تصمیم گیری چیست؟ (انواع، مراحل + روش افزایش قدرت و مهارت)

زندگی در دنیای امروز با چالش‌های فراوانی همراه است. در واقع، ما باید بتوانیم مهارت‌های زندگی را بیاموزیم. همچنین، آن‌ها را به کار ببریم. یکی از این مهارت‌های فوق‌العاده مهم، مهارت تصمیم گیری است. شاید در ابتدا این کلمه و مفهوم آن در ذهن ما سطحی تلقی شود. اما، وقتی پا در میدان عمل می‌گذاریم، متوجه تعلل‌هایمان می‌شویم. این موضوع خصوصاً در دوره جوانی و نوجوانی که فصل تصمیم‌های مهم است، نقش تعیین کننده‌ای دارد. بنابراین، متخصصین مشاوره نوجوانان معتقدند که این مهارت باید از کودکی به فرزندان آموزش داده شود. مایلید در این رابطه بیشتر بدانید؟

کلیه فعالیت‌ها و اقداماتی که افراد در زمینه‌های مختلف انجام می‌دهند حاصل فرآیند تصمیم گیری است. در واقع، تصمیم گیری اساس برنامه‌ریزی، اداره امور و مدیریت در جنبه‌های فردی و اجتماعی زندگی انسان محسوب می‌شود. در تعریفی کلی و روانشناختی، می‌توان اینگونه گفت که تصمیم گیری، فرآیند حل مسئله‌ای است که با به دست آوردن یک راه حل ارضا کننده به پایان می‌رسد. همچنین، فرآیندی پیچیده و کل نگر است و بخش‌های زیادی از ساختار نئوکرتکس را درگیر می‌کند. این فرآیند با سرعت بسیار زیادی رخ می‌دهد و فرآیندهای عصب روانشناختی، شناختی و ذهنی پیچیده‌ای در آن دخیل هستند. به زبان ساده‌تر، در فرآیند تصمیم گیری فرد مسئله و مشکل مورد نظر را برای خود تعیین  و نتایج دلخواه را مجسم می‌کند.

پس از آن به یافتن راه حل‌هایی می‌اندیشد که باعث تغییر وضعیت برای رسیدن به هدف‌ها و مقاصد مورد نظر او می‌شود. در این زمان فرد با استفاده از اطلاعات موجود در حافظه یا گردآوری اطلاعات مرتبط از محیط و در پرتو فرهنگ، نظام ادراکی، بازخوردها، شخصیت و بینش خود، گزینه‌های مختلف برای رسیدن به یک نتیجه را مشخص می‌کند. همچنین، میزان احتمال سودمندی هر کدام از گزینه‌های ممکن را برای رسیدن به آن هدف تخمین می‌زند. به نوعی، اثربخشی هر راهکار را با معیارهای ذهنی از پیش تعیین شده مقایسه و ارزیابی می‌کند. در نهایت فرد با توجه به این سیر طی شده برای گرفتن تصمیم اقدام  یا به عبارتی گزینه‌های برتر رو انتخاب می‌کند. بنابراین، برای اینکه یک فرد بتواند تصمیم معقول و مطلوبی بگیرد، باید بتواند هر کدام از نتایج احتمالی را که بعد از اجرای تصمیم او حاصل می‌شوند را ارزیابی کند.

توانایی تصمیم گیری سریع و مطلوب ر همه موقعیت‌های زندگی ما ضروری است. در واقع، اگر یک نگاه اجمالی داشته باشیم برای هر قدمی که در زندگی خود برمی‌داریم باید بتوانیم تصمیم مناسبی بگیریم. اینکه آیا قصد دارم ادامه تحصیل بدهم یا خیر؟ شرکت در مهمانی فردا شب برایم ضروری است یا خیر؟ خرید کدام لباس برای حضور در جلسه کاری مناسب است؟ و غیره. در واقع، ما برای کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین کارهایی که می‌خواهیم انجام دهیم باید تصمیم بگیریم که کدام کار انجام شود و کدام کار انجام نشود. در نتیجه، افرادی که این فرآیند را در خودشان تقویت می‌کنند، می‌توانند از مزایای قدرت تصمیم گیری که در ادامه گفته می‌شود بهره‌مند شوند:

