فرق روانشناس و روانکاو چیست؟ (تفاوت‌ها برای انتخاب مشاور)

سوالی که ذهن بسیاری از مراجعان را درگیر می‌کند این است که فرق روانشناس و روانکاو چیست و باید به کدام مراجعه نماییم؟ در واقع امروز در دنیای روانشناسی و مشاوره با نوعی درهم‌آمیختگی حرفه‌ها و زیرمجموعه‌های متعدد درگیر هستیم که مراجعین را سردرگم می‌کند و با توجه به افزایش هزینه‌های خدمات روان درمانی، بسیاری از آن‌ها به دنبال راهی برای کاهش آزمون و خطا هستند. روانشناس و روانکاو هر دو متخصص سلامت روان هستند و هدف آن‌ها رفع و بهبود مشکلات روانشناختی مراجعین می‌باشد؛ اما روش‌ها و شیوه‌های که برای وصول به مقصد انتخاب می‌کنند متفاوت می‌باشد. شماره روانشناس را داشته باشید تا درمورد مراجعه به هر یک از متخصصین شما را راهنمایی کند.

روانشناس و روانکاو هر دو در زمینه مشکلات روانشناختی کار می‌کنند؛ اما مبنای درمان آن‌ها متفاوت می‌باشد. به طور کلی روانشناسان به بیماران گوش می‌دهند، همدلی می‌کنند و مانند یک همسفر در کشف دنیای درون به او کمک می‌نمایند. آن‌ها از انواع نظریه‌ها و رویکرد های روانشناسی در روان درمانی مراجعین استفاده می‌کنند. اما فرق روانشناس و روانکاو این است که روانکاوان که به دیدگاه زیگموند فروید معتقد می‌باشند، به دنبال کشف تکانه‌های ناهشیار و ایجاد بینش در مراجعین هستند و از تنکیک روان‌تحلیل‌گری همچون تداعی آزاد و تحلیل انتقال استفاده می‌کنند.

روانشناس کیست؟

روانشناس، فردی است که فارغ‌التحصیل گرایش‌های مختلف رشته روانشناسی می‌باشد. او دارای مدرک کارشناسی ارشد و یا دکتری روانشناسی است که بنابر تخصص، مهارت و علاقه خود در حوزه‌های مختلف به ارائه خدمات سلامت روان مشغول می‌باشد. روانشناسان پس از پایان تحصیلات آکادمیک، می‌توانند روانکاو یا روانشناس شوند.

روانکاو کیست؟

فرق روانشناس و روانکاو این است که روانکاوان نیز فارغ التحصیل کارشناسی ارشد یا دکتری روانشناسی یا حتی مشاوره می‌باشند که دوره‌های تخصصی روان‌تحلیل‌گری را گذرانده‌اند. تبدیل شدن به روانکاو حرفه‌ای مسیر پیچیده می‌باشد؛ زیرا مدرسه تخصصی آن تنها در اتریش و آمریکا وجود دارد. البته نکته قابل توجه این است که امروزه روانکاوان، روان‌تحلیل‌گران منعطفی هستند که از دیدگاه فروید فاصله گرفته و یا آن را بسط و توسعه داد‌ه‌اند.

روانشناسی چیست؟

روانشناسی چیست؟ روانشناسی یک رشته تحصیلی است که به مطالعه نحوه تفکر، عملکرد، واکنش و تعامل افراد می‌پردازد و  هدف آن مطالعه علمی رفتار و فرآیند‌های روانی می‌باشد. در این رشته، اولویت بر کارکرد طبیعی ذهن و حوزه‌هایی مانند یادگیری، انگیزش، هیجان و رشد روانی و طبیعی متمرکز هستند. بنابراین یک فرق روانشناس و روانکاو در پدیده‌های مورد مطالعه می‌باشد.

