اضطراب چیست؟ (دلایل بروز، انواع، علائم و عوارض)

  • تایید شده توسط روانشناس
  • تاریخ انتشار: ۱۴۰۲/۱۰/۰۴
  • تاریخ به روز رسانی: ۱۴۰۳/۰۱/۱۶
  • نویسنده:

آیا مضطرب هستید؟ همه‌ی ما گاهی تنش را تجربه کرده‌ایم. در طول روز، بیش از ده‌ها عامل ممکن است احساس طبیعی ما را بر هم بزند. شاید برای آزمونی که ماه بعد در پیش دارید، احساس نگرانی می‌کنید. انتظار طولانی در ترافیک شما را پریشان کرده است. اشتهای شما کم شده یا متوجه نمی‌شوید، چگونه غذای خود را تمام کرده‌اید. برای کارهای خود عجله می‌کنید، باز هم طبق روال پیش نمی‌روند. حتی، ممکن است دیگران نیز شما را مضطرب خطاب کنند. این نشانه‌ها شما را نسبت به موضوع اضطراب حساس می‌کند. این مقاله به شما کمک می‌کند تا بدانید اضطراب چیست؟ چگونه ایجاد می‌شود؟ انواع آن کدامند؟ راه پیشگیری و برطرف کردنش چیست؟

اضطراب چیست؟ (تعریف اضطراب)

اضطراب احساسی است که هنگام نگرانی یا ترس از چیزی به ما دست می‌دهد. در نتیجه، موجب ایجاد واکنش‌های فیزیکی از جمله، تعریق، تپش قلب، سر درد، لرزش دست و … می‌شود. این حالت روان‌شناختی برای همه‌ی افراد از کودکان تا بزرگسالان در هر سنی رخ می‌دهد. اضطراب بخش جدایی ناپذیر زندگی است. در واقع، این اختلال تا یک سطحی مطلوب است. زیرا، ما را برای انجام کارهایی که در پیش داریم، آماده می‌کند. به نوعی ما را از بی‌خیالی جدا می‌کند. همچنین، محافظ ما در برابر خطرات است. با این حال، گاهی اضطراب فراتر از یک نگرانی ساده است. در واقع، این نگرانی مدت زیادی با ما همراه است و باعث اجتناب از موقعیت‌ها، انسان‌ها و … می‌شود. در نتیجه، جای خود را به یک اضطراب طولانی مدت می‌دهد، که مدت آن از هفته‌ها تا سال‌ها متغیر است. در چنین حالتی، Anxiety مانع عملکرد مطلوب و به موقع ما می‌شود. در نتیجه، از انرژی ما برای انجام فعالیت‌ها کاسته می‌شود. به نوعی آنقدر شدید می‌شود که در زندگی عادی ما اختلال ایجاد می‌کند. روان‌شناسان معتقدند، در این حالت ما دچار نوعی اختلال اضطرابی شده‌ایم. این تعاریف ما را برای دانستن علت ااین اختلال کنجکاو می‌کند.

علت و دلیل بروز اضطراب

در رابطه با هر مشکلی تمایل داریم، علت ایجاد آن را بدانیم. اضطراب نیز از این قاعده مستثنی نیست. از طرفی، تجربه هر کس از اضطراب متفاوت است. بنابراین، عوامل پیچیده و متعددی در ایجاد اضطراب دخیل هستند. به طور کلی، روان‌شناسان معتقدند که ترکیبی از عوامل زیست شناختی، روان‌شناختی و اجتماعی علت و دلیل بروز اضطراب هستند.

 