صرفه‌جویی در زمان

همه ما دوست داریم بتوانیم در فرصت‌های کم کارهای خود را به نحو احسن انجام دهیم. از طرفی، در هر موقعیتی ناچاریم انتخاب کنیم که چه کارهایی را انجام بدهیم و چه کارهایی را انجام ندهیم. بنابراین، داشتن توانایی و قدرت تصمیم گیری در چنین شرایطی به ما کمک می‌کند تا بهترین کارایی را داشته باشیم. این ویژگی، خصوصاً زمانی که ما در شرایط نظارت یا رهبری قرار داریم، کمک فراوانی به ما ارائه می‌دهد. یک مدیر باید بتواند در زمان‌های کوتاهی که دارد، تصمیمات مهم  و کارآمدی بگیرد. همچنین نیروهای تحت امر خود را هدایت کند. در نتیجه، مدیری که از این توانایی برخوردار باشد، می‌تواند به صورت منظم و با کیفیت بالا یک مجموعه را اداره کند. البته، این ویژگی برای همه‌ی افراد از جمله دانش آموز، دانشجو، کارمند، خانه‌دار و … کارایی دارد. آیا متوجه تأثیرات مهارت تصمیم گیری بر مدیریت زمان خود شده‌اید؟

افزایش اعتماد به نفس

زمانی که ما بتوانیم تصمیمات مفیدی بگیریم، متوجه تأثیرات آن‌ها بر سلامت روان خود نیز می‌شویم. زیرا، احساس خودباوری و جرأتمندی ما افزایش می‌یابد. همچنین، در نظر دیگران نیز فردی محترم شمرده می‌شویم. این بازخورد مثبت از اطرافیان و احساس رضایت درونی، باعث افزایش اعتماد به نفس ما می‌شود. از طرفی، این یک رابطه متقابل است. در واقع، زمانی که تصمیم گیری باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شود، در ادامه این فرآیند افزایش اعتماد به نفس نیز باعث افزایش قدرت تصمیم‌گیری می‌شود و این عوامل یکدیگر را تقویت می‌کنند. اگر اعتماد به نفس شما بالا نیست، با یک متخصص مشاوره زندگی صحبت کنید.

افزایش انگیزه در خود و دیگران

افرادی که زندگی مشترک را آغاز می‌کنند، می‌دانند که اتخاذ هر تصمیمی علاوه بر تأثیری که بر انگیزه و سرنوشت خود دارد، بر سایر افراد خانواده نیز تأثیر می‌گذارد. در واقع، اینکه یک مرد تصمیم بگیرد برای تأمین مخارج خانه چه شغلی را انتخاب کند، بر ابعاد مختلف زندگی سایر اعضای خانواده نیز مؤثر است. در این میان، اگر هر یک از زوجین مهارت تصمیم گیری بالایی داشته باشند، علاوه بر اینکه تصمیمات معقول و کارآمدی می‌گیرند، می‌توانند احساس انگیزه و رضایت از زندگی را در شریک زندگی خود و سایر اعضای خانواده نیز افزایش دهند. بنابراین، این یک احساس طبیعی است که من از قدرت تصمیم‌گیری همسرم خوشحال می‌شوم. از طرفی، بخشی از چالش‌های میان زوجین نیز به ضعف در مهارت‌های زندگی از جمله مهارت تصمیم گیری باز می‌گردد. اگر شما نیز از جمله زوجینی هستید که در این زمینه چالش دارید، می‌توانید با متخصصین مشاوره خانواده با تابان صحبت کنید.

استفاده از فرصت‌ها

همه ما زمان‌هایی را تجربه کرده‌ایم که به دلیل عدم تصمیم گیری درست در یک لحظه خاص، پشیمانی غیر قابل وصفی ما را آزار می‌دهد. در واقع برخی از برهه‌های زندگی هر انسان متکی به تصمیم‌های اوست. این تصمیم می‌تواند در زمینه‌های مختلف تحصیلی، شغلی، عاطفی، تشکیل زندگی مشترک، کمک به دیگران و غیره باشد. اگر در چنین شرایطی نتوانیم تصمیم درستی بگیریم، معمولاً اثرات نامطلوب آن تأثیر بسیار زیادی در ادامه زندگی ما می‌گذارد. ممکن است چرخه‌ای از نشخوارهای فکری و به دنبال آن اضطراب و سایر مشکلات خلقی را بالفعل کند. بنابراین، مهارت تصمیم گیری به ما کمک می‌کند تا از فرصت‌های مهم زندگیمان بیشترین بهره را داشته باشیم.

