دیسلکسیا یا نارساخوانی چیست؟ (آشنایی با علائم اختلال خواندن)

مهارت خواندن از جمله پایه‌های اصلی تحصیل است. در واقع، افرادی که به هر دلیلی از این مهارت محروم هستند، برخی از فرصت‌های شغلی و تحصیلی را از دست می‌دهند. از طرفی، باورهای غلط نسبت به این افراد و شرایط آن‌ها و همچنین، نداشتن دانش کافی در تعامل با این افراد اوضاع را پیچیده‌تر کرده است. با این حال، امروزه پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه مشکلات مربوط به خواندن انجام شده است. همچنین، درمان این مشکلات نیز موفقیت آمیز بوده است. برای اطلاع از نحوه‌ی درمان این مشکلات شما ابتدا باید بدانید نارساخوانی چیست؟ علت و علائم افراد مبتلا به دیسلکسیا چیست؟ همچنین چگونه می‌توان آن را تشخیص داد؟ در پایان، نکاتی درباره نحوه درمان این افراد و مراجعه به متخصصان مربوطه نیز بیان می‌شود.

مشکل خواندن یکی از شناخته شده‌ترین انواع اختلالات یادگیری است. این وضعیت با نام‌های دیسلکسی یا نارسا‌خوانی نیز بیان می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال علی‌رغم اینکه،

• آموزش‌های معمول را دریافت می‌کنند.
• از هوش طبیعی برخوردار هستند.
• و همچنین، مانند دیگران وضعیت اجتماعی و فرهنگی مناسبی دارند.

یا این حال، در خواندن مشکل دارند. در واقع، سازمان مغز افراد مبتلا به دیسلکسیا به طور معمول عمل نمی‌کند. پس، نارساخوانی مبتنی بر مغز است اما به هوش ربطی ندارد. بنابراین، بهره‌هوشی این افراد عادی و یا بالاتر است. به طور کلی، این افراد در رمزگشایی چاپ و هجی کردن مشکل دارند. از طرفی، دیسلکسیا نوعی اختلال درک نیست. اما، این افراد چون نمی‌توانند بخوانند، نمی‌توانند درک کنند. این اختلال، از پایه دوم دبستان به بعد نمایان می‌شود. در واقع، آن چیزی که فرد مبتلا به اختلال خواندن را از دیگر افراد متمایز می‌کند، نوع اشتباهات آن‌ها نیست. بلکه، این افراد از اولین سال یادگیری اشتباهات متعدد دارند. از طرفی، بر اشتباهات خود پافشاری نیز می‌کنند. در این میان، اشتباهات آوایی بیشتر به این شکل تکرار می‌شود.

به طور کلی، ویژگی‌های زیر افراد مبتلا به نارساخوانی را بهتر توصیف می‌کند. البته، ویژگی‌ها کاملاً مشابه در این افراد یافت نمی‌شود. با این حال، ویژگی‌های زیر یک دید کلی نسبت به دیسلکسیا به ما می‌دهد:

• این افراد، به خواندن علاقه ندارند.
• مدت زمان توجه آن‌ها کم است.
• با احساساتی مانند، عدم شجاعت، بی‌عرضه بودن، ناامیدی و … دست و پنجه نرم می‌کنند.
• به طور معمول، افت تحصیلی را تجربه می‌کنند.
• نحوه خواندن آن‌ها به صورت کلمه به کلمه است.
• مشکلات رفتاری درونی‌سازی شده (ترس، کم‌رویی، اضطراب، خجالت و …) یا برونی‌سازی شده (پرخاشگری، زورگویی و …) و یا توأمان از خود نشان می‌دهند.
• نمی‌توانند یک دایره لغت بینایی برای خود بسازند.
• بیشتر این افراد، مسائل هیجانی نیز دارند. در واقع، شدت هیجانات مانند غم، ترس، خشم، شادی، اضطراب و … در این افراد متفاوت از دیگران است.
• محیط خانواده افراد مبتلا به نارساخوانی برای به دست آوردن امتیاز در مدرسه، آن‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد.
• موقع خواندن به جای حرکت چشم، سرشان را حرکت می‌دهند.
• گاهی، هنگام خواندن دچار لکنت می‌شوند. زیرا، افراد مبتلا به دیسلکسیا هنگام خواندن شفاهی و کلامی دچار تردید می‌شوند.
• به معنای کلمات و جایی که نقطه قرار دارد، توجه نمی‌کنند.
• در نتیجه، واژه‌های نامرتبط با مطلب و آوای آن را حدس می‌زنند.
• از نظر حافظه دیداری و شنیداری ضعیف هستند.
• در مدرسه کمتر با دیگران سازگار می‌شوند.
• به طور معمول، ضعف بینایی و شنوایی نیز دارند.
• مشکلات تمرکز نیز در این افراد شایع است.
• صدای کشیده و لحن یکنواخت در خواندن برای آن‌ها دشوار است.
• قدرت تشخیص شنیداری آن‌ها خوب نیست.
• رشد اجتماعی آن‌ها مطلوب و کافی نیست.
• کلماتی را که جدید می‌خوانند تکرار یا جابه جا می‌کنند.
• و…