عوامل زیست شناختی

  • تحقیقات نشان داده که ما استعداد تنش و اضطراب را به ارث می‌بریم. از طرفی، اضطراب حاصل یک ژن خاص نیست. بلکه، مجموعه‌ای از ژن‌ها در قسمت‌های مختلف کروموزوم‌ها مؤثرند. با این حال، باید بدانیم که عوامل ژنتیکی زمینه‌ی بروز اضطراب را فراهم می‌کنند. در نتیجه، زمانی که استرس یا سایر عوامل محیطی تنش‌زا وجود داشته باشند، باعث فعال شدن اضطراب می‌شوند.
  • اضطراب با مدارهای مغزی و سیستم‌های انتقال دهنده عصبی نیز در ارتباط است. مثلاً، کاهش انتقال دهنده عصبی گاما موجب افزایش اضطراب می‌شود. همچنین، سیستم لیمبیک که واسطه بین ساقه و قشر مغز است، بیشترین ارتباط را با اضطراب دارد. در واقع، وقتی خطری ما را تهدید می‌کند، این سیستم موجب گرایش به میخکوب شدن، احساس اضطراب و ارزیابی موقعیت با نگرانی می‌شود.
  • شرایط پزشکی برخی از بیماری های قلبی، ریوی و تیروئید نیز می توانند علائمی همچون اختلالات اضطرابی ایجاد کنند یا علائم اضطراب را بدتر کنند.
  • سیگار کشیدن در نوجوانی نیز باعث افزایش خطر اختلالات اضطرابی در بزرگسالی می‌شود.

 

عوامل روان‌شناختی

در گذشته، علت‌های روان‌شناختی اضطراب ناشی از رویکردهای نظری اندیشمندان بود. در واقع، رویکرد روانکاوی، اضطراب را حاصل فعال شدن مجدد ترس‌های دوران کودکی می‌دانست. از طرفی رویکرد رفتاری، سرمشق‌گیری یا سایر اشکال یادگیری را مؤثر می‌دانست. اما تحقیقات جدید بر مدل یکپارچه اضطراب تأکید دارد. این رویکرد عوامل روان‌شناختی مختلفی را دخیل می‌داند.

یکی از این عوامل، شیوه‌ی فرزند پروری است. همه‌ی ما در دوران کودکی خود متوجه می‌شویم که ما نمی‌توانیم همه‌ی اتفاقات را کنترل کنیم. این احساس ما، در یک دامنه‌ای از احساس کنترل بالا بر روی همه‌ی ابعاد زندگی، تا عدم اطمینان شدید به خود و توانمندی‌هایمان متغیر است. رفتار والدین نقش بسیار زیادی در این احساس دارد. در واقع، برخی از افراد معتقدند که نمی‌توانند چیزی را کنترل کنند. مثلاً، معتقدند که در هیچ کاری موفق نمی‌شوند. که یکی از دلایل آن تربیت نادرست والدین آن‌هاست.

بنابراین، والدینی که به نیازهای کودک خود از جمله غذا، نیاز به توجه، و … به موقع و مثبت پاسخ می‌دهند، دنیا را قابل کنترل نشان می‌دهند. در نتیجه، فرزندان آن‌ها یک پایگاه امن دارند.  می‌توانند محیط اطراف خود را بررسی کنند. همچنین، مهارت‌هایی برای غلبه بر رویدادها به دست بیاورند. از طرفی، والدینی که بیش از حد فرزند خود را کنترل و در امورات مربوط به او دخالت می‌کنند، این فرصت را از او خود می‌گیرند. بنابراین، فرزند آن‌ها نحوه‌ی مواجهه و کنترل محیط خود را هرگز یاد نمی‌گیرد.

 

عوامل اجتماعی

این عوامل در ایجاد اضطراب نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. در واقع، رویدادهای استرس‌زای زندگی باعث آسیب پذیری ما نسبت به اضطراب می‌شود. این رویدادها، بیشتر ماهیت اجتماعی و بین فردی دارند. نمونه‎‌ای از این رویدادها شامل موارد زیر است:

  • طلاق و پایان دادن به یک رابطه
  • محیط کاری، تحصیلی و اجتماعی پر استرس مانند قلدری، آزار و اذیت جسمی، عاطفی و …
  • ناامنی شغلی، حجم کار بیش از حد و مسائل مالی مانند بیکاری، فشار اقتصادی، مشکل مسکن و …
  • فوت شریک زندگی یا عزیزان
  • آسیب‌های دوران کودکی از جمله سوء استفاده جسمی، عاطفی و …
  • تصادف با اتومبیل یا حمله فیزیکی
  • تغییرات بزرگ در زندگی مانند ویروس کووید-19

بنابراین، عوامل بسیاری وجود دارند که زمینه بروز انواع اختلالات اضطرابی را فراهم می‌کنند.

