مهارت هایی که باید یاد بگیریم (آموزش 10 مهارت در تابستان)

مهارت‌های زندگی مجموعه مهارت‌هایی هستند که فرد را برای مقابله موثر با کشمکش‌ها و موقعیت‌های زندگی یاری می‌کنند. این توانایی‌ها فرد را قادر می‌سازد در ارتباط با سایر انسان‌ها، جامعه، فرهنگ و محیط خود، مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت روان خود را تامین نماید؛ لذا مهم‌ترین مهارت ‌هایی که باید یاد بگیریم، مهارت‌های زندگی هستند. همه ما در زندگی خود با چالش‌ها، مسائل و مشکلاتی مواجهه می‌شویم، هر کس به شیوه خود با این چالش‌ها مقابله می‌کند.
فرض کنید شرکت شما تعدیل نیرو نموده است و شما و بسیاری از همکارانتان بیکار شده‌اید؛ هرکس به شیوه خود با این شرایط کنار می‌آید. ممکن است فردی خیلی سریع مسئله را حل نماید و به کار دیگری مشغول شود، دیگری مضطرب و نگران شود و آن یکی خشمگین شده و دعوا راه بیندازد. شما برای حل این مسئله می‌توانید مشاوره کسب و کار دریافت نمایید. به طور کلی مهارت‌هایی که باید یاد بگیریم شما را برای مقابله با شرایط قابل پیش‌بینی و پیش‌بینی ناپذیر زندگی، آماده می‌کنند.

مهارت‌ها و توانمندی‌هایی هستند که نیازی از شما را برطرف می‌کنند و راهبرد‌هایی که به مقابله سازگارانه و مثبت شما با مسائل کمک می‌نمایند. شما می‌توانید هر نوع مهارتی را که به پیشبرد اهداف و آسایش و آرامش شما کمک می‌کند، یاد بگیرید. خوشبختانه همه مهارت‌ها قابل فراگیری هستند و می‌توان با صرف وقت و تلاش، آن‌ها را به خزانه‌ علم و دانش و روش‌های مقابله‌ای خود افزود.‌ مهارت هایی که باید یاد بگیریم باعث رشد و توسعه فردی شما می‌شود. توسعه فردی چیست؟ شامل روش‌ها و مهارت‌هایی برای رشد شخصیت و تقویت ویژگی‌های مثبت و افزایش کارآمدی شما است. از جمله این مهارت‌ها شامل موارد زیر است:

کنترل خشم

خشم یک پاسخ طبیعی به ناکامی ادراک شده و مورد بدرفتاری قرار گرفتن است. همه ما گاهی در زندگی خشگین می‌شویم؛ اما چیزی که به طور کلی راجع به خشم و همه هیجانات باید بدانیم این است که تجربه هیجانات با ابراز آن‌ها متفاوت است. ابراز خشم که با پرخاشگری همراه است می‌تواند پیامدهای ناگوار به بار بیاورد؛ لذا یکی از مهارت‌ هایی که باید یاد بگیریم، کنترل خشم و ابراز درست آن می‌باشد. برای کنترل خشم اقدامات زیر را انجام دهید:

1. ابتدا سعی کنید خود را آرام نمایید، چندتا نفس عمیق بکشید، یک لیوان آب سرد بخورید، کمی آب به صورت خود بزنید،کمی قدم بزنید تا آرام شوید.
2. اگر همچنان آرام نشدید ازطریق خود آرام‌سازی و خودگویی‌های مثبت، خویشتن‌داری و احساس خودکارآمدی خویش را تقویت نمایید.
3. سپس ببینید آیا ارزیابی اولیه شما از موقعیت خشم برانگیر واقع‌بینانه است یا خیر؟
4. یا اینکه خواسته‌ها و انتظارات نامعقول شما از زندگی منجربه خشم شده است؟
5. آنچه که باعث خشم شما شده را شناسایی نمایید. از مهارت‌هایی که باید یاد بگیرید جرئت‌مندی است تا بتوانید از حقوق خود دفاع کنید.
6. به جای تجربه انفعال خشم و ابراز نامناسب آن، فعالانه با شرابط مواجهه شوید و از روش حل مسئله برای مقابله با وضعیت خشم‌برانگیر استفاده نمایید.