تصمیم گیری یک فرآیند پیچیده است و تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. فرقی نمی‌کند که ما در رابطه با چه موضوعی می‌خواهیم تصمیم بگیریم یا می‌خواهیم کدام گزینه را انتخاب کنیم؟ هرچه که باشد، ما باید نقش عوامل مؤثر بر تصمیم گیری‌هایمان را در نظر بگیریم. زیرا، این عوامل هستند که تعیین می‌کنند ما چه مسیری را انتخاب کنیم. متخصصان مشاوره زندگی معتقدند مجموعه‌ای از عوامل زیر می‌تواند تصمیم‌گیری‌های ما را تحت تأثیر قرار دهد:

اطلاعات در دسترس

 اینکه ما ر رابطه با موضوعی که می‌خواهیم تصمیم بگیریم چه میزان دانش و آگاهی داشته باشیم بر نحوه تصمیم‌گیری ما اثر دارد. به عنوان مثال، در انتخاب همسر و تشکیل زندگی مشترک میزان آگاهی و شناخت زوجین از دنیای زن و مرد و همچنین تفاوت‌های شخصیتی می‌تواند تعیین کند که کدام فرد گزینه‌ی بهتری برای شروع این رابطه است. از طرفی، زمانی که دانش بیشتری در این مورد داشته باشیم، خطاهای تصمیم گیری نیز کاهش می‌یابد. بنابراین، پشیمانی و هیجانات منفی را کمتر تجربه می‌کنیم.

فشارهای اجتماعی

بسیاری از تصمیم‌های ما متأثر از فرهنگ، آداب و رسوم، عرف و قانون جامعه‌ای است که در آن تصمیم گیری می‌کنیم. شاید تمایل داشته باشیم که نقش فشارهای اجتماعی رو در نظر نگیریم. اما، در عمل ممکن نیست. بنابراین، بسیاری از تصمیم‌های ما قربانی فشارهای اجتماعی می‌شوند. این موارد خصوصاً در اتصال دو فرهنگ یعنی تشکیل زندگی مشترک نمایان می‌شود. اگر زوجین از نظر آداب و رسوم و فرهنگ تفاوت‌های جدی داشته باشند، تصمیم بر با هم بودن با فشارهای زیادی همراه است. افرادی که این مسیر را انتخاب می‌کنند، معمولاً این فشارها را تحمل می‌کنند. بنابراین، ما نمی‌توانیم بدون در نظر گرفتن نقش فشارهای اجتماعی تصمیم مطلوب و بدون هزینه‌ای داشته باشیم.

موقعیت اجتماعی

اینکه ما در چه جایگاه اجتماعی از نظر شغلی، تحصیلی، اقتصادی و یا اجتماعی قرار گرفته باشیم، می‌تواند تصمیم گیری‌های ما را تحت تأثیر قرار دهد این موضوع از دو جهت قابل بررسی است. در واقع، موقعیت اجتماعی هم می‌تواند تأثیر منفی و هم تأثیر مثبت بر قدرت تصمیم گیری ما داشته باشد. فردی که در جایگاه شغلی ممتازی قرار دارد، ممکن است طالب یک شرایط زندگی ایده آل و متفاوت باشد. در نتیجه، اگر چنین روحیه‌ای در یک مدیر یا رهبر موج بزند، به عنوان یک تأثیر منفی تصمیم گیری یاد می‌شود. از طرفی تأثیر مثبت موقعیت اجتماعی در تصمیم گیری‌های افرادی که از تحصیلات بالاتری برخوردارند، مشخص است. در حقیقت، این افراد برای ادامه زندگی خود با هدفمندی، افق و آرمان پیش می‌روند. بنابراین، تصمیماتی که می‌گیرند در جهت رسیدن به این افق‌هاست. پس موقعیت اجتماعی ما می‌تواند تصمیمات ما را تغییر دهد.