انواع اختلال اضطراب کدامند؟

اضطراب خود را به چند شکل مختلف نشان می‌دهد. بنابراین، انواع اختلالات اضطراب عبارتند از:

 

اختلال اضطراب فراگیر (GAD)

مسائل چالش برانگیز در زندگی روزمره برای همه‌ی افراد رخ می‌دهد. برخی از افراد راجع به مسئله‌ای نگران هستند، اما می‌توانند مدتی به آن فکر نکنند. به کارهای دیگر بپردازند. با این حال، افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اینگونه نیستند. در واقع، آن‌ها دائماً نگران مسئله‌ای هستند. زمانی که این مسئله تمام شود، ذهن آن‌ها مسئله‌ی دیگری را برای نگرانی مطرح می‌کند. همین موضوع، موجب عدم تمرکز آن‌ها می‌شود. در اختلال اضطراب فراگیر با خستگی پذیری، تحریک پذیری و مشکلات خواب نیز همراه است.

اگر از این افراد سؤال شود که «درباره هر چیز جزئی و بی اهمیتی زیاد نگران می‌شوید؟» آن‌ها جواب مثبت می‌دهند. افراد بزرگسال معمولاً درباره وظایف شغلی، کارهای خانه، امورات فرزندان، سلامت خانواده و دیر رسیدن سر قرار بیشتر نگران می‌شوند. از طرفی، کودکان مبتلا به این اختلال بیشتر در مورد توانایی‌های تحصیلی، ورزشی و اجتماعی نگران می‌شوند.  شیوع این اختلال در زنان 2 برابر مردان است. همچنین، در سنین بالای 45 سال رایج‌تر است. از طرفی، در سنین 15 تا 24 سال نادر است.

 

اختلال وحشتزدگی (PD) و آگورافوبیا

برخی از افراد تمایلی به خارج شدن از منزل ندارند. در واقع، به روابط اجتماعی علاقه دارند، اما نمی‌خواهند از منزل خود خارج شوند. این افراد می‌ترسند که به آن‌ها حملات وحشتزدگی دست دهد. در نتیجه، از رفتن به مکان‌هایی که از نظر آن‌ها ناامن است پرهیز می‌کنند. این افراد مبتلا به اختلال وحشتزدگی هستند.

این اختلال به حملات غیر منتظره و شدید همراه است. افراد فکر می‌کنند در حال مرگ هستند یا کنترل همه چیز از دست آن‌ها خارج شده است. در نتیجه، افراد با این تصور که ممکن است حملات وحشتزدگی با پیامدهای شدید رخ دهد، دچار اضطراب می‌شود. پس، از رفتن به مکان‌های ناامن پرهیز می‌کنند. همچنین، ممکن است از انجام بعضی از وظایف خود نیز اجتناب کنند. زیرا، می‌ترسند با فعالیت زیاد حملات وحشتزدگی دوباره رخ دهد.

یکی از پر استرس‌ترین مکان‌ها برای این افراد، بازار است. اصطلاح آگورافوبی (بازار هراسی) نیز به همین مفهوم اشاره دارد. در واقع، این افراد تمایل دارند اگر حملات وحشتزدگی رخ داد، در کنار فرد مطمئن یا در مکان مطمئنی باشند. فردی که از نوع حمله با خبر است و می‌تواند فرد را به بیمارستان یا جای امنی برای کاهش نشانه‌هایش ببرد. بنابراین، این افراد همین که حس کنند مکان آن‌ها امن است، اضطراب‌شان کاهش می‌یابد. حتی اگر نتوانند هیچ کاری برای کاهش اضطراب خود انجام دهند. به طور کلی، این افراد با اجتناب از بازار قصد دارند جلوی تکرار مجدد حملات وحشتزدگی را بگیرند.  بیشتر مبتلایان این اختلال خانم‌ها هستند. میانگین سنی شروع این اختلال 20 تا 24 سالگی است.