کنترل و مدیریت استرس

زندگی مدرن میزان استرس و نگرانی ما را افزایش داده‌ است؛ بنابراین یکی از مهارت هایی که باید یاد بگیریم مدیریت و کنترل استرس‌ می‌باشد. اگر نتوانید موقعیت‌های استرس‌زای زندگی خود را مدیریت کنید، کارآمدی شما کاهش می‌یابد و اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهید. راهکارهای زیر به مدیریت استرس شما کمک می‌کند:

1. استرس و اضطراب را به عنوان بخشی از زندگی بپذیرید، زیرا گریزی از آن نیست.
2. از تنبیه و سرزنش بیهوده خود اجتناب کنید؛ مقداری از استرس برای منفعل نبودن ضروری است.
3. فرار از هیجانات باعث انفجار ناگهانی آن‌ها در موقعیت نامناسب می‌شود؛ بنابراین احساس خود را تجربه کنید.
4. سپس خود را برای مقابله با آن آماده کنید؛ از روش‌های آرام سازی و خودگویی مثبت استفاده نمایید.
5. ارزیابی اولیه و منطقی از رویدادهای زندگی به دست آورید و افکار ناکارآمد خود را شناسایی نمایید. اگر می‌پرسید چه مهارتی یاد بگیرم؟ یکی از آن‌ها شناسایی افکار غیرمنطقی و ناکارآمد است.

مهارت تصمیم‌گیری

یکی از مهم‎ترین مهارت‌هایی که باید یاد بگیریم، تصمیم‌گیری است. برخی از افراد نمی‌توانند به تنهایی تصمیم بگیرند و با پیامد‌های تصمیم خود مواجهه شوند. دلایلی همچون کمال‌گرایی، اهمال‌کاری، ترس از شکست، نداشتن اعتماد به نفس و… شما را در اتخاذ تصمیم و قاطعیت ناتوان می‌سازند. اگر با هر یک از این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنید، مشاوره فردی برای شما توصیه می‌شود. برای تصمیم‌گیری صحیح مراحل زیر را طی کنید:

1. ابتدا موقعیتی که باید درمورد آن تصمیم بگیرید را خوب بشناسید.
2. سپس جوانب مختلف تصمیم خود را یادداشت نمایید.
3. تمام گزینه‌های موجود را روی میز قرار دهید.
4. سود و زیان هر گزینه، وزن و ارزش هر سود و زیان را مشخص نمایید.
5. با افراد متخصص و با تجربه مشورت کنید.
6. سپس قاطعانه تصمیم بگیرید و پیامد‌های انتخاب خود را بپذیرید.

مهارت‌ حل مسئله

در مواردی مهارت حل مسئله، بر همه مهارت هایی که باید یاد بگیریم اولویت دارد. برای حل مسئله گام‌های زیر را طی کنید:

1. مسئله را کامل و واضع تعریف کنید و جوانب مختلف آن را مشخص نمایید.
2. راهکارهای مختلف را بدون توجه به قابل اجرا بودن آن‌ها، یادداشت کنید.
3. قابلیت اجرا، سود و زیان هر راه حل را، بررسی کنید؛ نکته قابل توجه این است که گاهی سودهای یک راه حل از زیان‌های آن بیشتر است؛ اما وزن و بار یک زیان، زیاد می‌باشد.
4. راه حل انتخابی خود را اجرا کنید و نتایج آن را بررسی نمایید.
5. اگر ارزیابی راه حل مفید بود، آن را ادامه دهید، در غیر این صورت سایر راه‌ حل ها را امتحان و مجدد ارزیابی نمایید.

مدیریت تعارضات

ما در روابط دوستانه، خانوادگی، کاری و اجتماعی خود با اختلافات و تعارضاتی مواجهه می‌شویم که اگر مدیریت آن‌ها را بلد نباشیم، دچار بحران‌های جدی و فقدان خواهیم شد. براساس نظریه‎ های یادگیری، بخش زیادی از رفتارهای ما تابع یادگیری است و می‌توانیم، یادگیری‌های اشتباه را با یادگیری‌های درست، جایگزین نماییم. از مهارت‌هایی که باید یاد بگیریم، مدیریت تعارضات و اختلافات است. برخی از تعارضات حل شدنی و برخی دائمی هستند و باید بتوانید آن‌ها را به شیوه زیر مدیریت کنید:

1. موضوع را شناسایی نمایید.
2. اختلاف نظرها را بپذیرید.
3. به دیدگاه‌ها و نظرات دیگری توهین نکنید.
4. سعی کنید با عینک دیگری به موقعیت نگاه کنید.
5. احساسات و هیجانات یکدیگر را درک نمایید. توجه کنید که درک کردن به معنای پذیرش نیست.
6. به انتظارات و خواسته‌های طرف مقابل گوش کنید.
7. انتظارات و خواسته‌های خود را بدون دعوا بیان کنید.
8. هر دو طرف از برخی حقوق و خواسته‌های خود به نفع رابطه،کناره‌‌گیری کنند.
9. به تصمیمی برسید که به نفع رابطه باشد و هر دو طرف نیز راضی باشند.

