال، اختلاف با همسر، دوستان، همکاران و …

2. سازگاری با از دست دادن روابط

اگر شما یکی از نزدیکان خود را از دست داده باشید، این درمان به شما کمک می‌کند با این شرایط سازگار شوید.

3. ایجاد روابط جدید

یکی از کاربردهای مهم این درمان، کمک به ایجاد روابط جدید مانند ازدواج کردن، تشکیل روابط شغلی و .. است.

4. شناسایی و اصلاح اشکلات موجود در مهارت‌های اجتماعی

این درمان همچنین، اشکالاتی را که مانع از آغاز و یا حفظ روابط بین‌فردی می‌شود، شناسایی و اصلاح می‌کند.

درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBCT)

این نوع مشاوه روان‌شناسی افسردگی با استفاده از تکنیک‌های شناخت درمانی همراه با رفتار درمانی شناختی به شما کمک می‌کند تا آگاهانه به احساسات و افکار خود توجه کنید. بدون آنکه قضاوتی درباره آن‌ها داشته باشید. برای این کار از  مدیتیشن، ورزش اسکن بدن، تمرینات ذهن‌آگاهی، کشش ذهن‌آگاهی، یوگا و … استفاده می‌شود.

دارو درمانی

اگر سطح depression شما در حدی باشد که نتوانید کارهای روزمره خود را انجام دهید و همچنین، روان‌درمانی برای شما کافی نباشد، از دارو نیز استفاده می‌شود. در واقع، دارو درمانی در کنار مشاوره افسردگی به شما کمک می‌کند تا در ابتدا بتوانید انرژی لازم برای کارهای روزمره خود را به دست آورید. پس از آن، همراه با تکنیک‌های درمانی به رفع نشانه‌های افسردگی کمک می‌کند. برخی از مهمترین داروهای مناسب برای مشاوره افسردگی شامل موارد زیر است:

• مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs): شامل سیتالوپرام (سلکسا)، اسیتالوپرام (لکساپرو)، فلوکستین (پروزاک)، پاروکستین (پاکسیل، پکسوا)، سرترالین (زولوفت) و ویلازودون (ویبرید) هستند.
• مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نوراپی‌نفرین (SNRIs): مانند، دولوکستین، ونلافاکسین، دسوونلافاکسین و لوومیلناسیپران هستند.
• داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای: این داروها شامل ایمی‌پرامین (توفرانیل)، نورتریپتیلین (پاملور)، آمی‌تریپتیلین، دوکسپین، تریمی‌پرامین (سورمونتیل)، دزیپرامین (نورپرامین) و پروتریپتیلین (ویواکتیل) هستند.
• و ….

لازم به یادآوری است که این داروها چنانچه بدون تجویز پزشک مصرف شوند، عوارض جسمی و روانی جبران ناپذیری دارند. بنابراین، حتماً باید با نظر متخصص مصرف کنید.

مشاور افسردگی به فردی گفته می‌شود که از سه ویژگی زیر برخوردار باشد:

• استعداد فردی و آگاهی از ارزش‌های خود
• دانش حرفه‌ای
• مهارت‌های خاص

در واقع، فردی که می‌خواهد مشاوره افسردگی انجام دهد در قدم اول باید شناخت خوبی از نقاط ضعف و قوت خود داشته باشد. همچنین، برای رفع نقاط ضعف خود اقدام کرده باشد. به عنوان مثال، فردی که توان مدیریت هیجانات خود را ندارد و به راحتی غمگین، زودرنج، عصبی و … می‌شود، حتی اگر تحصیلات روان‌شناسی داشته باشد، نمی‌توان کار مشاوره روانشناسی افسردگی انجام دهد.