 

اختلال هراس خاص

افراد مبتلا به این اختلال از اشیاء و موقعیت‌هایی می‌ترسند که برای افراد عادی ترس ندارد. به نوعی ترس آن‌ها غیر منطقی است. این اختلال، گاهی از ترس‌های پیش پا افتاده مانند ترس از دندانپزشک، ارتفاع و … شروع می‌شود. در نهایت، باعث اختلال در عملکردهای عادی فرد می‌شود. چهار نوع اختلال هراس وجود دارد که شامل موارد زیر است:

  1. هراس خون-تزریق-جراحت: این نوع هراس آشناست. افراد زیادی را دیده‌ایم که تحمل مشاهده خون یا آسیب یا جراحت را ندارند. در واقع، ممکن است غش کنند. این افراد مبتلا به این نوع هراس هستند. سن شروع این هراس تقریباً از 9 سالگی است.
  2. هراس موقعیتی: این افراد از حمل و نقل عمومی یا فضاهای بسته مانند هواپیما می‌ترسند. در نتیجه، موجب اختلال در عملکرد افراد می‌شود. مثلاً، سفرهای کاری ضروری با هواپیما دارد، اما نمی‌تواند برود. سن شروع از اواسط نوجوانی تا اواسط 20 سالگی است.
  3. هراس از محیط طبیعی: برخی از افراد از موقعیت‌ها یا رویدادهایی که در محیط طبیعی رخ می‌دهند، می‌ترسند. این موارد شامل، ترس از ارتفاع، آب و طوفان است. این ترس‌ها یک سلسله مراتبی نیز دارند. مثلاً، اگر فرد از آب عمیق بترسد، احتمالاً از طوفان نیز می‌ترسد. سن شروه این اختلال از 7 سالگی است. همچنین، باعث اختلال در عملکرد روزانه فرد می‌شود.
  4. هراس از حیوانات: سن شروع این هراس از 7 سالگی است. این افراد از برخی از حیوانات می‌ترسند. ترس آن‌ها با افراد معمولی متفاوت است. بنابراین، حتی ممکن است به دلیل ترس از مار یا موش، روزنامه یا مجله با این موضوعات نخوانند.

 

اختلال اضطراب اجتماعی

این اختلال نوعی کمرویی اغراق آمیز است. افراد مبتلا به این اختلال در جایی که دیگران آن‌ها را تماشا یا ارزیابی کنند، به شدت مضطرب می‌شوند. در نتیجه، تعریق، لرزش و توالت رفتن (برای آقایان) را تجربه می‌کنند. مخصوصاً، هنگام سخنرانی کردن، نوشتن چک در جلوی دیگران، یا زمانی که در رستوران غذا می‌خورند. در واقع، آن‌ها می‌ترسند کاری انجام دهند، که موجب شرمندگی در جلوی دیگران شود. این اختلال معمولاً در نوجوانی آغاز و اوج آن در 13 سالگی است.

 

اختلال استرس پس از سانحه

گاهی افراد یک رویداد تکان دهنده مانند مرگ یا تهدید به مرگ، تجاوز یا تهدید به تجاوز را به صورت شخصی یا از طریق مشاهده دیگران تجربه می‌کنند. این رویداد‌ها باعث ایجاد اختلال استرس پس از سانحه می‌شود. در واقع، افراد در زمان دیگر در کابوس‌های شبانه خود نیز آن‌ها را تجربه می‌کنند. در نتیجه، موجب ناتوانی افراد در انجام امورات روزمره خود می‌شود. بنابراین، این افراد از هر چیزی که یادآور آن اتفاق باشد، دوری می‌کند.

 

اختلال وسواسی جبری

در سایر اختلالات اضطرابی، افراد از اشیاء، موقعیت‌های بیرونی یا خاطرات خود دوری می‌کنند. اما، در این اختلال، افراد از یک فکر یا تصور دوری می‌کنند. این افراد تمام روز با برخی افکار مبارزه می‌کنند و در آخر نیز شکست می‌خورند. برخی از این افراد، برای جلوگیری از افزایش اضطراب خود اعمال وسواسی انجام می‌دهند. این اعمال، به طور موقت در لحظه اضطراب فرد را کاهش می‌دهد. اما، در حقیقت شدت و مدت آن را افزایش می‌دهد. مانند فردی که شک دارد بخاری را خاموش کرده یا خیر، در نتیجه برای اطمینان به محل کار باز می‌گردد. این حالت موجب می‌شود، دفعات بعد برای سایر وسایل نیز این کار را انجام دهد. به طور کلی، این اختلالات برخی علائم مشترک دارند که باید آن‌ها را بدانیم.

