خیانت در رابطه (دلایل، نشانه‌ها + راه‌های بازسازی رابطه)

یکی از رایج‌ترین دلایلی که پای زوجین را به طلاق می‌کشاند، مسئله خیانت در رابطه است. با این حال شما هیچ گاه تصور نمی‌کردید که روزی این اتفاق ممکن است برایتان رخ دهد. آن را بسیار دور از ذهن می‌دانستید. حتی گاهاً در ذهن خود، فرد آسیب دیده را به خاطر کوتاهی‌هایی که انجام داده سرزنش می‌کردید. زمانی که این اتفاق برای شما رخ داد، متوجه شدید مسئله پیچیده‌تر از این حرف‌هاست! راه فراری از این مسئله وجود ندارد. در واقع، باید قوی باشید و آن را برای خود حل کنید. بنابراین، شما نیاز دارید بدانید خیانت همسر شما چیست، از چه نوعی است؟ علت خیانت در رابطه چه چیزی می‌تواند باشد؟ حال چه تصمیمی برای ادامه زندگی خود بگیرید؟ آیا مشاوره خیانت کمکی می کند؟ و اگر قصد ادامه دارید چگونه می‌توان این رابطه را بازسازی کرد؟

به هر نوع  رابطه‌ای که برای ارضای نیاز عاطفی یا جنسی در خارج از حیطه تعهد بین همسران رخ دهد، خیانت در رابطه یا بی وفایی زناشویی (Infidelity) می‌گویند. در واقع، خیانت در رابطه صرفاً برقراری رابطه جنسی نیست، بلکه یک فاکتور مهم آن، پنهانی بودن است. به بیان دیگر، خیانت در رابطه مهمترین جزء یک رابطه زناشویی که همان اعتماد است را، خدشه‌دار می‌کند که با هیچگونه زوج درمانی، مشاوره خانواده و … به حالت ابتدایی خود بر نمیگردد.

انواع خیانت در رابطه عبارتند از:

خیانت عاطفی

خیانت عاطفی به معنای سرمایه‌گذاری عاطفی برای شخصی غیر از همسر است.  به عنوان مثال، عاشق فرد دیگری شدن، ابراز علاقه به دیگری ، درمیان گذاشتن تمایلات و افکار درونی  با دیگری، خرج کردن برای دیگری، متعهد بودن به دیگری، اعتماد کردن به دیگری و … . به طور کلی، داشتن احساس عمیق و صمیمی به یک فرد خارج از رابطه دو نفره. از طرفی، انجام این رفتارها خارج از حیطه تعهد بین همسران است. این نوع خیانت از سوی همسر، زنان را بیشتر ناراحت می‌کند، چون زنان بر این باورند که خیانت عاطفی به خیانت جنسی ختم می‌شود. در واقع، خیانت عاطفی احساس پریشانی و خشم در شریک زندگی فرد ایجاد می‌کند.

خیانت جنسی

خیانت جنسی به معنای انجام رفتارهایی مانند: نوازش کردن، بوسیدن، رابطه جنسی واژینال، رابطه جنسی دهانی و رابطه جنسی مقعدی با شخصی غیر از همسر است. همچنین، این رفتارها خارج از حیطه تعهد بین همسران است. این نوع خیانت از سوی همسر، مردان را بیشتر ناراحت می‌کند. در واقع، خیانت جنسی احساس ناراحتی و اضطراب در شریک زندگی فرد ایجاد می‌کند.

خیانت مجازی

خیانت مجازی به معنای برقراری رابطه با فرد دیگر از طریق یک پلتفرم یا روش دیجیتال مانند، ایمیل، متن، پیام رسان‌ها و .. است. به خیانت مجازی، سکس سایبری نیز گفته می‌شود.  این رابطه می‌تواند صرفاً رد و بدل کردن احساسات باشد یا از طریق انتقال احساسات، یک فضای فیزیکی را شبیه سازی کند. در واقع، این نوع خیانت در رابطه راهی برای تأمین نیازهای عاطفی، اجتماعی و فیزیکی در فضایی غیر از زندگی متأهلی است. امروزه خیانت مجازی شیوع بیشتری دارد، زیرا در دسترس است و برای افراد یک فضای خصوصی ایجاد می‌کند. تریسی لیکفلت می‌گوید: خیانت مجازی از خیانت فیزیکی بدتر است. افراد ابتدا که وارد خیانت مجازی می‌شوند، به دنبال تأمین عاطفه‌ای هستند که آن را در فضای زتدگی مشترک خود به دست نیاورده‌اند. فکر می‌کنند خیانت مجازی بی دردسرتر است، اما رهایی از خیانت مجازی به سادگی خاموش کردن تلفن همراه نیست! نکته مهم آن است که معمولاً این نوع خیانت در رابطه باعث ایجاد پریشانی عاطفی می‌شود.