برخی از والدین می‌پرسند در تابستان چه مهارت هایی یاد بگیریم و کودکان خود را در چه کلاس‌هایی ثبت‌نام کنیم. پاسخ این سوال به هدف و شیوه تربیتی شما و موارد دیگری وابسته است. مثلا والدینی که دارای فرزند مبتلا به ناتوانی هستند براساس روانشناسی کودکان استثنایی مهارت‌های لازم را به فرزند خود آموزش دهند. به طور کلی، کودکان در تابستان باید مهارت‌های زیر را بیاموزند:

• همدلی: از مهارت‌ هایی که باید یاد بگیریم و به کودکان خود نیز آموزش بدهیم، همدلی است. به فرزند خود آموزش بدهید که دنیا را از چشم دیگری ببیند و با او همدلی نماید.
• توانایی سازگاری: به کودکان خود آموزش بدهید که بتوانند با شرایط مختلف به صورت فعالانه، سازگار شوند و تاب‌آوری و صبر خود را افزایش دهند. کودکان ناسازگار، خود و والدین را با دردسرهای زیادی مواجهه می‌کنند.
• جرئت‌مندی: متاسفانه بسیاری از این مهارت‌ها را در مدرسه آموزش نمی‌دهند. والدین باید آموزش‌های لازم را به فرزندان خود بدهند. بسیاری از شکست‌ها، افسردگی و ناکامی و… کودکان در سنین بالاتر، به دلیل عدم جرئت‎مندی است.
• توانایی نه گفتن: در بسیاری از موارد نوجوانانی که سراغ رفتارهای پرخطر می‌روند، همان کودکانی هستند که مهارت‌های جرئت‌مندی و نه گفتن را یاد نگرفته‌اند.
• خودآگاهی و خودشناسی: یکی دیگر از مهم‌ترین مهارت هایی که باید یاد بگیریم و به کودکان خود نیز آموزش بدهید، خودآگاهی و خودشناسی است. میزان آگاهی ما از اهداف، نقاط ضعف و قوت، احساسات و هیجانات و… در مواجهه ما با مسائل زندگی نقش مهمی دارد.

پژوهشگران اطلاعات ارزشمندی درمورد نحوه مقابله افراد با مشکلات زندگی جمع‌آوری کرده‌اند تا به این سوال پاسخ دهند که چه مهارت‌ هایی باید یاد بگیرم و چگونه این مهارت‌ها را کسب کنم؟ برای آموزش مهارت‌ هایی که باید یاد بگیریم حتما به متخصص مهارت‌های زندگی، افراد صاحب حرفه و تخصص در هر حوزه، مراجعه نمایید. امروزه افراد متعددی با عنوان رشد و توسعه فردی مهارت‌هایی را آموزش می‌دهند که ممکن است علمی و تخصصی نباشد و با نتایج منفی همراه باشد؛ بنابراین برای مهارت‌آموزی حتما در دوره‌های افراد متخصص و موسسه‌های معتبر شرکت کنید. در مرکز مشاوره باتابان رواشناسان و مربیان متدین و متبحر مهارت‌ هایی که باید یاد بگیریم را آموزش می‌دهند.

مطالعات نشان‌ داده‌اند کسانی که به طور موفقیت‌آمیز با مشکلات مقابله می‌کنند، افرادی هستند که خود را به مجموعه‌ای از مهارت‌های مقابله‌ای تجهیز نموده‌اند. در برخورد ما با چالش‌ها و مشکلات زندگی، در اختیار داشتن مهارت‌هایی که به ما کمک می‌کند تا به بهترین شکل ممکن از عهده مشکلات خود برآییم، تسلی‌بخش است. روش‌های مقابله‌ای درست، استرس و اضطراب را کاهش می‌دهند و سرمایه‌های روانشناختی را برای یک زندگی سالم و آرام تقویت می‌کنند و سلامت روان را برای ما به ارمغان می‌آورند.

زندگی با چالش‌ها و مسائل متعددی همراه است که روش‌های مقابله‌ای درستی را می‌طلبد. یادگیری مهارت‌هایی که شیوه‌هایی مقابله‌ای را آموزش دهند و سرمایه‌های روانشناختی ما را برای گذر از چالش‌ها و بحران‌های زندگی افزایش دهد، ضروری می‌باشد. برای فراگیری مهارت‌ هایی که باید یاد بگیریم از مرکز مشاوره باتابان وقت رزرو نمایید و اگر به راهنمایی نیاز داشتید با پشتیبانان مرکز در ارتباط باشید.