برای یافتن علت نارساخوانی، تحقیقات فراوانی انجام شده است. با این حال، هنوز نتیجه قطعی به دست نیامده است و پژوهشگران نظرات متفاوتی دارند. از طرفی، علت‌های احتمالی نارساخوانی عبارتند از:

ژنتیک

نارساخوانی به شدت ژنتیکی است. در خانواده‌هایی که اختلال خواندن وجود داشته باشد، خطر ابتلاء به نارساخوانی در دیگر افراد 4 تا 8 برابر بیشتر است. همچنین، اگر یکی از والدین به این اختلال مبتلا باشد، احتمال درگیر شدن فرزندان 30 تا 50 درصد بیشتر است.  بنابراین، دیسلکسیا می‌تواند از نسلی به نسل بعد منتقل شود و برخی ژن‌های خانوادگی در ابتلاء به آن مؤثر هستند. لازم به ذکر است که وجود سندرم داون نیز می‌تواند احتمال ابتلاء به این اختلال را افزایش دهد.

محیط

عوامل محیطی یکی از تعیین کننده‌های اساسی در ابتلاء به بسیاری از مشکلات هستند. در واقع، این عوامل موجب می‌شوند افرادی که ژن‌های مثبتی برای ابتلاء به اختلال خاصی دارند، در صورت مساعد بودن محیط آن اختلال را نشان دهند. بنابراین، در اختلال نارساخوانی نیز عوامل محیطی زیر مؤثر هستند.

• زودرسی یا کم‌وزنی هنگام تولد
• قرار گرفتن در معرض نیکوتین پیش از تولد
• میزان سواد والدین و اطرافیان در نتیجه، محیط یادگیری فقیر
• تجربیات کودک در کلاس درس خصوصاً، تجارب منفی
• پیش‌دستی والدین در خواندن به جای کودکان در مقطع پیش‌دبستانی، در نتیجه عدم آمادگی برای خواندن
• تغییر مداوم مدرسه و بی‌توجهی مدرسه
• روش آموزشی ناقص و سیستم ناکارآمد مدرسه
• شرایط نامناسب خانه

تفاوت و اختلال در رشد و عملکرد مغز

فعالیت‌های مغزی افراد مبتلا به نارساخوانی نسبت به دیگران تفاوت زیادی دارد. بنابراین، از نظر برخی از پژوهشگران اختلال خواندن به ناحیه گفتاری نیمکره چپ مغز مربوط است. همچنین، رشد تدریجی کرتکس مغز نیز می‌تواند مؤثر باشد.

به طور کلی، اختلال خواندن می‌تواند ناشی از علت‌های مختلفی باشد که شامل موارد زیر نیز می‌باشد:

• معلولیت‌های جسمانی مانند مشکلات دیداری و شنیداری
• تشخیص ضعیف میان تصاویر متشابه
• مشکل در درک موقعیت فضایی
• مشکلات عاطفی و ناتوانی در سازگاری با محیط
• اختلال در توانایی حرکتی
• دایره واژگان محدود افراد
• عقب ماندگی رشد گفتار و مشکلات گفتاری
• توانایی بدنی ناکافی
• عدم برتری جانبی (غلبه مختلط مغز موجب اشکال در رشد مغز و رشد غیر طبیعی و ناهنجار مغز می‌شود)

همچنین، کاریلو (1976) بر این باور است که علت دیسلکسیا به طی نشدن سلسله مراتب خواندن مربوط است. در واقع از دیدگاه او، ابتدا باید پایه‌های اصلی و زیربنایی در کودک تشکیل شود. سپس، پایه‌های دیگر مانند یک هرم گذاشته شوند. شکل زیر می‌تواند راهنمای خوبی برای تشخیص و درمان باشد.