خیانت در رابطه در مردان و زنان متفاوت است. در آمریکا، شیوع خیانت در زنان، 11 تا 15 درصد و در میان مردان، 20 تا 25 درصد است. به دلیل ملاحظات اخلاقی، درباره شیوع خیانت در رابطه در ایران آمار دقیقی در دست نداریم. به طور کلی، شیوع خیانت در مردان بالاتر است. مردان بیشتر مرتکب خیانت جنسی می‌شوند. همچنین، احساس گناه در آن‌ها کمتر است. از طرفی، نسبت به خیانت همسر واکنش شدیدتری نشان می‌دهند.

دلایل خیانت در رابطه می‌تواند ناشی از سبک زندگی افراد و نوع نگرش و انتظارات آن‌ها از ازدواج باشد. برخی از زوجین روابط بازتری با دیگران دارند و محدودیتی در روابط خود با دیگران و جنس مخالف ندارند. از طرفی، نگاه ایده‌آل گرایانه نسبت به همسر آینده خود دارند. در نتیجه، زمانی که این ایده‌آل‌ها با ازدواج محقق نشود، به سمت خیانت در رابطه کشیده می‌شوند.

به طور کلی، دلایل اصلی خیانت در رابطه شامل، اختلاف سنی زوجین، وضعیت تحصیلی متفاوت، مشکلات اقتصادی، عقاید متفاوت، عوامل خانوادگی، خشونت در فضای خانه، ازدواج اجباری، مشکلات روانی در زوجین، مهارت ارتباطی ضعیف، تنوع طلبی بالا، حسادت یا عصبانیت، احساس ناامنی، احساس انتقام، بی اعتمادی، نارضایتی جنسی، ناتوانی در کنترل وسوسه، مصرف مواد و در دسترس نبودن همسر می‌باشد.

در واقع، خیانت در میان افرادی که از رابطه فعلی خود رضایت کمتری دارند و اختلاف نظر بیشتری دارند، بالاتر است. تحقیقات نشان داده، اگر زوجین نیازهای زناشویی یکدیگر را به شیوه همدلانه و در دسترس برآورده کنند، احتمال خیانت در رابطه کاهش می‌یابد. همچنین، صمیمیت نیز یک فاکتور بسیار مهم در زندگی مشترک است. زمانی که صمیمیت بین همسران کاهش پیدا کند، در نتیجه امید نیز کاهش می‌یابد. این مسئله موجب کاهش رضایت از زندگی و افزایش خیانت در رابطه می‌شود. پس رفتار صمیمانه با همسر بسیار مهم است.

علت خیانت زنان

علاوه بر موارد عمومی که قبل‌تر به عنوان علت خیانت گفته شد، علت‌هایی هم وجود دارد که احتمال خیانت در رابطه را در زنان بالاتر می‌برند. یکی از مهمترین نیازهای زنان، نیاز عاطفی می‌باشد. زنانی که از نظر عاطفی در درجه اول تأمین باشند، کمتر احتمال دارد به سمت خیانت در رابطه کشیده شوند. زنان بیشتر به خبانت عاطفی متمایل هستند.

بنابراین مهمترین علت خیانت در زنان، تامین نشدن نیازهای عاطفی آن‌ها است. در واقع، وجود فضای کسل کننده در خانه، دریافت نکردن محبت کلامی و غیر کلامی از جانب همسر، نبود فضای گفتگو در خانه، نادیده گرفتن شدن نیازهای جنسی زنان و همچنین ضعف ایمان  از مهمترین دلایل خیانت در رابطه در زنان است.

