خواب فرصتی برای انرژی بخشی مجدد به بدن است. بنابراین، این خواب باید با استراحت مغز همراه باشد تا بتواند انرژی لازم برای فعالیتهای روزانه را فراهم کند. با این حال، در موارد متعددی استراحت مغز محقق نمیشود. در واقع، پس از بیداری بیشتر احساس خستگی داریم. این موضوع در روان درمانی به خواب دیدن زیاد باز میگردد. گاهی اوقات که از خواب بیدار میشویم، نمیدانیم خواب دیدهایم. اما، گاهی رویاهای ما بسیار واضح و شدید هستند و میتوانیم آنها را به خاطر بیاوریم. آیا تا به حال از رویایی بیدار شدهاید که به قدری واقعی به نظر برسد، که از بین بردن آن سخت باشد؟ میدانید علت آن چیست؟ در این مقاله علت خواب دیدن زیاد از نظر روانشناسی بررسی میشود.
علت خواب زیاد از نظر روانشناسی به سلامت روانی افراد باز میگردد. خوابهایی که ما میبینیم جذاب هستند و ما را به دنیایی متصل میکنند که چیزهای به ظاهر غیر ممکن نیز امکان پذیر است. با این حال، رویا دیدن همیشه مطلوب نیست. در نتیجه، افراد زیادی مایلند علت خواب زیاد از نظر روانشناسی برای آنها بیان شود تا متناسب با آن از روشهای صحیح برای کاهش خواب دیدن استفاده کنند. دانشمندان دقیقاً نمیدانند که چه چیزهایی باعث خواب دیدن زیاد میشود. با این حال، برخی از رایجترین دلایل خواب دیدن عبارتند از:
بعضی داروها میتوانند علت خواب زیاد از نظر روانشناسی باشند. به عنوان مثال، داروهای ضد افسردگی که به تسکین علائم افسردگی کمک میکنند. عوارض جانبی دارند. در واقع، بر خواب REMاثر میگذارند و باعث افزایش رویاهای واضح میشوند. همچنین، بتابلوکرها داروهایی هستند که فشار خون بالا و بیماریهای قلبی عروقی را درمان میکنند. تحقیقات نشان داده، این داروها نیز بر خواب تأثیر میگذارند و در ایجاد کابوس نقش دارند. لازم به ذکر است، مسدودکنندههای بتا، داروهای بیماری پارکینسون و داروهای ترک سیگار نیز چنین اثراتی دارند. بنابراین، در صورتی که با مصرف دارو این مشکل ایجاد شده باشد، باید به پزشک مراجعه کنیم. در چکاب جسمی مشخص میشود خواب زیاد نشانه کمبود کدام ویتامین است؟ و در نحوه مصرف کدام داروها باید تغییر ایجاد کرد.
بیدار شدن اغلب در طول شب به این معنی است که چرخه خواب قطع میشود و به احتمال زیاد خواب هایی را که میدیدید به خاطر میآورید. بنابراین، برخی از اختلالات خواب مانند بیخوابی، نارکولپسی، سندرم پای بیقرار و آپنه خواب میتوانند با قطع چرخه خواب، احتمال خواب دیدن را افزایش دهند.
بسیاری از افراد به این موضوع توجه ندارند که حتی تغییرات برنامهی خواب نیز میتواند علت خواب دیدن زیاد از نظر روانشناسی باشد. این موضوع خصوصاً در افرادی که مشاغل شیفت شب دارند، دیده میشود.
نشخوارهای فکری از جمله رایجترین دلایل رویا دیدن هستند. در واقع، برخی موقعیتهای استرسزا مانند مسائل در محل کار، مشاجره در مدرسه، مشکلات روابط و فشار مالی میتواند باعث بیخوابی بیشتر افراد شود. همچنین، رویدادهای مهم زندگی نیز میتوانند بر سلامت جسمی و روانی ما تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، افرادی که مواردی مانند مرگ یکی از عزیزان، از دست دادن شغل، رفتن به شهر جدید، تولد فرزند و یا ازدواج را تجربه میکنند، به احتمال زیاد بیشتر از دیگران خواب دیدن را تجربه مینمایند. در نظر داشته باشیم، در افرادی که اضطراب بالایی دارند، رویا دیدن با شدت بیشتری رخ میدهد.
رویاها و کابوسهای واضح میتوانند با سوء مصرف الکل و سوء مصرف مواد نیز ایجاد شوند. یک مطالعه نشان داد، افرادی که در حال بهبودی هستند اغلب رویاهای واضحی میبینند که شامل مصرف الکل و مواد مخدر است.
افرادی که در شرایط روانی خاص مانند اختلال استرس پس از سانحه، اختلال اضطراب فراگیر، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی و افسردگی قرار دارند، بیشتر احتمال دارد کابوس ببینند.
بارداری با تغییرات فیزیکی و افزایش تولید برخی هورمونهای بارداری همراه است. بنابراین، این اتفاق شاید بر الگوهای خواب فرد تأثیر بگذارد و به رویاهای واضح کمک کند. بسیاری از زنان باردار میگویند که خوابهای واضحی را به خصوص در روزهای اولیه بارداری خود تجربه میکنند.