روانکاوی چیست؟

روانکاوی یکی از رویکردهای روانشناسی است که با مشاوره فردی تفاوت‌های بسیاری دارد و درمانی طولانی‌تر و به نسبت پرهزینه‌تر می‌باشد. طی یک فرآیند درمانی به فرد مراجعه کننده کمک می‌کند انگیزش‌های ناهشیار خود را بشناسد و به بینش دست یابد تا در نهایت بتواند رفتارهای ناسازگارانه خود را اصلاح نماید.

فرآیند درمان توسط روانشناس بسته به رویکرد درمانگر متفاوت می‌باشد؛ اما در عمل همه آن‌ها برای روان درمانی مراجعین را ویزیت کرده، از آن‌ها سوالاتی می‌پرسند، اتحاد درمانی برقرار می‌کنند، سعی می‌کند افکار، هیجانات و رفتارهای آن‌ها را کشف و بررسی نمایند تا در نهایت به بهبود و ارتقای سلامت روان آن‌ها کمک کنند.

تکنیک صندلی خالی

این شیوه از روش‌های درمان تجربی می‌باشد که برای تجربه هیجانات ناتمام مراجع استفاده می‌شود. تفاوت روانشناس و روانکاو این است روانشناسان تجربی برآنچه که در جلسه درمانی و در جسم و روان مراجع اتفاق می‌افتد تمرکز می‌کنند.

ثبت افکار

شیوه درمان روانشناسان شناختی-رفتاری بدین صورت است که از شیوه ثبت افکار برای شناسایی و تعدیل افکار ناکارآمد، غیرمنطقی و تحریفات شناختی مراجعین استفاده می‌کنند که در مشاوره افسردگی و تروما نتایج قابل ملاحظه‌ای نشان داده است.

حساسیت زدایی منظم

روانشناسان رفتاری از شیوه‌های حساسیت زدایی منظم و انزجاردرمانی برای درمان انواع فوبیاها، وسواس و رفتارهای ناسازگار و ناسالم مراجعین اسفاده می‌کنند. این شیوه بر خلاف روانکاوی سطحی‌تر و کوتاه‌تر است.

تکنیک همجوشی زدایی

فرق روانشناس و روانکاو این است که به ویژه روانشناسان مبتنی بر دیدگاه اکت و رویکرد شناختی، از طریق تغییر در افکار به دنبال راهی برای اصلاح رفتار و بهبود و تعدیل هیجانات هستند.

پرسش‌های معجزه‌گر

متخصصانی که از رویکردهای روانشناسی کوتاه مدت و راه‌حل‌محور استفاده می‌کنند، این تکنیک برای شناسایی مشکل مراجع و راه حل‌های احتمالی آن بهره می‌گیرند.

آموزش روانی

یک فرق روانشناس با روانکاو این است که روان‌درمانگران به ویژه در طرحواره درمانی از رویکرد روانی-آموزشی برای آموزش مفاهیم به مراجع استفاده می‌کنند.

فرق روانشناس و روانکاو در این است که روانکاوان از تکنیک‌های تبدیل ناهشیار به هشیار استفاده می‌کنند تا مراجع را به بینش برسانند. در ادامه برخی از تکنیک‌های روانکاوان را توضیح می‌دهیم.

تداعی آزاد

در این تکنیک به مراجع اجازه می‌دهند هر آنچه که به ذهنش می‌رسد را بدون هیچ محدودیت بیان کند. خاطرات سرکوب شده مراجع، در طی این تکنیک آشکار می‌شوند.

انتقال

روانکاوان از این شیوه درمانی برای انتقال احساسات گذشته به زمان حال استفاده می‌کنند. به این صورت که مراجع هر احساسی در گذشته نسبت به افراد مهم زندگی خود داشته به درمانگر خود منتقل می‌کند و همان احساس را نیز تجربه می‌نماید.