براساس این هرم، مهم‌ترین و اصلی‌ترین مرحله در خواندن ایجاد آمادگی است. که این عامل به عوامل وراثتی، محیطی و خانوادگی مربوط است. همچنین، رشد مسائل پایه و ابتدایی مانند تشخیص و تمیز رنگ‌ها، شناختن جهت‌ها و هماهنگی چشم و دست و … بسیار مهم است.

نارساخوانی انواع متفاوتی دارد. بنابراین، براساس اینکه کدام نوع آن و در چه دوره سنی وجود داشته باشد، علائم آن در فرد نیز متفاوت است. بنابراین انواع دیسلکسیا عبارتند از:

اختلال خواندن نوع فونولوژیک (اختلال در تشخیص حروف صدادار)

کودکانی که به این نوع اختلال مبتلا هستند، در شناسایی حروف صدادار در داخل کلمات مشکل دارند. در واقع، نمی‌توانند حروف را به صدای آن‌ها ربط دهند. آن‌ها بدون تفکر، صدای حروف را حدس می‌زنند. کلمات بی‌معنی را با دشواری می‌خوانند. همچنین، حروف کلمات را جا‌به‌جا می‌کنند.

اختلال خواندن از نوع دیداری

این کودکان قادر هستند کلمات را تلفظ کنند. اما، مشکل آن‌ها در تلفظ کلماتی است که نوشتنشان با تلفظ آن‌ها متفاوت است. به عنوان مثال، خواندن و خاندن برای این افراد مشکل ایجاد می‌کند. همچنین، این افراد کند خوانی نیز دارند.

اختلال خواندن ترکیبی

این اختلال مجموعی از علائم دیسلکسیا نوع دیداری و فونولوژیک است. بنابراین، این افراد هم در خواندن و مهارت‌های مربوط به آن مشکل دارند و هم در عملکردهای شناختی و کارکردهای اجرایی مانند، حافظه فعال با مشکلاتی مواجه هستند.

اختلال خواندن از نوع معنایی

این اختلال با ناتوانی در نام بردن اشیاء نیز شناخته می‌شود. افراد مبتلا به نارساخوانی معنایی، در یافتن کلمه مناسب برای نام بردن یک چیز دچار مشکل هستند. همچنین، ممکن است کلمه‌ای نامناسب را برای نام بردن به کار ببرند. از طرفی، برخی ممکن است بگویند «همون چیز دیگه».

اختلال خواندن با نقص مضاعف

افراد مبتلا به دیسلکسیا با نقص مضاعف، ترکیبی از علائم نارساخوانی نوع فونولوژیک و معنایی را دارند.

از طرفی، علائم نارسا خوانی براساس سن افراد نیز تفاوت هایی دارد. این علائم در سنین مختلف شامل موارد زیر است:

• کودکان پیش از دبستان

در برخی از موارد تشخیص دیسلکسیا قبل از شروع مدرسه ممکن است.

• این افراد نسبت به همسن و سال‌های خودشان در رشد گفتار تأخیر دارند.
• همچنین، مشکلات گفتاری موجب می‌شود این افراد نتوانند کلمات طولانی را صحیحی تلفظ کنند. مثلا، به «هلیکوپتر» می‌گویند «هسیلوپتر».
• در بیان خود با زبان گفتاری مشکل دارند. مثلاً، نمی‌توانند کلمه مناسب را به ذهن بسپارند یا جملات را به صورت نادرست کنار هم قرار می‌دهند.
• به یادگیری حروف الفبا علاقه کمی دارند یا در یادگیری آن مشکل دارند.

• کودکان دبستانی تا 12 سال

علائم نارساخوانی معمولاً با شروع مدرسه و تمرکز بیشتر روی یادگیری خواندن و نوشتن آشکارتر می شود.