دلیل خیانت مردان

مردان نیز از این قاعده مستثنی نیستند و برخی علت‌ها تمایل آنان را به خیانت در رابطه بیشتر می‌کند. از جمله مهمترین نیازهای یک مرد، نیاز به اقتدار است. در واقع، برای مردان بسیار مهم است که در خانه شخص مهمی تلقی شوند و به آن‌ها ارزش و اعتبار داده شود. از طرفی،  برخی زنان این قاعده را رعایت نمی‌کنند. در فضای خانه اعتماد به نفس مرد را تخریب می‌کنند. ارزشی برای حرف او قائل نیستند. او را تمسخر می‌کنند. همچنین، توجهی به آراستگی ظاهری خود و تأمین نیاز جنسی مردان ندارند. در نتیجه، مردانی که ضعف ایمان و هوسرانی هم دارند، برای رفع نیازهای خود به سمت خیانت در رابطه کشیده می‌‎شوند.

اگر این سؤال برای شما پیش آمده که، نشانه‌های خیانت در رابطه چیست؟ گاهی به این معناست که، به مسائلی در زندگی خود حساس شده‌اید و احتمال می‌دهید شریک زندگی‌تان مرتکب نوعی از خیانت در رابطه شده است. با این حال، نشانه‌های خیانت در رابطه واضح و قطعی نیستند و صرفاً برخی احتمالات هستند. در واقع ممکن است همسر شما، همه‌ی این نشانه‌ها را داشته باشد اما خیانت نکند. در مقابل، ممکن است هیچ یک از این نشانه‌ها را نداشته باشد اما مرتکب خیانت در رابطه شود. بنابراین، این نشانه‌ها یک پیامی برای شما دارد که در زندگی یا رابطه‌ی شما یک چیزی اشتباه است. در نتیجه، با مواجهه با این نشانه‌ها باید به دنبال حل مسئله‌ی زندگی خود باشید. این نشانه‌ها می‌تواند شامل این موارد باشد:

1. رفتار او تغییر کرده است.

برخی مردان قاعدتاً توجه چندانی به ظاهر خود ندارند و کم تحرک هستند. اما شما متوجه می‌شوید که مدتی است بی دلیل به زیبایی ظاهر خود توجه می‌کند. البته، متوجه این منظور هستید که این تغییر بر اساس علاقه شما نیست. مثلاً، به باشگاه می‌روند تا ظاهر جذاب‌تری بسازند.  همچنین، تا کنون  توجه خاصی به لباس بیرون نداشته، اما الان برای محیط‌های اجتماعی به دنبال یک پوشش خاص است.

2. تغییرات شدید در خلق و خوی او مشاهده می‌کنید.

تغییر امری طبیعی است. اما تغییرات شدید در خلق و خو می‌تواند نشان از یک مشکل در رابطه باشد. مثلاً، اگر همسر شما فردی آرام و ساکت است، ولی اخیراً پرخاشگر و پرتنش شده است و سریعاً آشفته می‌شود.

3. برنامه روتین کاری او تغییر کرده است.

تقریباً هر فردی با روال کاری همسرش آشناست. همچنین، گاهی این تغییر در برنامه برای کاری مفید لازم است. اما، زمانی که این تغییر برنامه بدون هیچ توضی و دلیل قانع کننده‌ای باشد، بررسی علت آن تا حدی مهم است.

4. استرس او افزایش پیدا کرده است.

اگر متوجه شده‌اید ک همسرتان معمولاً مضطرب است، گاهی نشان از پنهان کاری دارد. مخصوصاً اگر در کنار شما، مضطرب‌تر است و دلیل واضحی برای استرس خود ندارد.

5. بیش از حد از وسایل الکترونیکی خود استفاده می‌کند.

در این مواقع همسر شما ممکن است به نوعی از وسایل خود استفاده کند که نخواهد شما متوجه نوع استفاده او شوید. مثلاً، زاویه‌ی تلفن همراه را تغییر می‌دهد که محتوای آن آشکار نشود، یا رمزی برای همراه خود می‌گذارد که هیچ کس حتی شما ندانید. البته تلفن همراه فضای خصوصی فرد است و باید هنگام استفاده از یکدیگر اجازه گرفته شود. از طرفی، دلیلی هم ندارد که رمزی گذاشته شود که همسر آن را نداند. همچنین، ممکن است تلفن همراه خود را با خود به حمام ببرد و این نشانه خوبی نیست!