همچنین، این فرد باید علاوه بر داشتن مدرک معتبر و مرتبط مانند روانپزشکی، روان‌شناسی بالینی یا عمومی و … دانش مربوط به این حیطه را داشته باشد. در نتیجه، صرفاً مدرک مرتبط کافی نیست. بلکه، باید بتواند از رویکردهای درمانی استفاده کند و رویکرد درمانی خود را مشخص کرده باشد. در نهایت، یک مشاور باید شناخت خوبی از اصول مصاحبه تشخیصی، مهارت‌های کسب اطلاعات، مهارت ایجاد رابطه با مراجع و …. داشته باشد. اگر به دنبال مشاور افسردگی با این ویژگی‌ها هستید، شاید یافتن آن برای شما دشوار باشد. شما می‌توانید با همکاران ما در مرکز مشاوره باتابان در تماس باشید.

Depression یکی از شایع‌ترین اختلالات خلقی است و انواع مختلفی دارد. در رایج‌ترین نوع آن، افراد احساسات زیر را تجربه می‌کنند:

• احساس بی‌ارزشی و تردید دارند.
• الگوی خواب آن‌ها تغییر می‌کند. پرخواب یا کم‌خواب می‌شوند.
• اشتهای این افراد متغییر می‌شود. پراشتهایی یا کم‌اشتهایی را تجربه می‌کنند.
• میزان زیادی از انرژی خود را از دست می‌دهند.
• برای حتی کوچکترین فعالیت خود باید تلاش زیادی داشته باشند.
• علاقه کلی نسبت به کارها کاهش می‌یابد.
• نسبت به تعامل با دوستان، خانواده و … هیچ احساس لذتی ندارند.
• میزان فقدان احساس لذت از غمگینی و … بیشتر است.
• هیجان‌های ترس، غم، خشم و اضطراب در این افراد بالاتر است.
• از طرفی، هیجانات مثبت مانند شادی و … در این افراد کمتر است.
• این حالات به مدت حداقل 2 هفته وجود دارند.
• همچنین، نمی‌گذارد افراد کارهای روزمره خود را به خوبی انجام دهد.

اگر این نشانه‌ها درمان نشوند، به مدت 4 تا 9 ماه افسردگی به طول می‌انجامد. بنابراین، استفاده از خدمات مشاوره روانشناسی افسردگی بسیار مهم است.

هر فردی در طول زندگی خود حتماً نوسانات خلقی را تجربه می‌کند. در واقع، زندگی با چالش‌های بسیاری همراه است. عملکرد نامطلوب در یک امتحان، مشاجرات خانوادگی، بیماری، از دست دادن یک عزیز و … همه‌ی این عوامل خلق انسان را دست خوش تغییر می‌کند. با این حال، افراد از نظر روحی تفاوت‌های بارزی با یکدیگر دارند. برخی از افراد در مواجه با کوچکترین مشکلی سریعاً دچار تمش و ناراحتی می‌شوند. در نتیجه، نشانه‌های افسردگی را در خود مشاهده می‌کنند. با این حال، برخی دیگر مقاومت روحی بالاتری دارند. در نتیجه، حتی با سخت‎‎‌ترین مشکلات صرفاً دچار نوسانات خلقی می‌شوند. این اختلال حتی به صورت افسردگی کودکان یا افسردگی در نوجوانان به دلیل عوامل مختلفی به وجود می آید.

پس، رجوع به مشاوره افسردگی برای افراد مختلف متفاوت است. با این حال، اگر چندین نشانه‌ از نشانه‌های گفته شده را به مدت حداقل دو هفته دارید و نمی‌توانید کارهای خود را طبق روال گذشته انجام دهید، باید به متخصص رجوع کنید. اما اگر نشانه‌های گفته شده را با این شرایط ندارید، می‌توانید از راهکارهای مدیریت فردی مانند،

• انجام فعالیت‌های لذت بخش
• شرکت در جمع‌های دوستانه
• پرهیز از تنهایی
• مسافرت
• ورزش هر چند کوتاه
• و ……

برای برطرف کردن نشانه‌های خلقی کوتاه مدت خود استفاده کنید.