• املاء این افراد غیرقابل پیش‌بینی و ناصحیح است.
• در حروف شبیهبه هم سردرگم می‌شوند و اشتباه به کار می‌برند (مثلاً کاربرد «ب» به جای «پ»).
• ترتیب حروف کلمات آن‌ها را گیج می‌کند.
• در به خاطر سپردن نام و صدای حروف مشکل دارند.
• هنگام خواندن با صدای بلند اشتباه می‌کنند و آهسته می‌خوانند.
• به سؤالات به شکل شفاهی جواب می‌دهند اما، در نوشتن جواب مشکل دارند.
• دست خط ضعیف و سرعت نوشتن آن‌ها پایین است.
• برای کپی کردن یک متن نوشتاری زمان بسیار طولانی باید صرف کنند.
• آگاهی واج شناختی افراد مبتلا به نارساخوانی ضعیف است. در واقع نمی‌دانند که کلمات از واحدهای کوچکتر صدا (واج‌ها) ساخته شده‌اند و تغییر و دستکاری واج‌ها می‌تواند کلمات و معانی جدیدی ایجاد کند.

• نوجوانان و بزرگسالان

علاوه بر علائمی که ذکر شد، علائم دیسلکسیا در نوجوانان و بزرگسالان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• کار نوشتاری آن‌ها ضعیف و فاقد بیان است (حتی اگر اطلاعات خوبی درباره چیزی داشته باشند، در نوشتن این اطلاعات مشکل دارند).
• املاء آن‌ها ضعیف است.
• تا جای ممکن از نوشتن و خواندن خودداری می‌کنند.
• در برنامه ریزی و نوشتن مقاله یا گزارش چالش دارند.
• یادداشت برداری و کپی کردن برای آن‌ها دشوار است.
• برای به خاطر سپردن کد یا شماره تلفن باید تلاش کنند.

تشخیص دیسلکسیا برای والدین و معلمان دشوار است. زیرا، علائم و نشانه‌ها همیشه یکسان نیستند. با این حال، اگر هر یک از  علائم بالا را در کودک وجود داشت، در قدم اول با معلم او صحبت شود. در واقع، بخش اصلی مهارت‌های تحصیلی خواندن، نوشتن و ریاضیات در مدرسه نمود دارد. بنابراین، با پرسش از معلم و کارکنان مدرسه درباره مهارت‌های تحصیلی و نحوه سازگاری کودک با دیگران می‌توان تشخیص احتمالی را مطرح کرد.

در قدم بعد، باید کودک از نظر مشکلات جسمی بررسی شود. بنابراین باید به پزشک عمومی مراجعه شود تا احتمال مشکلات بینایی، شنوایی، بیش‌فعالی و … تشخیص داده شود. اگر مشکلات پزشکی مطرح نبود، باید شیوه‌ی تدریس و سازماندهی مدرسه بررسی شود. گاهی، تدریس غلط و نامناسب معلمان و همچنین، امکانات آموزشی ناکافی در کنار سایر عوامل موجب بروز مشکلات نارساخوانی می‌شود.

اگر مشکل همچنان پایدار بود، باید ارزیابی به صورت تخصصی انجام شود. بنابراین، باید به روان‌شناسان کودک آموزش دیده در زمینه اختلالات یادگیری مراجعه شود. در ارزیابی تخصصی، ابتدا یک مصاحبه‌ی بالینی جامع از والدین و کودک گرفته می‌شود. سپس، براساس نوع اختلال خواندن مراجع، طرح درمان و تدابیر لازم برای برخورد با کودک در اختیار والدین قرار داده می‌شود. همکاران ما در مرکز مشاوره باتابان در خدمت شما هستند.

اگر کودکی باهوش و حتی خوش بیان دارید که با خواندن و نوشتن مشکل دارد، حتماً در تعامل با او با چالش مواجه هستید. در واقع، افراد مبتلا به نارساخوانی، کودکانی هستند که از هوش طبیعی و یا بهتر برخوردار هستند، اما در مهارت‌های خواندن و نوشتن با مشکل مواجه هستند. با این وجود، آن‌ها تصور می‌کنند که باهوش نیستند. در نتیجه، عزت نفس و احساس ارزشمندی آن‌ها کاهش می‌یابد. بنابراین، به راحتی ناامید و احساساتی می‌شوند. طبیعتاً، تحمل این حالات برای شما دشوار است. بنابراین، شما باید بدانید که چگونه حالات کودک خود را مدیریت کنید.

1. برای فرزندتان چیزی بخوانید.

