دوست داشتن خود یک فرآیند دائمی و همیشگی است که از گهواره تا گور به مراقبت و به روزرسانی احتیاج دارد. همه ما نیز بارها شنیدهایم که خودت را دوست داشته باش و تا وقتی که خودت را دوست نداشته باشی، دیگران نیز تو را دوست نخواهند داشت. اما چگونه بدون خود خواهی و خود محوری خودمان را دوست داشته باشیم؟ چگونه خود را با تمام نقاط ضعف و قوت بپذیریم؟ چگونه احساسات ناخوشایندی که نسبت به خویش داریم را تعدیل نماییم؟ مشاوره فردی به شما کمک میکند احساسات خود را تعدیل نمایید و خویش را همانگونه که هستید، بپذیرید. در پاسخ اینکه چگونه خود را دوست داشته باشیم؟ باید گفت که اولین گام، پذیرش تمام ابعاد ظاهری و روانی خویش است.
وقتی میگوییم خود را دوست داشته باشیم نه به دنبال خودخواهی و خودمحوری هستیم و نه قصد داریم حقوق دیگران را زیر پا بگذاریم. دوست داشتن خود یعنی خود را با تمام نقاط ضعف و قوتمان بپذیریم، نسبت به خودمان مهربان باشیم، به خودمان محبت نماییم و سعی کنیم خویش را در شرایط و موقعیتهای مختلف زندگی درک نماییم. البته بدین معنی نیست که به دنبال تغییر و اصلاح رفتارهای نادرست و مرتفع نمودن نقاط ضعف خود نباشیم!
اینکه بدانیم چگونه خود را دوست داشته باشیم مجموعهای از اعمال و رفتارهای ما در قبال خودمان و احساسات افکاری است که نسبت به خویش دنبال میکنیم. مثلا تصور کنید فردی نسبت به خویش احساس خشم دارد، خود را لایق ارزش و احترام نمیداند، خویش را سرزنش میکند و اعمالی مرتکب میشود که باعث ضرر و آسیب به جسم و روانش میگردد. در گروه درمانی به این افراد آموزش میدهیم که چگونه خود را دوست داشته باشیم.
اگر میخواهید بدانید براساس توصیههای روانشناسی چگونه خود را دوست داشته باشیم تکنیکهای زیرا را یادداشت و اجرا نمایید. 10 پیشنهاد روانشناسی برای دوست داشتن خود شامل موارد زیر است:
اولین قدم برای اینکه چگونه خودمان را دوست داشته باشیم، پذیرش خویش همانگونه که هستیم میباشد. بدین معنی که خود را با تمام نقصها، اشتباهات، عدم تایید دیگران، شکست خوردنها، عدم زیبایی ظاهر و… بپذیریم و این پذیرش پلی برای صعود به قلههای رشد و تعالی و موفقیت است. هیچ انسانی کامل نیست، همه دارای نقاط ضعف، قوت، خطا، اشتباه و شکست و ناامیدی در برهههای مختلف زندگی خود هستند. هیچ دین، آیین و روانشناسی نمیگوید که انسان باید بدون نقص باشد. اتفاقا خلقت انسانها به گونهای است که هر یک نقایصی در زندگی خود دارند که متفاوت است. مقایسه با خویش با دیگران ویران کننده این پذیرش و دوست داشتن خویش است. البته پذیرش خویش مجوز خطا و اشتباه به کسی نمیدهد؛ بلکه تکیه گاهی برای بنا نمودن شخصیت مطلوب و متعالی خویش است.
ما در طول شبانه روز بیشتر از آنکه با دیگران هم صحبت شویم، با خودمان حرف میزنیم. شاید جالب باشد که حتی وقتی با دیگران صحبت میکنیم همزمان در ذهنمان با خودمان در حال گفتگو هستیم. آنچه که ما با خودمان میگوییم در احساس ما نسبت به خویش نقش مهمی ایفا میکند. یکی از تکنیکهای موثر برای اینکه چگونه خودمان را دوست داشته باشیم، ارزیابی خود گوییهایمان است. لذا برای دوست داشتن خویش باید مراقبت مکالماتتان با خودتان باشید.
برای اینکه چگونه خود را بشناسیم خطاها و اشتباهات خود را ببخشید و باور داشته باشید که همه انسانها اشتباه میکنند. تا هنگامی که پر از خشم و عذاب وجدان نسبت به خودتتان هستید، نمیتوانید خود را دوست داشته باشید. گاهی خدا میبخشد، دیگران میبخشند؛ اما فرد هنوز خود را نبخشیده است. هر گاه اشتباهی مرتکب شدید، تصور کنید دوست نزدیک شما این اشتباه را انجام داده است و میخواهید او را آرام کنید. همدلی نمایید، درک کنید و تا حد امکان در صدد جبران باشید.