فشار همسالان و گروه

می‌توانید موقعیتی را در ذهن خود ترسیم کنید که مایل بودید در یک میهمانی شرکت نکنید اما به دلیل اصرار دوستان و یا فشاری که در آن شرایط وجود داشت ناچار شدید بپذیرید؟ در فرآیند تصمیم گیری از این عامل به عنوان فشار همسالان و گروه یاد می‌شود. در بعضی از گروه‌های سنی این عامل نقش تعیین کننده‌تری ایفا می‌کند. به عنوان مثال، نوجوانان معمولاً تصمیم‌های خود را بر اساس فشار همسالان و گروه تغییر می‌دهند و این یکی از چالش‌های دوران نوجوانی است که والدین را به سمت مشاوره نوجوانان سوق می‌دهد. این عامل، در گرایش به رفتارهای مطلوب و مورد پسند اجتماع یک نقش مثبت را ایفا می‌کند. اما، از سوی مقابل نیز کشش به جهات منفی و ناهنجاری‌های اجتماعی نیز وجود دارد.

ویژگی‌های شخصیتی

روانشناسان معتقدند ارزش‌ها، احساسات، عقاید و باورهای درونی هر فرد تاثیر در تصمیم گیری‌های او دخالت دارد. این عامل برای ما قابل درک است. در واقع، زمانی که نتوانیم با عقاید یک گروه همراه شویم، معمولاً از قرار گرفتن در کنار آن‌ها منصرف می‌شویم. همچنین، اگر شخصیت درونگرایی داشته باشیم، نوع تعامل، مطالعه و تفریح ما با افراد برونگرا متفاوت است. بنابراین، ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند هر نوع تصمیم کوچک یا بزرگ ما را تغییر دهد. تا چه حد با ویژگی‌های شخصیتی خودتان آشنا هستید؟

سن افراد

هر یک از دوره‌های سنی انسان مانند نوجوانی، جوانی، بزرگسالی و سالمندی خصوصیات ویژه و منحصر به فردی دارد. همچنین، نیازهای افراد در سنین مختلف متفاوت است. بنابراین، این عامل می‌تواند تصمیم ‌گیری‌های ما را تغییر دهد و متناسب با اهداف آن گروه سنی تعیین کند.

موقعیت زمانی و مکانی

این عامل توانسته موقعیت شغلی، تحصیلی و اجتماعی افراد زیادی را تغییر دهد. ما نمی‌توانیم نقش این عامل را در قدرت تصمیم گیری مان نادیده بگیریم.

خواسته‌ها و آرزوهای والدین

تمایلات و خواسته‌های والدین در تصمیم گیری‌های فرزندان به خصوص نوجوانان تأثیر بالایی دارد. به عنوان مثال، فرزندی که مجبور می‌شود به خاطر رضایت والدین رشته و شغل خاصی را بر خلاف میل و علاقه خود انتخاب کند، نشان از اهمیت بالای این عامل دارد.

رسانه جمعی

در دهه اخیر، رسانه یکی از عامل‌های بسیار تعیین کننده در نحوه تصمیم گیری ماست. در واقع، فضای رسانه‌ای بارهیجانی بالایی دارد. در نتیجه، افرادی که پیوند زیادی با این محیط داشته باشند، معمولاً متوجه می‌شوند که متأثر از این فضا تصمیم می‌گیرند. آیا شما هم تأثیر رسانه‌ها و فضای مجازی را احساس کرده‌اید؟

براساس برخی از منابع، می‌توان انواع تصمیم گیری را در دسته بندی زیر قرار داد:

• مدل ساده

تصمیم گیری‌هایی که در مورد مسائل روزمره و عادی زندگی گرفته می‌شوند. مانند، انتخاب مسیری خاص برای رفتن به محل کار.

• نوع اضطراری

تصمیم‌هایی گفته می‌شود که در شرایط اضطراری یعنی زمانی که ناگهان با مسئله مواجه می‌شویم گرفته می‌شوند. مانند، وقتی که دوستی با تعارف سیگار رفتار پر خطری را پیشنهاد می‌کند. ما در این لحظه چه تصمیمی می‌گیریم؟

• نوع احساسی

تصمیم‌هایی که بر اساس واکنش‌های هیجانی مانند احساس ترس، ترحم، غم و نگرانی گرفته می‌شوند. به عنوان مثال، کمک به دیگران در شرایط بحرانی و خاص مانند مرگ بستگان، وقوع سیل و زلزله.