6. میزان رابطه جنسی او تغییر کرده است.

متوجه تغییر در رابطه جنسی‌تان شده‌اید. شبیه گذشته نیست.  البته، میل انسان متأثر از شرایط فیزیکی، روحی و .. است. اما، دلیل قانع کننده‌ای برای کاهش میل وجود ندارد. گاهی نیز برای اینکه شریک زندگی متوجه خیانت نشود، رابطه جنسی را افزایش می‌دهد.

7. بیش از حد از شما شکایت می‌کند و بهانه می‌گیرد.

حتماً متوجه بهانه‌گیری‌های او شده‌اید. بیش از حد از شما شکایت می‌کند. از اینکه نیازهای جسمی، عاطفی و روحی او برآورده نمی‌شود. به زیبایی شما گیر می‌دهد. گاهی این حس را به شما می‌دهد که شما به اندازه کافی خوب و جذاب نیستید. شما را با همسر افراد دیگر مقایسه می‌کند. پیشنهاد می‌دهد که تلاش کن تا شبیه دیگران موفق‌تر باشی و  اندام متناسب‌تری داشته باشی! این بهانه‌ها باید جدی گرفته شود!

8. صمیمیت عاطفی و جنسی شما کمرنگ شده.

هنگام بروز مشکل در خانه، اولین چیزی که تحت تأثیر قرار می‌گیرد، صمیمیت است. گاهی این صمیمیت کمتر می‌شود. دیگر مانند قبل ابراز علاقه نمی‌کند. به علاقه‌های شما توجه زیادی نشان نمی‌دهد. برای برگزاری مناسبت‌های خاص زندگی مشترک اشتیاقی نشان نمی‌دهد یا در ابتدا با یک بوسه موافقت خودش را اعلام می‌کند و بعد انجام نمی‌دهد. به طور کلی، فقط شما هستید که می‌توانید میزان این صمیمت را در زندگی مشترکتان بسنجید و به دنبال علت آن باشید.

9. برخی هزینه‌های او هیچ توجیهی ندارد.

 هزینه‌های خانه و شخصی هر فرد تا حدی مشخص است. اما اگر این هزینه‌ها بیش از حد و برای جایی غیر از خانه  باشد و هیچ توجیهی نداشته باشد، باید علت آن را بررسی کنیم.

10. به پنهان کاری و دروغ متوسل شده است.

همسر شما ممکن است در مورد نحوه گذراندن وقت، پول و اینکه تلفنی با چه کسی صحبت می‌کند یا کجا بوده است، به دروغ متوسل شود. همچنین، اقرار کند که برای اضافه کاری بایستد اما هدف دیگری داشته باشد و آن را پنهان کند.

به طور کلی، همه‌ی 10 مواردی که ذکر شد نشان دهنده یک اشکال در رابطه است. حال، حتی اگر این فرض درست باشد و همسر شما مرتکب خیانت در رابطه شده باشد، نحوه‌ی تصمیم گیری شما برای ادامه‌ی زندگی‌تان بسیار مهم است.

به هر حال، روبه رو شدن با خیانت در رابطه یکی از دردناک ترین اتفاقات است. در واقع، زمانی که شما از خیانت همسرتان مطلع می‌شوید، مهمترین دغدغه‌ی ذهنی شما این است که، آیا او را ببخشید و با او بمانید و یا اینکه به رابطه با او پایان دهید؟

برای پاسخ دادن به این سؤال عجله نکنید! به هر حال شما حق دارید  آشفته باشید، سردرگم باشید، پرخاشگر شوید، حتی دچار ناامیدی شوید و یا دنیا را تیره و تار ببینید. شاید هیچ وقت فکر نمی‌کردید یک زمانی چنین تجربه‌ای برای شما پیش بیاید. شاید در گذشته هنگام مواجهه با این تجربیات دیگران، راحت‌تر اظهار نظر می‌کردید. در ذهنتان ارزش رابطه را مرور می‌کردید و پیشنهاد بخشش به دیگران می‎‌دادید یا حتی فکر می‌کردید این رابطه هیچ گاه درست نخواهد شد! اما، به همان اندازه که این مسئله پیچیده و ناراحت کننده است به همان اندازه باید فکر کنید و برخورد صحیح را انتخاب کنید.