اگر به دنبال این هستید دیگران را از خود راضی کنید، بدانید که هیچ وقت همه از شما راضی نمیشود. یک راه حل اساسی دیگر برای اینکه چگونه خود را بشناسیم این است که لطفا به دنبال تایید گرفتن از دیگران نباشید. اگر خود را اسیر نظرات دیگران کنید، هیچ وقت حالتان با خودتان خوب نمیشود. افرادی که اعتماد به نفس دارند، نظرات و انتقادات دیگران را با احترام میشوند و بررسی میکنند؛ اما آنها را ملاک ارزیابی احترام و شخصیت خویش قرار نمیهند.
متاسفانه بسیاری از افراد با یک یا چند رفتار اشتباه، تمام شخصیت خود را تخریب میکنند. برای قضاوت درمورد خودتان یا دیگران، رفتار و شخصیت را از یکدیگر جدا نمایید. یک فرد هر چه قدر که دوست داشتنی، مهربان، قابل احترام و متشخیص باشد، باز هم ممکن است رفتار اشتباهی مرتکب شود. توجه کنید که شما همان شخصیت دوست داشتنی هستید که مرتکب اشتباه شدهاید. بر همین اساس نیز پاسخ میدهیم چرا نباید دیگران را مسخره کنیم، چراکه تمسخر دیگران با خود تخریبی و دیدن ویژگیهای خود در دیگران رابطه دارد.
از کسی که هیچ وقتی برای خودش نمیگذارد، نمیتوان توقع داشت که خودش را دوست داشته باشد. حتما برای خودتان وقت بگذارید، مطالعه کنید، ورزش نمایید، تغذیه و رژیم غذایی سالم داشته باشید، با هر کسی دوست نشوید، هر جایی نروید، روتین پوستی داشته باشید و به سلامت جسم و روان خودتان فکر کنید و معجزه آن را در تغییر احساستان نسبت به خودتان ببینید. بنابراین یکی از اصول مهم چگونه خودمان را بشناسیم، وقت گذاشتن برای خویش است.
ما معمولا از مشخص کردن مرزهای اخلاقی و رفتاری خودمان با دیگران اجتناب میکنیم که ممکن است به دلیل مهر طلبی، ترس از طرد شدن و عوامل دیگر باشد. فقدان مرزها، سلامت روان ما را به خطر میاندازد و عزت نفس و اعتماد به نفس را خدشه دار میکند. باید یاد بگیرید در موقعیتهایی که خوشایندتان نیست نه بگویید و به خاطر خودتان در مقابل خواستههای نامعقول دیگران ایستادگی نمایید.
کمتر کسی یک فرد ضعیف و ناتوان را دوست دارد! از سویی در نظام آفرینش کسی نیست که هیچ توانمندی نداشته باشد. جهان آفرینش به گونهای خلق شده است که همه انسانها دارای قابلیتها و استعدادهای ویژهای هستند. برای اینکه بدانید چگونه خودمان را دوست داشته باشیم، نقاط قوت خود را یاد داشت کنید و استعدادها و ظرفیتهای بالقوه خویش را شناسایی نمایید.
سعی کنید مهارتهای زندگی را بیاموزید، مواردی همچون خودآگاهی، روابط بین فردی، همدلی، تفکر خلاق، مقابله با استرس، انعطاف پذیری و سایر مهارتهای مقابهای لازم برای رویایی روی با مسائل زندگی را فرا بگیرید. اگاهی از روانشناسی زنان نیز در تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس بانوان اهمیت به سزایی دارد.
یکی دیگر از تکنیکهای برای اینکه چگونه خودمان دوست داشته باشیم، شکرگذاری است. هر روز خداوند را به خاطر نعمات فراوانی که به شما داده است شکرگذار باشید. شکرگذاری حس قدردانی شما را تقویت میکنند و جنبههای مثبت زندگی را برجسته مینماید.
برخی از افراد نسبت به ظاهر و بدن خویش احساس خوبی ندارند فکر میکنند زشت و بد قیافه هستند. پس اگر میخواهید بدانید چگونه ظاهر خودمان را دوست داشته باشیم، خوب است بدانید که ظاهر و باطن هیچ کس بی نقص نیست و هیچ قانونی وجود ندارد که ظاهر شما به عنوان یک زن یا مرد هیچ نقصی نداشته باشد. درواقع عیوب برخی در ظاهرشان هویدا است و برخی دیگر نقص سیرت دارند و هیچ کس کامل نیست. برای اینکه خودمان را دوست داشته باشیم باید برای خودمان وقت بگذاریم. سعی کنید ورزش نمایید، روتین پوستی مناسب داشته باشید، لباس شیک و مرتب بپوشید، خوش و معطر باشید و رژیم غذایی سالمی داشته باشید. به طور کلی داشتن یک سبک زندگی سالم احساس شما نسبت به خودتان را تغییر میدهد. از جمله تکنیکهای دیگر برای دوست داشتن ظاهر خود شامل موارد زیر است:
احساس و افکاری که شما نسبت به خودتان دارید به دیگران نیز منتقل میشود و دوست داشته شدن زمانی اتفاق میافتد که شما خودتان را دوست داشته باشید. درک دلایل دوست داشتن خود به ما کمک میکند که چگونه خودمان را دوست داشته باشیم. پنج دلیل برای دوست داشتن خود شامل موارد زیر است:
عزت نفس و اعتماد به نفس مولفه اساسی سلامت روان میباشد. عزت نفس به معنای احساس ارزشمندی و خود را لایق ارزش و احترام و محبت دانستن است. اعتماد به نفس اطمینان به توانمندیها و سرمایههای جسمانی و روانی خود در برخود با چالشها مسائل و مشکلات میباشد. برای اینکه چگونه خودمان را دوست داشته باشیم باید عزت نفس و اعتماد به نفس خویش را تقویت نماییم. کسی که نسبت به خود احساس خوبی نداشته و خودش را دوست ندارد، برای خود ارزش و احترام قائل نیست و خویش را ضعیف و ناتوان میبیند. حتما باید بدانیم چگونه عزت نفس خود را بسازیم.