علائم اضطراب

علائم اضطراب در افراد مختلف و بر اساس نوع اختلال اضطرابی تا حدی متغیر است. با این حال، برخی علائم مشترک وجود دارد که افراد درگیر با اضطراب حتماً تجربه می‌کنند. به طور کلی، اضطراب دو مؤلفه اساسی شناختی و جسمی دارد. مؤلفه شناختی شامل نگرانی یا انتظار دلهره آور از برخی نتایج بد است. در واقع، افراد مبتلا به اضطراب در رابطه با آینده نگران هستند. از طرفی، مؤلفه‌ی جسمی شامل:

  • بی قراری و عصبانیت
  • تنش عضلانی
  • اختلال خواب
  • مشکل در تمرکز
  • تعریق
  • سر درد
  • خشکی دهان
  • سرخ شدن و رنگ پریدگی
  • ضربان قلب بالا
  • فشار خون پایین
  • کاهش دید
  • خستگی مفرط
  • کم رویی و … است.

 بنابراین، اضطراب هضم غذا را مختل می‌کند و صدای زنگ در گوش ایجاد می‌کند. لازم به ذکر است که این نشانه‌ها در همه‌ی افراد به یک اندازه دیده نمی‌شود. در واقع، وجود چند نشانه برای تشخیص اضطراب کافی است. البته، در صورتی که این نشانه‌ها موجب اختلال در عملکرد روزانه فرد شود، تشخیص اختلال اضطرابی مطرح می‌شود.

تأثیرات اضطراب بر انسان

همانطور که پیش‌تر بیان شد، Anxiety بر بسیاری از ابعاد وجود انسان تأثیر می‌گذارد. در واقع، زمانی که اضطراب در یک سطح بهینه‌ای قرار دارد، عملکرد افراد را افزایش می‌دهد. به نوعی با ایجاد افکاری درباره نتایج کار، افراد را برای انجام فعالیت‌ها ترغیب می‌کند. اما، زمانی که از سطح بهینه فراتر برود، اثرات منفی خواهد داشت. به عنوان مثال، یک حسابدار مضطرب در بسیاری از جهات دچار مشکل خواهد بود. در واقع، هر چند در کار خود حرفه‌ای باشد، باز هم نمی‌تواند در درجه اول در کار خود تمرکز کافی داشته باشد. همین امر موجب می‌شود داده‌های غلطی را وارد سیستم کند. در نتیجه، عملکرد او نیز متأثر می‌شود. در واقع، اضطراب به دلیل بار شناختی منفی که دارد، فرد توانمندی خود را زیر سؤال می‌برد. اگر بارها یک پروژه را به موقع نحویل داده باشد، باز هم درباره پروژه بعدی نگران است. همین افکار، نشانه‌های جسمی را برای فرد ایجاد می‌کند. در واقع، علائمی مانند عجله کردن، تغییر رنگ چهره، دردهای جسمانی و … توانایی فرد برای حضور مناسب در اجتماع را نیز مختل می‌کند. بنابراین، زندگی افراد به نوعی مختل خواهد شد.

نحوه تشخیص اضطراب

هر فردی این توانایی را دارد که احساس ناخوشایند درون خودش را تشخیص دهد. در واقع، هیچ کسی نیست که تا به حال تنش را تجربه نکره باشد یا متوجه آن نشده باشد. با این حال، برای تشخیص اضطراب تنها حس تنش کافی نیست. بلکه، نیاز به ابزارهای استانداردی است که عملکرد خود را ثابت کرده‌اند. بنابراین، شما می‌توانید با پاسخ به پرسشنامه اضطراب بک، از وجود اضطراب و میزان آن آگاهی پیدا کنید. البته، صرفاً دانستن اضطراب با تست کافی نیست. بلکه باید مصاحبه توسط روان‌شناس نیز انجام شود.

تفاوت اضطراب و استرس چیست؟

بین اضطراب و استرس یک مرز باریکی وجود دارد. هر دو واکنشی احساسی می‌باشند. اما، استرس در پاسخ به محرکی خارجی ایجاد می‌شود. همچنین، محرک استرس ممکن است کوتاه مدت (دعوا با یک دوست، بیماری مقطعی و …) باشد. از طرفی، علائم روحی و جسمی مانند تحریک پذیری، عصبانیت، خستگی، درد عضلانی، مشکلات گوارشی و مشکل در خواب را ایجاد می‌کند.