تفسیر رویاها

فرق روانشناس و روانکاو در نوع تفسیر رویاهای مراجع و مفاهیم متمرکز بر آن‌ها می‌باشد. فرق روانشناس و روانپزشک در این است که برعکس روانپزشکان، روانشناسان نیز از تکنیک تفسیر رویا استفاده می‌کنند.

تحلیل مقاومت

شیوه درمانی روانکاوان، تحلیل و تفسیر افکار، مقاومت و مکانیسم‌های دفاعی مراجعین می‌باشد که به فرد کمک می‌کند با راهنمایی متخصص به ریشه احساسات و باورهایش پی ببرد.

فرق روانشناس و روانکاو در زمینه تحصیلات مانند فرق تراپیست و روانشناس است. هر دو فارغ التحصیل روانشناسی هستند؛ اما روانکاوان دوره‌های تخصصی روان‌تحلیل‌گری را گذرانده و در این زمینه صاحب تخصص هستند. در صورتی که سایر روانشناسان در رویکردهای دیگر دوره کارآموزی را می‌گذرانند و بر یک یا چند رویکرد روانشناسی مسلط می‌شوند.

روانشناسی و روانکاوی برای همه افرادی که به دنبال خدمات سلامت روان و حل مسائل و چالش‌های شخصیتی، بین فردی، خانوادگی و اجتماعی خود هستند مفید می‌باشد. فرق روانشناس و روانکاو این است که معمولا جلسات روانکاوی طولانی‌تر هستند؛ لذا ممکن است روانکاوی برای برخی از افراد مناسب نباشد. معمولا روانکاوان بعد از دو یا سه جلسه به این موضوع پی‌می‌برند و در صورت نیاز مراجعین را به روانشناسان ارجاع می‌دهند؛ پس اجازه دهید درمانگر نسبت به شما شناخت کافی کسب کند تا به شما بگوید چه برنامة درمانی برایتان مناسب است. به طور کلی به اندازه همه روانشناسان و روانکاوان، نگرش و دیدگاه وجود دارد که ممکن است با جهان‌بینی و ارزش‌های فردی سازگار باشد و برای بهبود و تغییر مشکلات روانشناختی او مفید واقع شود؛ اما برای دیگری اینگونه نباشد.

درمورد تفاوت روانشناس و روانکاو صحبت کردیم؛ اما یک دیدگاه کلی درباره اینکه روانشناس بهتر است یا روانکاو وجود ندارد. هر دو روش، مزایا و معایبی دارند که نیازها و شخصیت مراجع می‌تواند بر این موضوع اثرگذار باشد که کدام یک در هر موقعیتی چگونه عمل می‌کنند. پیشنهاد این است که ابتدا به یک روانشناس متخصص، باتجربه و متعهد مراجعه نمایید؛ زیرا چنین شخصی متعهدانه درمورد اینکه کدام رویکرد درمانی مناسب شماست، راهنمایی‌تان می‌کند.

روانشناسان و روانکاوان، متخصصان سلامت روان هستند که به دنبال رشد، ارتقا، بهبود، تعدیل، تغییر و درمان مراجعین می‌باشند. فرق روانشناس و روانکاو در روش‌ها و رویکرد درمانی آن‌ها است. البته امروزه دیدگاه روانکاوی گسترش پیدا کرده‌ و انعطاف‌پذیری آن افزایش یافته است. همین نیز بر کاربرد و محبوبیت آن افزوده است. روانشناسان نیز از رویکردهای مختلف روانشناسی مانند هیجان‌مدار، شناختی و رفتاری، طرحواره درمانی، وجودی، واقعیت درمانی و… برای کمک به مراجعین استفاده می‌کنند. در مرکز مشاوره باتابان روانشناسان و روانکاوان مومن، متعهد و متخصص در تمامی حوزه‌های سلامت روان آماده خدمت رسانی به شما عزیزان در هر کجای ایران و خارج از ایران می‌باشند. بدون هیچ محدودیتی می‌توانید وقت رزرو نمایید و از پشتیبانان راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.