هنگامی که حالمان با خودمان خوب باشد و خویش را دوست داشته باشیم با هر چیزی کوچکی سر خودمان آوار نمیشویم و خویش را تخریب نمیکنیم. زندگی در محیط خانوادگی و اجتماعی مستلزم ارتباط با انسانهای مختلف و چالشها و مسائل متعددی است که استرس زیادی به ما وارد میکنند. در بین این همه فشارهای زندگی اگر بدانیم چگونه خودمان را دوست داشته باشیم و با خویش مهربانانه رفتار کنیم، استرس کمتری را تجربه مینماییم.
پذیرش و دوست داشتن خویش با تمام نقاط ضعف و قوت باعث هشیاری و افزایش تاب آوری ما در برخورد با چالشهای زندگی میشود. هنگامی که بدانیم چگونه خود را دوست داشته باشیم و احساسات و افکار خویش را درک کنیم، عبور از روزهای سخت زندگی راحتتر میشود. در مشاوره افسردگی نیز افراد یاد میگیرند چگونه در بین ناامیدیهای زندگی با خویش مهربان باشند.
دوست داشتن خود نیرو و توانی به ما میبخشد که ما را برای پذیرفتن کارهای دشوار آماده میکند. وقتی بدانیم چگونه خود را دوست داشته باشیم و چگونه افکار منفی را از خود دور کنیم با اعتماد به توانمندیهای خود در فعالیتهای کاری و تحصیلی و اجتماعی خود موفقیت بیشتری کسب میکنیم.
کیفیت رابطه شما با خودتان تعیین کننده نوع رابطه شما با دیگران است. اگر خودتان را دوست داشته باشید، معجزه آن را در روابط اجتماعی خویش شاهد هستید؛ بنابراین هر چه قدر که شما به خودتان محبت کنید، احترام بگذارید و اعتماب به نفس داشته باشید روابط شما در جامعه بهتر میشود.
فرآیند اینکه چگونه خود را دوست داشته باشیم راهی پیوسته است که از گهواره تا گور ادامه دارد. هر چه قدر که ما خودمان را دوست داشته باشیم بهتر میتوانیم این احساس را به دیگران انتقال دهیم و به واسطه آن تاثیر گذاری ما روی آنها بیشتر خواهد شد. تکنیکهای مختلفی مانند پذیرش خود، شکرگذاری، تشویق و بخشیدن خویش، تعیین حد و مرزها، وقت گذاشتن برای خود و داشتن یک سبک زندگی سالم به ما کمک میکند، ارتباط بهترین با خویش داشته باشیم. در مرکز مشاوره باتابان روانشناسان و مشاوران مومن، متعهد و متخصص به شما کمک میکنند رابطه بهتری با خود برقرار نمایید. برای رزرو وقت مشاور حضوری و غیر حضوری با ما در ارتباط باشید.
زوج درمانگر (اختلافات با همسر)، مشاور افسردگی و دوقطبی، وسواس و کمالگرایی، اضطراب و استرس و توسعه فردی
مشاور افسردگی و دوقطبی، وسواس و کمالگرایی، اضطراب و استرس و توسعه فردی
مشاور حقوقی، توسعه فردی، تحصیلی و شغلی
زوج درمانگر (اختلافات با همسر) و مشاور اختلالات جنسی
مشاوره کودک
مشاوره نوجوان، زوج درمانگر (اختلافات با همسر)، توسعه فردی
زوج درمانگر (اختلافات با همسر)، مشاور افسردگی و دوقطبی، وسواس و کمالگرایی، اضطراب و استرس، توسعه فردی
اضطراب و استرس و توسعه فردی
مشاوره افسردگی و دوقطبی، وسواس و کمالگرایی، اضطراب و استرس و توسعه فردی
زوج درمانگر (اختلافات با همسر) و مشاور توسعه فردی
حتما در مجله روانشناسی مرکز مشاوره باتابان بخوانید:
برای عضویت در خبرنامه و دریافت جدیدترین مقالات به صورت هر دو هفته یکبار، لطفا ایمیل خود را وارد کنید