این کار باعث افزایش علاقه‌مندی کودکان به کتاب‌خواندن می‌شود. همچنین، مهارت‌های شنیداری و واژگان آن‌ها را تقویت می‌کند.

2. به صورت مشترک بخوانید.

سعی کنید هم شما و هم فرزندتان بخشی از کتاب را مطالعه کنید و سپس درباره آن بحث کنید.

3. خواندن را تکرار کنید.

خواندن مطلب یا کتاب تکراری بارها و بارها دشوار است. با این حال، شما باید کتاب مورد علاقه کودک‌تان را بارها و بارها برای او بخوانید. این تکرار باعث تقویت درک او می‌شود، زیرا با متن آشنا می‌شود.

4. خواندن آهسته را با کودک خود تمرین کنید.

این کودکان نیاز دارند در برخی مواقع به‌تنهایی بخوانند تا استقلال و روان آن‌ها تقویت شود.

5. خواندن را جذاب کنید.

شما باید سعی کنید، فعالیت خواندن را برای کودک خود جذاب کنید. در واقع، از موضوعات و کتاب‌های مورد علاقه او استفاده کنید. همچنین، در محیطی آرام و راحت به این کار بپردازید. فراموش نکنید، که والدین نقش مهمی در شکل‌گیری عزت نفس فرزندشان دارند. بنابراین‌، با تشویق خود این کار را انجام دهید.

6. از فناوری برای کودک خود استفاده کنید.

اغلب کودکان مبتلا به دیسلکسیا در کار با کامپیوتر نسبت به دفترچه تمرین، احساس راحتی بیشتری دارند. زیرا، کامپیوتر از یک محیط بصری استفاده می‌کند که با نحوه یادگیری آن‌ها سازگارتر است.  همچنین، برنامه‌های پردازش کلمه نیز مفید هستند. زیرا، غلط‌گیر املاء و امکان تصحیح کلمات دارند. در نتیجه، اشتباهات نوشتار را برجسته می‌کند.

از طرفی، بیشتر مرورگرهای وب و نرم‌افزارهای پردازش کلمه نیز دارای قابلیت تبدیل متن به گفتار هستند. رایانه، متنی ظاهر شده در روی صفحه را می‌خواند. همچنین، نرم‌افزارهایی که گفتار را تشخیص می‌دهند و آنچه را که فرد می‌گوید به نوشتار تبدیل می‌کنند، نیز مفید هستند. زیرا، مهارت‌های کلامی افراد مبتلا به نارساخوانی اغلب بهتر از نوشتن است.

در نظر داشته باشید، که بسیاری از نرم افزارهای تعاملی آموزشی نیز وجود دارند که ممکن است به جای خواندن ساده از یک کتاب درسی، روش جذاب‌تری برای یادگیری یک موضوع در اختیار فرزند شما قرار دهند. برای اطلاع از نرم‌افزاهای کاربردی می‌توانید با همکاران ما در مرکز مشاوره باتابان در تماس باشید.

به طور کلی، والدین کودکان مبتلا به نارسا خوانی باید امکانات لازم برای افزیش مهارت خواندن کودک‌شان را فراهم کنند. همچنین، تمرین‌هایی که پیشتر گفته شد را نیز انجام دهند. از همه مهمتر، در نظر بگیرند که این کودکان نسبت به دیگران از اعتماد به نفس پایین‌تری برخوردار هستند. در واقع، این افراد بیشتر در مدرسه و یا خانه توسط معلم، والدین و اطرافیان سرزنش شده‌اند.

بنابراین، یکی از دلایلی که مانع پیشرفت این افراد می‌شود، تصویری است که این افراد از خودشان دارند. در واقع، نوعی خودپنداره ضعیف و احساس ناتوانی این افراد را آزار می‌دهد. والدین، چون بیشترین تعامل را با کودک خود دارند، می‌توانند بیشترین اعتماد به نفس را با تشویق و بیان توانمندی‌های او در کودک خود ایجاد کنند. همچنین، یک پایه درمان این افراد براساس همراهی و صبر والدین است. بنابراین، والدین باید با دقت در فرآیند درمان و انجام تکالیف گفته شده توسط درمانگر مشارکت کنند.