هر مشاوری براساس رویکردی که دارد، جلسه مشاوره افسردگی را به شیوه متفاوتی پیش می‌برد. با این حال، چند قدم کلی وجود دارد که توسط همه مشاوران یا درمانگران طی می‌شود:

 ایجاد رابطه

اولین و مهمترین قدم در مشاوره افسردگی ایجاد رابطه میان مراجع و درمانگر است. در واقع، مشاور ابتدا اطلاعات اولیه‌ای از مراجع می‌گیرد و هیچ قضاوتی درباره مراجع نمی‌کند. در واقع، بسیاری از مراجعان نگران این هستند که اگر فلان موضوع را مطرح کنند مورد تمسخر قرار می‌گیرند. با این حال، باید بدانند که به هیچ عنوان چنین چیزی وجود ندارد.

بنابراین، مشاوره افسردگی به مراجع فرصت می‌دهد تا درباره ناراحتی‌های خود صحبت کند. از طرفی، با طرح سؤال به دنبال کشف علت ناراحتی‌های مراجع است. بنابراین، در این زمان مشاور دنیا را از نگاه مراجع می‌بیند. در نتیجه، براساس میزان درکی که مراجع از مشکل خودش دارد، برخورد مختلفی با او خواهد داشت.

به دست آوردن اطلاعات

پس از شکل‌گیری رابطه میان مراجع و درمانگر، مشاور به دنبال کسب اطلاعات لازم است. به همین دلیل، در این مرحله از مشاوره افسردگی سؤالات مختلفی مطرح می‌شود. برخی از این سؤالات جواب‌های طولانی و برخی دیگر جواب‌های کوتاه دارند. در این مرحله، مشاور از انواع تکنیک‌های روشن کننده و پیش برنده برای روشن شدن ابعاد مختلف مشکل استفاده می‌کند.

بررسی وضعیت روانی

در ادامه باید وضعیت روانی مراجع در 7 حوزه مانند توصیف کلی، خلق و عاطف، ادراک، تفکر و… مشخص شود. بنابراین، برخی فرم‌های مصاحبه بالینی مانند مصاحبه بالینی کاپلان سادوک در این مرحله از مشاوره افسردگی توسط مشاور استفاده می‌شود.

تشخیص مشکل

براساس اطلاعاتی که مشاور از وضعیت مراجع به دست می‌آورد، مشکل او را تشخیص می‌دهد. در واقع، برای مشکل افسردگی به طور خاص باید مشخص شود که مراجع به کدام نوع Depression مبتلا شده است.

فرمول‌بندی مشکل

در نهایت در این مرحله از مشاوره افسردگی، براساس نوع Depression مراجع، درمان مناسب مطرح می‌شود. این درمان براساس رویکرد نظری درمانگر و علت مشکل مراجع است. همانطور که پیش‌تر گفته شد، اگر مشکل مراجع مربوط به حوزه روابط با دیگران باشد، درمان بین‌فردی در اولویت قرار می‌گیرد. از این مرحله به بعد، براساس نوع درمان هر مشاوری از تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌کند که هر کدام مزایای خاص خود را دارد.

استفاده از خدمات مشاوره روانشناسی افسردگی فواید زیادی دارد. تحقیقات نشان داده، تعداد بسیار زیادی از کسانی که این خدمات را دریافت می‌کنند، مشکل آن‌ها بهبود می‌یابد. بنابراین، مشاوره افسردگی به شما کمک می‌کند تا،

• خواب بهتری داشته باشید.
• انرژی شما بالاتر رود.
• هیجانات منفی شما کمتر شود.
• در نتیجه، هیجانات مثبت شما افزایش می‌یابد و شادتر می‌شوید.
• راحت‌تر با مشکلات خود مواجه می‌شوید.
• علاقه شما نسبت به کارهایتان افزایش می‌یابد.
• ارتباط شما با دوستان، خانواده و … بهتر می‌شود.
• احتمال ابتلاء به افسردگی در آینده کمتر می‌شود.
• وظایف تحصیلی و شغلی خود را بهتر انجام می‌دهید.
• و…