نحوه صحیح مواجهه با خیانت

هنگام مواجه با خیانت در رابطه، تصمیم سریع برای ادامه زندگی با همسر و یا ترک او کمکی به حل مشکل نمی‌کند. شما باید این مسئله را برای خودتان حل کنید. چه قصد ادامه دادن به زندگی با او داشته باشید یا نداشته باشید. بنابراین،

• احساسی برخورد نکنید. هر چند احساسات منفی شما برانگیخته شده، اما برخورد احساسی و نشان دادن عصبانیت، فریاد زدن، قهر کردن و … بدون شیوه درست، فقط اوضاع را بدتر می‌کند.
• این مسئله را در درجه اول با خانواده‌ها یا دوستان درمیان نگذارید. اطلاع خانواده‌ها از این موضوع در ابتدا ممکن است هیچ سودی نداشه باشد و یا حتی در تصمیم گیری صحیح شما خلل ابجاد کند.
• به یک روان‌شناس یا خانواده درمانگر مراجعه کنید. حالا که با این مشکل مواجه شده‌اید، به هیچ عنوان با این احساسات و اطلاعات خودتان تنها نباشید. سعی کنید در قدم اول با یک درمانگر صحبت کنید. درمانگر به شما کمک می‌کند تا به چشم انداز رابطه‌تان نگاه کنید. مسائلی ک می‌تواند به رابطه‌تان کمک کند را بشناسید. پس از دریافت راهکارهای متعدد، درباره ادامه آن تصمیم بگیرید. همکاران ما در مرکز مشاوره باتابان در خدمت شما هستند.
• سؤال بپرسید. بعد از راهنمایی گرفتن از درمانگر و با روشی که او می‌گوید، این مسئله را با همسر خود در میان بگذارید. ممکن است تمایل داشته باشید همه چیز را بپرسید. اینکه به چه زمانی و در چه حد و در کجا ملاقات داشته‌اند. اما زمانی که بفهمید دلیل اصلی خیانت همسرتان چه چیزی بوده است، سؤالات خود را تغییر می‌دهید.
• پس سعی کنید از جزئیات خیانت نپرسید. این کار فقط احساسات شما را جریحه‌‌دار می‌کند و نمی‌گذارد عاقلانه تصمیم بگیرید.
• ابتدا همسر شما ممکن است حالت تدافعی به خود بگیرد. این مسئله را با درمانگر مطرح کنید و درباره شیوه صحیح برخورد از او راهنمایی بگیرید.
• اگر احساس می‌کنید درگیری بین شما رخ می‌دهد، مدت کوتاهی جدا زندگی کنید.
• چنانچه همسر شما مسئولیت اشتباه خود را پذیرفت، به صحبت‌های او گوش دهید. دلایل او را تا انتها گوش کنید. سعی کنید هیجانی برخورد نکنید.
• فوراً نیاز نیست او را ببخشید. با نظر درمانگرتان و تکنیک‌هایی که می‌دهد، این فرصت را به خودتان بدهید که درباره پذیرفتن این اتفاق تصمیم بگیرید.
• بخشش به معنای نادیده گرفتن این اتفاق نیست. بخشش به معنای پذیرفتن است.
• می‌توانید تا مدتی صرفاً در کنار هم باشید و در رابطه با موضوعات عمومی غیر از رابطه صحبت کنید.
• می‌توانید درباره همه‌ی نگرانی‌های خود از جمله، فرزندان، شرایط زندگی و… صحبت کنید. درمانگر به شما کمک می‌کند که در هر زمینه‌ای که نگرانی دارید آن را بررسی کنید و برای ادامه‌ی زندگی یا جدایی بهترین تصمیم را بگیرید.
• در پایان اگر تصمیم گرفتید به زندگی برگردید، لازم است هر دوی شما، اقداماتی برای بازسازی زندگی  انجام دهید.