یکی از اشتباهاث رایج والدین و برخی از معلمان و عموم این است که به افراد مبتلا به نارساخوانی برچسب کودن، کم‌ذهن، عقب مانده و … می‌زنند. هیچ کدام از این برچسب‌ها درست نیست. در واقع، این افراد به دلیل مسائلی که در خواندن دارند در مطالعه کتاب‌های درسی مشکل دارند. در نتیجه، در این دروس با مشکل مواجه می‌شوند. با این حال، باید بدانید که تمامی تحقیقات بیانگر قابل درمان بودن این اختلال است. بنابراین، اگر معلمان و والدین صبر و اطلاعات لازم را داشته باشند، می‌توانند این مشکل را حل کنند. از طرفی، باید بدانیم بسیاری از این کودکان در زمینه‌های مختلف پیشرفت‌های بزرگی به دست می‌آورند.

به عنوان مثال، آگوست رودین یک یک مجسمه ساز بزرگ فرانسوی است که اختلال یادگیری داشت. همچنین، بدترین دانش آموز مدرسه‌شان شناخته شده بود. باور دیگران بر این بود که هیچ کاری از دست او بر نمی‌آید. حتی، نمی‌تواند زندگی خود را به صورت مستقل اداره کند. با این حال، او به یک مجسمه‌ساز بزرگ تبدیل شد.

همچنین، آلبرت انیشتین نابغه‌ ریاضی، تا 3 سالگی نتوانست صحبت کند. انجام تکالیف مدرسه به جز حساب برای او سخت بود. از طرفی، معلم‌هایش گفته بودند او به درد هیچ کاری نمی‌خورد. با این حالف او یک نابغه ریاضی شد. این مثال‌ها گویای این مطلب است که، نه تنها مشکل افراد مبتلا به نارساخوانی برطرف خواهد شد، بلکه برخی از این افراد به ستاره‌های درخشانی تبدیل می‌شوند.

درست است که افراد مبتلا به دیسلکسیا می‌توانند درمان و موفق شوند. با این حال، باید بدانید درمان و بازپروری این افراد علاوه بر دانش درمانگر، به صبر و حوصله‌ی بالای والدین نیاز دارد. در حقیقت، برای درمان افراد مبتلا به دیسلکسیا، گام‌های زیر طی می‌شود:

• برقراری ارتباط بسیار خوب میان درمانگر و درمانجو

افرادی که برای درمان نارساخوانی مراجعه می‌کنند، معمولاً از مسئله‌ای در رنج هستند. بنابراین، احساساتی مانند اینکه برای فرزندم کم گذاشتم، دوران باردار را خوب نگذراندم و همچنین، سرزنش اطرافیان آن‌ها را آزار می‌دهد. از طرفی، برای برخی از خانواده‌ها هزینه‌های درمان نیز مشکل است. پس، باید میان مراجع و درمانگر رابطه‌ی بسیار خوب و گرم برقرار شود. این رابطه اضطراب را کاهش می‌دهد.

• بیان علت مراجعه

در این زمان فرصتی برای والدین فراهم می‌شود تا در رابطه با مشکل فرزند خود صحبت کنند. از طرفی، درمانگر نیز گوش شنوا و فعال برای صحبت‌ها دارد.

• استفاده از پرسشنامه والدین و مدرسه

این گام به صورت تخصصی به مشکل مراجع مربوط می‌شود. در واقع، یک ژنوگرام از خانواده با پرسش از والدین رسم می‌شود. در واقع، هدف ارزیابی جامع و مصاحبه بالینی با والدین درباره علت‌ و علائم مشکل کودک است. در این پرسشنامه در رابطه با شرایط بارداری، تولد، مراحل رشد، ضایعات عصبی، سلامت جسمانی، خانواده، آمادگی تحصیلی، مشکلات رفتاری، مشکلات تحصیلی و خودپنداری کودک سؤالاتی مطرح می‌شود. سپس، برای ارزیابی بهتر، پرسشنامه‌ای برای معلم نیز فرستاده می‌شود.

• بررسی بهره‌هوشی

در این گام، درمانگر باید اطمینان حاصل کند که کودک مبتلا به نارساخوانی عقب ماندگی ندارد. بنابراین، در برخی موارد از آزمون هوش در این مرحله استفاده می‌شود.