رویا دیدن بخشی طبیعی از فرآیند خواب است. مغز در تمام طول شب فعال است. فعالیت مغز در قسمت جلویی و مغز میانی به ویژه در طول خواب با حرکات سریع چشم (REM) شدید میباشد، یعنی زمانی که خواب میبینیم. خواب دیدن میتواند به تثبیت خاطرات کمک کند و ما را برای رویارویی بهتر با موقعیتهای زندگی آماده کند. با این حال، رویا دیدن بیش از حد یا رویاهای واضح با سلامت روانی آشفته همراه است. در واقع، خواب دیدن میتواند مزایا و معایبی داشته باشد.
اما، اینکه چه میزان خواب دیدن طبیعی است براساس سن و نوع جنسیت و شرایط افراد متفاوت است. اگر احساس میکنید خواب دیدن را بیشتر از دیگران تجربه میکنید و این موضوع بر سلامت شما تأثیر گذاشته است، با مشاوران باتابان در ارتباط باشید. آنها به شما کمک میکنند تا دریابید چه میزان خواب دیدن با توجه به شرایط شما طبیعی است؟ همچنین، از چه روشهایی میتوان آن را کاهش داد؟
خواب دیدن زیاد میتواند، شما را کلافه و سردرگم کند. انرژی روز را کاهش دهد. در نتیجه، با خستگی بالا به فعالیتهای روزانه خود بپردازید. خواب زیاد همچنین میتواند شروع کننده مشکلات خلقی باشد. در واقع، بعد از مدتی نشانههای افسردگی و اضطراب در شما نمود داشته باشد. از طرفی، ممکن است متوجه شوید خودآگاه یا ناخودآگاه در مقابل خوابیدن مقاومت میکنید. زیرا، نگرانید دوباره خوابهای بد را تجربه نمایید. عدم توجه به این مشکل و عدم اصلاح خواب میتواند آسیب جدی به سلامت جسمی و روانی شما وارد کند. بنابراین، باید از تدابیر درمانی برای کاهش میزان خواب دیدن استفاده نمایید. مهمترین اقداماتی که شما میتوانید انجام دهید شامل موارد زیر است:
داشتن عادات خوب برای خواب میتواند به میزان زیادی کیفیت خواب شما را بهبود دهد. برخی از عادتهایی که میتواند به شما کمک کند شامل،
برخی افراد تصور میکنند برای درمان مشکلات خواب، حتماً باید از دارو یا تدابیر درمانی خاص استفاده کنند. در حالی که، در بیشتر موارد اینگونه نیست و عادتهای ناسالم باعث ایجاد این مشکل میشود. بنابراین، خیلی آسان با انجام فعالیتهای بدنی معقول، رژیم غذایی متناسب با طبع، ایجاد تعادل وزنی عملکرد مغز بهبود مییابد. خلق و خوی فرد تنظیم میشود. در نتیجه، اختلالات خواب و رویاهای واضح کاهش مییابد.
هر کس استرس را متفاوت تجربه و آن را مدیریت میکند. با این حال، راههایی برای کمک به کاهش استرس و مقابله با آن وجود دارد. به عنوان مثال، شما میتوانید از تمرینهای تنفسی، مراقبه ذهن آگاهی، تصویر سازی هدایت شده و… برای کاهش نشانهها و رفع علت خواب دیدن زیاد از نظر روانشناسی استفاده کنید.
اگر رویاهای شما ناشی از یک بیماری روانی یا جسمی است، در مورد تشخیص و درمان آن بیماری با پزشک صحبت کنید. اکثر پزشکان استفاده از دارو را برای درمان خواب دیدن زیاد توصیه نمیکنند. با این حال، در مورد کابوسهای ناشی از ضربه، مانند اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، پزشک ممکن است برای کمک به القای خواب، داروهای خواب آور یا داروهای ضد اضطراب را تجویز کند.
خواب از جمله فعالیتهای رایج روزانه ماست که تجربه آن سلامت جسمی و روانی ما را تضمین میکند. با این حال، خواب دیدن باید متناسب با سن و شرایط ما باشد. وقتی که خواب دیدن را بیش از حد تجربه میکنیم اثر منفی آن بر فعالیتهای روزانه ما مشهود است. بنابراین، باید متناسب با علت خواب دیدن زیاد از نظر روانشناسی از روشهای کاهش میزان خواب دیدن مانند تغییر عادات فردی، ایجاد عادات مناسب برای خواب و… استفاده کنیم.
مشاور اختلالات فردی و روانکاوی
زوج درمانی، مشاوره فردی و خانوادگی، درمان اختلالات خلقی، اضطراب، افسردگی
مشاوره ازدواج | مشاوره تحصیلی
مشاور حقوقی، کیفری و خانواده
مشاوره ازدواج و زوح درمانی و درمان اختلالات جنسی
زوج درمانی | درمان اختلالات اضطرابی و وسواس
حتما در مجله روانشناسی مرکز مشاوره باتابان بخوانید:
برای عضویت در خبرنامه و دریافت جدیدترین مقالات به صورت هر دو هفته یکبار، لطفا ایمیل خود را وارد کنید