از طرفی، اضطراب شامل نگرانی‌های مداوم و بیش از حد می‌شود. در واقع، این نگرانی‌ها حتی زمانی‌ که عامل استرس‌زایی نباشد، باز هم وجود دارند. اضطراب نیز علائمی مشابه استرس از جمله بی‌خوابی، مشکل در تمرکز، خستگی، تنش عضلانی و تحریک پذیری را بوجود می‌آورد. با این حال، هم استرس و هم اضطراب خفیف به مکانیسم‌های مقابله‌ای مشابه (فعالیت بدنی، رژیم غذایی مغذی و متنوع، و بهداشت خواب خوب) به خوبی پاسخ می‌دهند. البته مکانیسم‌های مقابله‌ای دیگری نیز وجود دارد.

عوارض ابتلا به اضطراب

ابتلا به اضطراب در طولانی مدت عوارض جدی به دنبال دارد، که شامل موارد زیر است:

  • مشکلات جدی در کار، روابط اجتماعی، مدرسه یا سایر محیط‌های تحصیلی
  • عدم تمایل یا تمایل کم به رابطه جنسی
  • اختلال سوء مصرف مواد
  • مشکل درتعامل با والدین
  • افسردگی
  • مشکلات خواب (کم خوابی یا پر خوابی)
  • افکار خودکشی
  • مسائل گوارشی (مانند سندرم روده تحریک پذیر، معده درد و …)
  • افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی
  • و ….

یا توجه به عوارض جدی که اضطراب در پی دارد، باید راه‌های پیشگیری از آن را جدی بگیریم.

چگونه از اختلال اضطراب پیشگیری کنیم؟

همانطور که پیش‌تر بیان شد، اضطراب یک پایه ژنتیکی نیز دارد. با این حال، تا زمانی که محیط  نامطلوب نباشد، اضطراب خود را نشان نمی‌دهد. بنابراین، ما می‌توانیم با انجام برخی از کارها از ابتلا به اختلال اضطراب پیشگیری کنیم. در واقع، مانع از ایجاد محیط لازم برای بروز اختلال اضطراب شویم. برخی از این فعالیت‌ها شامل موارد زیر است:

  1. خواب کافی: خواب شب، انرژی لازم برای فعالیتهای روز را فراهم می‌کند. بنابراین، از 10 شب تا 4 صبح بهترین زمان بری خواب است. همچنین، باید از خواب بعد از طلوع آفتاب پرهیز شود، زیرا اضطراب را افزایش می‌دهد.
  2. تغذیه مناسب: نقش تغذیه در اضطراب انکار نشدنی است. در واقع، غذاهایی که طبع سردی دارند (ماست، دوغ، ترشی، مرغ، فست فودها و …) اضطراب را افزایش می‌دهند. متخصصان طب سنتی در مرکز مشاوره باتابان در خدمت شما هستند.
  3. ورزش: افرادی که در طول روز ورزش می‌کنند. کمتر به مشکلات اضطرابی مبتلا می‌شوند. پس، روزانه 15 دقیقه ورزش هوازی را در برنامه خود قرار دهید.
  4. راه‌های کنترل استرس: استرس زمانی که افزایش یاد، منجر به اضطراب می‌شود. بنابراین، با افزایش مهارت کنترل استرس می‌توان از ابتلا به این اختلال پیشگیری کرد. برای اطلاع از راه‌های کنترل استرس می‌توانید، با همکاران ما در مرکز باتابان در تماس باشید.
  5. برنامه ریزی برای کارهای روزانه: حجم انبوه فعالیت‌ها انسان را مضطرب می‌کند. مخصوصاً اگر برای انجام به موقع آن‌ها برنامه نداشته باشیم. بنابراین با یک برنامه ریزی درست می‌توانیم، اضطراب خود را کاهش دهیم.