مشاوره افسردگی مانند هر نوع مشاوره دیگری اشکال مختلفی دارد. در واقع، یکی از پیشرفت‌های مهم در زمینه مشاوره به نحوه‌ی دسترسی به مشاور یا درمانگر مربوط است. بر این اساس، 3 شکل مختلف آن عبارتند از:

مشاوره افسردگی حضوری

از جمله رایج‌ترین نوع مشاوره افسردگی، مشاوره به شیوه حضوری است. در واقع، بیشتر افراد این ذهنیت را دارند که باید برای رفع مشکل خود به صورت حضوری در مطب درمانگر حضور یابند و یک گفتگوی حضوری را ادامه بدهند. در این روش، ابتدا باید از سایت  یا تماس با مرکز مشاوره باتابان نوبت خود را دریافت کرد. سپس، با مراجعه حضوری و دراتاق درمانگر به طرح مشکل خود پرداخت. جلسات مشاوره روانشناسی افسردگی به هر شکلی که باشد، معمولاً یک بار و در شرایط دو بار در هفته برگزار خواهد شد. در این زمان، براساس روندی که قبل‌تر گفته شد، مشاور اطلاعات لازم را از مراجع دریافت می‌کند و طرح درمان مناسب برای او را تنظیم می‌کند. بنابراین، هر جلسه بخشی از این طرح درمان را پیش خواهد برد.

مشاوره افسردگی آنلاین

علی‌رغم افرادی که مشاوره افسردگی به شیوه حضوری را ترجیح می‌دهند، در زمان فعلی بسیاری دیگر از افراد، خواهان مشاوره‌های آنلاین هستند. در واقع، مشاوره آنلاین همان روند مشاوره حضوری را دارد. با این تفاوت که، می‌توانید در هر مکانی که هستید، به هر مشاوری که مایلید متصل شوید. پس، این نوع از مشاوره به دلیل صرف زمان کمتر برای رفت و آمد و استفاده از مشاوران با تجربه در هر مکان، محبوبیت بالایی به دست آورده است.

 ابزار مورد نیاز برای این روش، یک وسیله متصل به وب و دوربین است. این روش برای افراد مبتلا به مشکلات خلقی بسیار مناسب است. زیرا، برخی از این افراد به دلیل افت انرژی و انگیزه برای رفتن به مطب درمانگر یا مشاور همکاری نمی‌کنند. بنابراین، با مشاوره افسردگی آنلاین آسان‌تر تحت درمان قرار می‌گیرند. البته باید بدانیم، اگر مشکل Depression فرد در حد خفیف‌تر باشد این روش مناسب است. چنانچه، مشکل شدید‌تر باشد و همچنین، امکان آسیب به خود و یا دیگران وجود داشته باشد، باید حضوراً مراجعه کند و یا در صورت نیاز بستری شود.

مشاوره افسردگی تلفنی

مشاوره افسردگی تلفنی امروزه توسط همه افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، راحت‌ترین راه برای افرادی که احساس می‌کنند خلق آن‌ها تغییر کرده و نیازمند کمک هستند، استفاده از مشاوره افسردگی تلفنی است. با این حال، این روش علی‌رغم مزایای فراوانی که دارد در هر زمانی مناسب نیست. اگر شدت مشکل بالا باشد، این شکل از مشاوره روانشناسی افسردگی پاسخگو نیست.