• مدل آنی

 تصمیم‌هایی هستند که در شرایط غیر مترقبه گرفته می‌شوند. مانند پیدا شدن یک اتومبیل در مسیر حرکت ما، تصمیم گیری درست می‌تواند مانع یک تصادف شود. در این نوع تصمیم گیری، معمولاً اولین راه حلی که به ذهن خطور می‌کند انتخاب و اجرا می‌شود.

• نوع تقدیری

وقتی که فرد قدرت و مهارت تصمیم گیری کمی دارد، تصمیم را به شانس واگذار می‌کند. مانند، فردی که پاسخ صحیح یک سؤال را نمی‌داند. اما، یکی از گزینه‌ها را علامت می‌زند.

• مدل تأخیری

گاهی برخی از افراد برای فرار از تصمیم گیری‌های چالش برانگیز آن را به تأخیر می‌اندازند. در واقع کار امروز را به فردا موکول می‌کنند.

• تصمیم گیری منطقی و اساسی

 تصمیم‌هایی که به تعمق و تفکر بیشتری نیاز دارند در این دسته قرار می‌گیرند. زیرا، اثر آن‌ها تا مدت‌های طولانی زندگی ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند. مانند، انتخاب همسر، رشته تحصیلی و شغل. این نوع تصمیم‌گیری‌ها معمولاً بر اساس واقعیت‌ها انجام می‌شوند.

اگر بخواهید یک تصمیم گیری صحیح و معقول داشته باشید که نتایج آن پشیمانی به بار نیاورد، باید مراحل زیر را طی کنید:

مرحله اول: موضوع یا تصمیم را مشخص کنید

برای تصمیم گیری ابتدا باید مشکلی را که باید حل کنید یا سؤالی را که باید پاسخ دهید، مشخص کنید. تصمیم خود را به وضوح تعیین نمایید. اگر مشکل را به اشتباه تشخیص دهید، یا اگر مشکلی که انتخاب کرده‌اید خیلی گسترده باشد، قطار تصمیم گیری را حتی قبل از اینکه ایستگاه را ترک کند، از مسیر خارج خواهید کرد. پس این قدم بسیار مهم و اساسی است.

مرحله دوم: در رابطه با موضوع مورد نظر اطلاعات لازم را جمع‌آوری کنید

هنگامی که تصمیم خود را مشخص کردید، وقت آن است که اطلاعات مربوط به آن انتخاب را جمع آوری کنید. بسیاری از تصمیم‌های غلط به دلیل در نظر نگرفتن جنبه‌های مختلف موضوع و یا اطلاعات ناکافی در این باره است. از طرفی، به خاطر داشته باشید، ممکن است با اطلاعات زیادی مواجه شوید و این ممکن است فرآیند تصمیم گیری را پیچیده کند.

مرحله سوم: بررسی کنید که آیا جایگزین دیگری وجود دارد؟

افرادی که تصمیم‌های سطحی‌تری می‌گیرند معمولاً از کنار این مرحله به سرعت گذر می‌کنند. در واقع، ما باید به صورت دقیق بسنجیم که آیا این تصمیم از راه‌های دیگری نیز قابل انجام است؟ به عنوان مثال، اگر می‌خواهید برای افزایش انگیزه دانشجویان به ادامه تحصیل در کشور یک قدمی بردارید، بسنجید که در کنار افزایش کیفیت علمی دانشگاه‌ها و اساتید، می‌توان فراهم کردن رفاه نسبی، تضمین موقعیت شغلی و … را نیز قرار داد؟

مرحله چهارم: شواهد را بسنجید

در این مرحله باید بررسی شود که آیا مسئولین گذشته از چنین راهکارهایی استفاده کرده‌اند؟ چه نتایجی داشته است؟ همچنین، مزایا و معایب هر روش چه بوده است؟

مرحله پنجم: از بین گزینه ها انتخاب کنید

در اینجا بخشی از فرآیند تصمیم گیری است که در آن شما در واقع تصمیم می‌گیرید. امیدواریم، تصمیمی را که باید گرفته شود، شناسایی و روشن کرده باشید. در این زمان، شما تمام اطلاعات مرتبط را جمع آوری و مسیرهای بالقوه را شناسایی کرده‌اید. بنابراین، باید برای انتخاب آماده باشید.