راه های مدیریت و درمان اضطراب

از آن‌جایی که اضطراب نقش مهمی در هوشیاری ما دارد، از بین بردن کامل آن ممکن نیست. با این حال، راه‌هایی برای مدیریت و درمان آن وجود دارد. این راه‌ها شامل موارد زیر است:

  1. هنگام مواجهه با یک موقعیت اضطراب‌زا، افکار خودتان را به چالش بکشید. ریشه بسیاری از اضطراب‌ها به افکار غیر مفید برمی‌گردد.
  2. استشمام رایحه‌های مطلوب (یاس، نعنا، وانیل و …) نیز یک راه برای مدیریت یا کاهش اضطراب است.
  3. نفس کشیدن عمیق را تمرین کنید.
  4. از نوشتن برای رهایی از افکار خود استفاده کنید.
  5. ورزش کردن به درمان اضطراب نیز کمک می‌کند.
  6. محرک های خود را شناسایی کنید. در واقع، به تنهایی یا با کمک درمانگر چیزهایی که شما را مضطرب می‌کند بیابید. این موارد می‌تواند شامل استرس در کار، رابطه، ترک دارو، عوارض دارو، درد مزمن، سیگار کشیدن، تشدید آسیب‌های گذشته و … باشد. این محرک‌ها برای هر فردی متفاوت است.
  7. برای درمان مراجعه کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر اضطراب شما به این تکنیک‌های مدیریتی پاسخ نمی‌دهد. همچنین، اگر این اختلال بر خلق و خوی شما تأثیر گذاشته است. حتماً باید به متخصص رجوع کنید. پیش از رجوع به متخصص سلامت روان، شما باید از سلامت جسمی خود مطمئن شوید. در واقع برخی از مشکلات از جمله انواع مشکلات تیروئید نشانه‌هایی شبیه اضطراب و مشکلات خلقی ایجاد می‌کنند. همچنین، اشکال در کارکرد قلب نیز تنش و اضطراب ایجاد می‌کند. بنابراین، ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا از سلامت جسم خود مطمئن شوید.

اگر مشکل جسمی جدی وجود نداشت، به یک درمانگر مراجعه کنید. روان درمانگران برای درمان اضطراب، از مواجهه درمانی و تکنیک‌های شناختی-رفتاری استفاده می‌کنند. در درمان شناختی-رفتاری روان درمانگران سعی دارند، افکار مخرب را شناسایی و راه‌هایی برای مدیریت افکار و در نتیجه رفتار ارائه کنند. از طرفی، در مواجهه درمانی، مراجع را با موضوعات یا موقعیت‌هایی که برای او اضطراب‌زا است، کم کم رو به رو می‌کنند. در نتیجه، اضطراب او را کاهش می‌دهند.

اگر تکنیک‌های روان درمانی برای کاهش اضطراب تأثیر لازم را نداشت، باید با روانپزشک دیدار کنید. در واقع، برخی مواقع برای درمان اضطراب باید از دارو درمانی در کنار روان درمانی استفاده شود. دارو سطح انتقال دهنده‌های عصبی را تنظیم می‌کند. بنابراین در کاهش اضطراب مؤثر است. برخی از داروهای مناسب برای درمان این اختلال شامل موارد زیر است:

  • مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
  • مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs)
  • بنزودیازپین‌ها
  • داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای

نتیجه گیری

به طور کلی، اضطراب یک نیروی مهم برای عملکرد است. اما، در برخی شرایط استرس‌زا سطح آن از حالت عادی فراتر رفته و مشکل ایجاد می‌کند. در این حالت، شما نمی‌توانید فعالیت‌های معمول خود را به خوبی انجام دهید. پس، باید به متخصص مربوطه مراجعه کنید. تا در ابتدا توسط پزشک چکاب جسمی شوید. در ادامه، از روان درمانگر و چنانچه لازم بود، از روانپزشک استفاده شود.

مرکز باتابان افتخار همکاری با اساتید مجرب در زمینه درمان انواع اختلالات اضطرابی دارد. در واقع، همکاران ما چکاب‌های لازم را برای شما انجام خواهند داد. همچنین، از مصاحبه و تست‌های تخصصی برای سنجش اضطراب نیز استفاده می‌کنند. پس، اگر با بحران اضطراب مواجه‌اید، مرکز مشاوره باتابان انتخاب مطمئنی است.

دیدگاهتان را بنویسید

نظرات کاربران