• ارجاع‌دهی در صورت نیاز

درمان اختلالات یادگیری باید در مراکزی باشد که متخصصانی از جمله روان‌پزشک، متخصص مغز و اعصاب، شنوایی سنج، گفتار درمانگر، بینایی سنج، معلم، روان‌شناس بالینی و … وجود داشته باشد. با این حال، این یک شرایط ایده‌آل است. بنابراین، در صورت نیاز درمانگر به سایر متخصصان ارجاع می‌دهد.

• مصاحبه با درمانجو

افراد مبتلا به نارساخوانی ممکن است خودپنداره ضعیفی داشته باشند. در نتیجه، در اولین ملاقات‌ با درمانگر دچار اضطراب می‌شوند. بنابراین، درمانگر با استقبال گردم در بدو ورود و یادآوری توانمندی‌های او این احساس را برطرف می‌کند.

• تعیین محتوا برای ارزیابی خواندن

در این گام، دو متن از کتاب فارسی دانش‌آموز تهیه می‌شود. متن اول را باید باصدا بخواند و به پرسش‌های انتهای آن پاسخ دهد. از طرفی، متن دوم را باید آهسته بخواند و به پرسش‌ها پاسخ دهد.

• سنجش و تشخیص

پس از خواندن متن‌ها، دانش‌آموز در یکی از این سه سطح نارساخوانی قرار می‌گیرد:

اول: سطح خواندن مستقل

دوم: سطح خواندن آموزشی

سوم: سطح ناکافی

• طراحی برنامه درمان

با توجه به سطحی که درمانجو در آن قرار دارد و براساس سنجش درمانگر متناسب با درمانجو طرح درمان تنظیم می‌کند. در این طرح، ابتدا برای مشکلی که تعداد و کیفیت بیشتری دارد برنامه ریزی می‌شود. در نتیجه، در زمان کوتاهی مشکل مکرر درمانجو حل می‌شود و باعث ایجاد حس توانمندی بیشتر می‌شود. همچنین، علاقه‌ی کودک به درمان نیز افزایش می‌یابد. در ادامه، به همین ترتیب باز مشکلی که تعداد و کیفیت بیشتری دارد در نظر گرفته می‌شود.

• استفاده از ابزارهای کاربردی

در پایان هر جلسه، از اسباب بازی‌های جذاب برای بازی کودکان استفاده می‌شود تا کودک مبتلا به نارساخوانی نسبت به درمان رغبت داشته باشند.

• مجهز کردن والدین

در این گام، که گام آخر نیز محسوب می‌شدف درمانگر در رابطه با وضعیت درمانجو اطلاعات لازم را به والدین او ارائه می‌دهد. همچنین، راهکارهایی برای تمرین بیشتر و تعامل بهتر با کودک در منزل ارائه می‌شود.

شاید با این چالش مواجه شده باشید، که فرزند شما با درمانگران ارتباط نمی‌گیرد. یا فرآیند درمان را نیمه رها می‌کند. در واقع، این مشکل برای بسیاری از والدین رخ می‌دهد. علت آن این است که یک اصل اساسی در درمان کودک مهارت و تخصص لازم در تعامل با این افراد است. بنابراین، درمانگرانی که مجهز به فنون لازم برای جذب کودک در ابتدا و ادامه‌ی درمان باشند، مراحل درمان را تا انتها پیش خواهند برد. برای رهایی از این مشکلات، یک جلسه‌ی مشاوره با درمانگران مرکز مشاوره باتابان را امتحان کنید. تیم تخصصی اختلالات یادگیری باتابان با استفاده از ابزارهای کاربردی و دانش به‌روز موفقیت بالایی در روند درمان دارند. همراه شما هستیم.

همانطور که پیشتر مطرح شد، نارساخوانی از جمله شرایطی است که باعث کاهش توانایی افراد در انجام امورات تحصیلی، شغلی و … می‌شود. همچنین، سلامت روان این افراد را نیز با آسیب مواجه می‌کند. با این حال، افرادی که مطالب را به خوبی مطالعه کرده باشند می‌دانند این مشکل قابل درمان است و حتی نوعی نقطه عطف برای بسیاری از این افراد محسوب می‌شود. با این حال، افراد مبتلا به دیسلکسیا باید تحت درمان لازم توسط متخصصان باتجربه قرار گیرند تا مشکل آن‌ها برطرف شود. در مرکز مشاوره باتابان همراه شما هستیم.