مرحله ششم: اقدام کنید

وقتی تصمیم خود را گرفتید، به آن عمل کنید! برای اینکه تصمیم خود را ملموس و قابل دستیابی کنید، برنامه‌ای تهیه کنید. یک طرح پروژه مرتبط با تصمیم خود تهیه کنید و سپس وظایفی را به تیم خود اختصاص دهید.

مرحله هفتم: تصمیم خود را مرور کنید

پس از مدت زمان از پیش تعیین شده – که در مرحله اول فرآیند تصمیم گیری تعریف کردید – نگاهی صادقانه به تصمیم خود بیندازید. مشکل را حل کردید؟ به سؤال جواب دادید؟ آیا به اهداف خود رسیدید؟ اگر چنین است، برای ارجاعات بعدی باز این مسیر استفاده کنید. اگر نه، از اشتباهات خود درس بگیرید و فرآیند تصمیم گیری را دوباره شروع کنید.

اگر می‌خواهید قدرت تصمیم گیری خود را تقویت کنید:

• فکر کنید.

اگر روزانه برنامه‌ای برای تقویت قدرت تفکر خود داشته باشید، می‌توانید از این روش قدرت تصمیم گیری خود را نیز تقویت کنید. در واقع، از زمان‌های کوتاه 5 دقیقه‌ای در روز شروع کنید. بر روی موضوعاتی که مورد علاقه شماست فکر کنید. این روش کمک می‌کند تا از تصمیم گیری‌های هیجانی و احساسی فاصله بگیرید. همچنین، قدرت تمرکز شما نیز بهبود یابد.

• مشورت بسیار مهم است.

مشورت با افرادی که این مسیر را پیش از شما طی کرده‌اند، احتمال خطا در تصمیم گیری را به شدت کاهش می‌دهد. همچنین، شما را نسبت به موانع پیش رو آگاه می‌کند. بنابراین، میزان شناخت و تسلط شما افزایش می‌یابد.

• تصمیم گیری در مواقع ساده را دست کم نگیرید.

یک راه بدیهی و در عین حال مهم برای تقویت قدرت تصمیم گیری، عمل کردن به تصمیم‌های ساده است. در واقع، این روش اراده شما را تقویت می‌کند.

• توکل کنید.

ممکن است ما تصمیم‌هایی بگیریم اما اراده‌ی خدا بر چیز دیگری باشد. پس، حتماً در هر تصمیمی در نظر بگیریم که شاید مصلحت ما بر این امر نباشد. در نتیجه، ما تلاش کنیم اما نتیجه را به خدا بسپاریم.

• اعتماد به نفس داشته باشید.

بعضی از افراد خوشان را دست کم می‌گیرند و به توانایی‌های خود باور ندارند. همین عامل موجب می‌شود که نتوانند در شخصی‌ترین تصمیم‌های زندگی‌شان هم تصمیم درستی بگیرند. برخی از زوجین با این چالش مواجه هستند. یک مشاوره روابط عاطفی در این شرایط بسیار کمک کننده است. تقویت اعتماد به نفس می‌تواند قدرت تصمیم گیری را افزایش دهد.

• از اشتباه نترسید.

از اشتباه کردن می‌ترسید؟ چند مورد از تصمیماتتان را به دلیل این ترس به تعویق انداخته‌اید؟ این احساس ممکن است برای هر فردی ایجاد شود. خصوصاً اگر آن تصمیم با مشکلات زیادی همراه باشد. اما، در چنین شرایطی با خودتان تعارف نکنید. قورباغه را قورت دهید و به دل دریا بزنید. اضطراب ناشی از این شرایط خود به خود برطرف می‌شود.

• مقایسه نکنید.

اگر پیشرفت در تصمیم گیری برای شما مهم است، به هیچ عنوان اقدامات خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. هر فردی شرایط منحصر به خودش را دارد. این شیوه، شما را در یک تله بزرگ گرفتار می‌کند.