برای بازسازی زندگی مشترک پس از بحران خیانت در رابطه، تقاضای معجزه نباید داشته باشید، اما باید گام‌هایی را طی کنید. در ابتدا باید به این سؤالات پاسخ دهید: آیا همسر من که مرتکب خیانت در رابطه شده تمایل به بازسازی رابطه دارد؟ مسئولیت رفتارش را قبول کرده است؟ با رواندرماگر همراهی لازم را دارد؟ و در مقابل شما که آسیب دیده‌اید، گوش شنوا برای حرف‌های او دارید؟ بررسی کرده‌اید که چه عواملی تأثیر گذاشته است؟

در این جور موافق، راهکار کلی وجود ندارد چون افراد منحصر به فرد هستند. اما نکته اصلی این است که این رابطه نیاز به ترمیم دارد. ترمیم هم نیاز به فداکاری فرد آسیب دیده دارد. برای ترمیم باید بینیم رفتارهای وحدت آفرین در این رابطه وجود دارد یا خیر؟ اگر وجود ندارد تلاش کنید آن‌ها را ایجاد کنید. عوامل وحدت آفرین عبارتند از:

همدلی

در واقع، هر دو باید همدلی لازم را داشته باشید. هم همسر شما که مرتکل خیانت در رابطه شده باید حالت تدافعی نداشته باشد و با شما همدلی کند، هم شما باید او را بپذیرید. در حقیقت، باید تلاش کنید از زاویه نگاه طرف مقابل به داستان نگاه کنید. اینکه اگر جای او بودید، دوست داشتید چگونه با شما برخورد شود؟

فروتنی

فروتنی به این معناست که همسر شما چقدر مسئولیت کارش را قبول می‌کند که آسیب زده است. گاهی فردی که خیانت در رابطه انجام داده است، مسئولیت رفتارش را قبول نمی‌کند. می‌گوید، رفتار طرف مقابلم باعث شد من این کار را بکنم. این‌ها توجیه است. همسر شما باید بپذیرد که اشتباه کرده است.

تعهد

تعهد در رابطه یعنی چقدر این رابطه برای شما از فاکتورهای دیگر مهم تر است؟ در واقع، اگر شما تصور می‌کنید غرور شما شکسته شده و قصد بازسازی ندارید، یعنی این غرور من مهمتر از آرزوها، اهداف و فرزندان‌تان است.

امید

در این رابطه با راهنمایی‌های درمانگر باید تلاش کنید چیزهایی را زنده کنید. مثلاً، روزهای اول آشنایی، جذابیت‌هایی که برای هم داشتید، آرزوهایی که با هم داشتید، مانند خرید مسکن.

نکته بسیار مهم این است که ترمیم یک رابطه زمان بر، گام به گام و آهسته است. اگر به نتیجه رسیدید ببخشید، باید بدانید، بخشیدن به معنای صرف نظر کردن و نادیده گرفتن نیست. در واقع، بخشیدن به معنای پذیرش است. زمانی که بپذیرید خیانته در رابط اتفاق افتاده و حالا می‌خواهید ادامه دهید و با این نگاه وارد زندگی بشوید، خیلی زودتر و بهتر می‌توانید آن را ترمیم کنید.

به طور کلی، فضای ترمیم بعد از خیانت در رابطه بستری فراهم می‌کند تا شما و همسرتان در رابطه با نیازها و انتظارات خود گفتگو کنید. این امر نیازمند گوش دادن فعال به حرف‌های همسر، بدون پاسخ دادن سریع است. همچنین، گام‌هایی را تعیین کنید و تلاش کنید تا آن‌ها را محقق کنید.

خیانت در رابطه موضوع دردناکی است. اما، علی رغم وجود پیامدهای عاطفی ویران کننده خیانت، روابط می‌توانند دوباره احیا شوند. بنابراین، با شناخت علت خیانت در رابطه و راهنمایی درمانگر می‌توان تصمیم صحیحی برای ادامه زندگی گرفت. در نتیجه، مشاوره فردی و زناشویی برای تمامی اعضای خانواده درگیر با خیانت مفید است. مشاوران مرکز مشاوره باتابان به شما کمک می‌کنند تا زندگی و احساسات و عزت نفس خودتان را بازیابی کنید.