موضوعاتی که در جلسات مشاوره روانشناسی افسردگی مطرح می‌شود، معمولاً براساس رویکرد نظری و روش درمانی درمانگر است. با این حال، برخی موضوعات رایجی که در این جلسات مطرح می‌شود، شامل موارد زیر است:

1. صحبت از اطلاعات فردی مراجع: صحبت‌های مراجع در رابطه با مشکل، نحوه شکل گیری، عوامل ایجاد کننده و … اطلاعات خوبی در اختیار درمانگر می‌گذارد.
2. اصلاح سبک خوردن: افراد افسرده باید نوع و سبک تغذیه خود را اصلاح کنند. تنظیم ساعت غذا خوردن، داشتن دو یا سه وعده غذایی بدون میان وعده، وجود فاصله حداقل 1 ساعت میام شام و خواب، رعایت تشریفات خاص برای غذا، استفاده از میوه‌ها و سبزیجات، توجه به هرم غذایی و … این موضوع را پوشش می‌دهند.
3. اصلاح سبک خواب: تنظیم سبک خواب نقش مهمی در درمان افراد مبتلا به Depression ایفا می‌کند. بنابراین، این افراد باید 7 تا 8 ساعت خواب شبانه داشته باشند. از خواب روز پرهیز کنند، مگر یک ساعت قیلوله. همچنین، تشریفات خواب را رعایت کنند. در واقع، باید به عنوان یک کار مستقل به خواب توجه کرد و برای آن اهمیت قائل شد.
4. تنظیم تحرک و بهداشت: این افراد باید هفته‌ای یک ساعت و روزی حداقل 15 دقیقه ورزش هوازی انجام دهند. همچنین، حمام زیاد برای آن‌ها خوب نیست. بنابراین، در این جلسه توصیه می‌شود که حمام باید حداقل یک بار در هفته باشد و از طرفی زیاد نباشد. همچنین، هنگام خروج زا حمام آب خنک روی سر ریخته شود.
5. تنظیم رفتار جنسی: رفتار جنسی در شرایط Depression دستخوش تغییرات می‌شود. بنابراین، مشاور این موضوع را به صورت جداگانه بررسی می‌کند که آیا مراجعین متأهل هستند یا خیر. همچنین، اگر به اختلال جنسی مبتلا هستند باید مشخص شود. در پایان، نکاتی برای تنظیم رفتار جنسی ارائه می‌شود.
6. بررسی سه مؤلفه فکر، احساس و رفتار: بررسی افکار منطقی و غیر منطقی، سطوح آن‌ها و نحوه تغییر سطوح مختلف افکار نیز در این جلسات مطرح می‌شود.

بنابراین، موضوعات زیادی در این جلسات مورد بحث قرار می‌گیرد که متناسب با شرایط درمانگر و مراجع متفاوت است.

هزینه مشاوره افسردگی بر اساس نوع مشکل مراجع و خدماتی که ارائه می‌شود متفاوت است. این هزینه هر ساله از سوی سازمان نظام روان‌شناسی تعیین می‌شود. با این حال، هزینه مشاوره افسردگی در سال 1402 براساس جدول زیر دریافت می‌شود.

اگر دچار نوسانات خلقی هستید، حتماً تأثیر منفی آن را در کارهای روزمره خود احساس کرده‌اید. بنابراین، در تلاش هستید تا آن را برطرف کنید. از طرفی، نگران شدت یافتن این مشکل نیز می‌باشید. بنابراین، گفتگو با یک درمانگر یا مشاور حاذق دغدغه اصلی شماست. ما از این دغدغه شما آگاهیم. در واقع، یافتن یک مشاوری که ویژگی‌های مناسب برای درمان مشکل افسردگی را داشته باشد، برای هر فردی ممکن نیست. برای آسودگی خاطر شما، ما به شما درمانگران مرکز مشاوره باتابان را معرفی می‌کنیم. همکاران ما در این مرکز، از توان و تخصص بالایی برای درمان انواع اختلالات از جمله اختلال افسردگی برخوردارند. برای دریافت وقت مشاوره روانشناسی افسردگی شما می‌توانید از طریق زیر اقدام کنید.