زمانی که می‌خواهیم تصمیم بگیریم و براساس آن حرکت کنیم، با انبوهی از گزینه‌ها و اطلاعات مواجه می‌شویم. یکی از احساس‌های طبیعی که در چنین شرایطی ایجاد می‌شود، احساس اضطراب و نگرانی است. آیا شما هم اینطور هستید؟ مضطرب می‌شوید؟ اگر چنین است، سه راهکار زیر را امتحان کنید:

گزینه ها را به حداقل برسانید

ما زمانی که در میان گزینه‌های انتخابی زیادی قرار می‌گیریم، به دلیل اینکه می‌خواهیم بهترین تصمیم را گرفته باشیم، دچار اضطراب می‌شویم. این اضطراب مطلوب نیست. زیرا، فرصت لذت بردن از شرایط را می‌گیرد. بنابراین، در چنین شرایطی خودتان گزینه‌های انتخابی را محدود کنید. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید به رستوران بروید، برای خودتان مشخص کنید که از بین سه رستوران نزدیک به منزل یا واقع در فلان منطقه انتخاب می‌کنم. حتی اگر می‌خواهید غذا سفارش دهید به خودتان قول بدهید که از دو یا سه رستورانی که در صفحه اول وجود دارد، انتخاب کنید. پایبندی به چنین قرارهایی اضطراب تصمیم گیری شما را کاهش می‌دهد. اگر احساس می‌کنید در گزینه‌های انتخابی برای انتخاب همسر نیز با چنین اضطرابی مواجه هستید از یک مشاوره ازدواج کمک بگیرید.

به آنچه می‌دانید پایبند باشید

 انتخاب بیش از حد باعث فلج تحلیلی می‌شود. فلج تحلیلی حالتی از تفکر بیش از حد است که مانع از تصمیم گیری درست ما می‌شود. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که افراد به قدری تحت تأثیر فراوانی گزینه‌ها قرار می‌گیرند که برای انتخاب یا اقدام با مشکل مواجه می‌شوند. بنابراین، در این شرایط کمی صبر کنید. نترسید و با آرامش بیشتری بر اساس اطلاعاتی که دارید تصمیم بگیرید.

در مورد تصمیم اشتباه وسواس نداشته باشید

پشیمانی یک حالت عاطفی ناخوشایند است که نشان دهنده غم و اندوه و ناامیدی از نتایج منفی یا از دست دادن فرصت است. گاهی اوقات پس از یک اقدام داوطلبانه احساس پشیمانی می کنیم: به عنوان مثال، جدایی از دوست قدیمی خود. از سوی دیگر، تعلل در یک تصمیم نیز باعث پشیمانی می‌شود، زیرا فرصتی را در زمانی که باید از آن استفاده می‌کردیم از دست دادیم (مثلاً صحبت کردن با یک فرد جذاب، رفتن به چتربازی و غیره). ما معمولاً از حالت اول و اعمالی که انجام می‌دهیم بیشتر پشیمان می‌شویم. چه باید کرد؟ تزلزل نکنید. به انتخاب اول خود پایبند باشید و پس از تصمیم گیری، به تصمیم خود متعهد شوید. آیا واقعاً می خواهید این همه زمان و تلاش را صرف تحلیل مجدد و عقب و جلو رفتن کنید؟

به طور کلی، تصمیم درست زمانی محقق می‌شود که ما مراحل آن را با دقت پشت سر بگذاریم. همچنین، سعی کنیم عوامل که باعث تقویت این فرآیند می‌شود را بیشتر مورد توجه قرار دهیم. از طرفی، از مسیرهایی که باعث ایجاد اضطراب و اختلال در تصمیم گیری می‌شود پرهیز کنیم. در چنین شرایطی، یک تصمیم گیری به صورت مطلوب و کارآمد انجام می‌شود.

حتماً موضوعای ذهن شما را مشغول کرده است. تصمیماتی را به تعویق انداخته‌اید تا فرصت مناسب آن محیا شود. شاید، یک دلیل آن ترس از تصمیم گیری اشتباه یا نبودن فردی معتمد برای دریافت مشورت باشد. اگر چنین است، ما به شما متخصصان مرکز مشاوره باتابان را معرفی می‌کنیم. شما می‌توانید هر مسئله‌ای که برایتان دغدغه ایجاد کرده است را با ما در میان بگذارید و راهنمایی حرفه‌ای دریافت کنید.