خواب یکی از کارکردهای اصلی بدن ما است که به تأمین انرژی لازم برای فعالیتهای روزمره کمک میکند. بنابراین، زیاد خوابیدن لزوماً بد نیست. در واقع، نداشتن خواب کافی شما را در معرض خطر مشکلات سلامتی از بیماری قلبی گرفته تا چاقی و دیابت قرار میدهد. با این حال، ممکن است این میزان خواب از حد طبیعی خود فراتر رود و در انجام فعالیتهای روزانه شما اختلال ایجاد کند. در واقع، دچار حالتی شوید که به آن پرخوابی گفته میشود. در این شرایط، نه تنها انرژی لازم برای فعالیتهای روزمره شما فراهم میگردد، بلکه از احساس خستگی و کسالت آن شکایت میکنید و به دنبال شماره روانشناس هستید. ما در این مقاله به بررسی این پرسش میپردازیم که چه بیماری هایی باعث خواب زیاد میشود؟
خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS)، یک نام اختصاصی برای افرادی است که به مدت حداقل سه ماه هر روز احساس خواب آلودگی دارند. این افراد، حتی زمانهایی را که برای خواب مناسب نیست را به آن اختصاص میدهند. دانستن نشانهها و میزان تأثیری که بر فعالیتهای روزانه ما دارد، ما را نسبت به دانستن علتهای پرخوابی و اینکه چه بیماری هایی باعث خواب زیاد میشود، حساستر میکند. بهطورکلی، مهمترین بیماریهای اثرگذار بر پرخوابی عبارتند از:
اختلالات مرتبط با تیروئید از جمله بیماریهای خاموش است. در واقع، ما شروع این بیماری را جز با آزمایشهای تخصصی متوجه نمیشویم. اما، زمانی که این بیماری پیشروی میکند، بر سوخت و ساز بدن و مهمتر از همه خواب اثر میگذارد. بسته به این که فرد به کدام دسته از اختلالات تیروئید مبتلا شده باشد، میزان خواب متفاوت است. در بحث پرخوابی، معمولاً افرادی که اختلال کم کاری تیروئید را تجربه میکنند، نشانههایی مانند پرخوابی، خستگی، افزایش وزن، تند خویی و… را تجربه مینمایند.
در این نوع پرخوابی، افراد به سختی از خواب روز بیدار میشوند و در طول روز احساس خواب آلودگی زیادی دارند. همچنین، چرت زدن روزانه برای آنها کمک کننده نیست.
دستهای از اختلالات خواب هستند که با اثرگذاری منفی بر کیفیت خواب شبانه منجر به پرخوابی و نیاز به خواب بیشتر در طول روز میشوند.
تحقیقات درباره سندرم پاهای بی قرار (RLS) نشان میدهد، یکی از پاسخ ها به این پرسش است که چه بیماری هایی باعث خواب زیاد میشود. این سندرم اختلالی است که با احساسات ناخوشایند در پاها و میل شدید به حرکت دادن آنها مشخص میشود. علائم RLS ممکن است هنگام استراحت یا خواب رخ دهد یا بدتر شود. از آنجایی که علائم معمولاً در شب بدتر میشوند، میتوانند خواب شما را تا حد زیادی مختل کنند و در زمانی که نیاز به بیداری دارید منجر به خواب آلودگی شوند.
آپنه خواب زمانی رخ میدهد که راه هوایی فوقانی برای حداقل 10 ثانیه در طول خواب فرو میریزد – و این کار را تا صدها بار در هر شب انجام می دهد. آپنه انسدادی خواب نتیجه انسداد راه هوایی است. آپنه خواب مرکزی زمانی اتفاق میافتد که مغز نتواند سیگنالهایی را به ماهیچههایی که تنفس را کنترل میکنند، ارسال نماید. این مشکل با ایجاد اختلال در خواب شبانه، منجر به پرخوابی در کودکان و بزرگسالان میشود.
نارکولپسی یک اختلال خواب است که مربوط به دوره خواب دیدن خواب به نام خواب REM (حرکت سریع چشم) است. با این حال، با نارکولپسی، دورههای REM میتواند در طول روز رخ دهد. علاوه بر خوابآلودگی که بهبود نمییابد، نارکولپسی ممکن است باعث ایجاد لحظات کوتاه و غیرقابل کنترل خواب یا “حملات خواب” بدون هشدار شود.
هر چند علت آن مشخص نیست. اما، این بیماری در سنین بالا منجر به پرخوابی میشود.
همچنین مواردی مانند،
یافتهها نشان میدهد، پرخوابی علتهای مختلفی دارد. با این حال، برخی علتهای دیگر نیز وجود دارد که صرفاً مختص زنان هستند. مانند،
در چرخه قاعدگی، زنان نوسانات هورمونی را تجربه میکنند که اثر مستقیم این نوسانات بر چرخههای خواب و بیداری است. به عنوان مثال، با افزایش پروژسترون پس از تحریک تخمک گذاری، میزان خواب افزایش مییابد. از طرفی، کاهش پروژسترون و استروژن قبل از شروع این فرآیند منجر به کاهش خواب و افزایش کسالت میشود.
در دوران یائسگی میزان استروژن کاهش مییابد. از آنجایی که استروژن به تنظیم چرخه و کیفیت خواب کمک میکند، کاهش آن باعث خواب سبک و بیداریهای مداوم میشود.
باردای که با تغییرات همه جانبه در جسم و روان زنان همراه است، کمترین تأثیر آن بر میزان خواب افراد میباشد. در واقع، افزایش سطح پروژسترون و دغدغههای فکری مرتبط با زایمان منجر به اختلالات خواب و افزایش پرخوابی میشود.
در نظر داشته باشید، در زنان و مردان عوامل مختلفی میتوانند در تغییر چرخه خواب و افزایش پرخوابی مؤثر باشند. با این حال، این سه عامل صرفاً مختص زنان است.
همهی مواردی که نشان میدهند چه بیماری هایی باعث خواب زیاد میشود، میتوانند از جمله دلایل اصلی خواب زیاد در مردان باشند. آیا مایلید با علت خواب دیدن زیاد از نظر روانشناسی در مردان و زنان آشنا شوید؟
درمان پرخوابی به علت اصلی آن بستگی دارد. اگر یک مشکل مرتبط با سلامتی باعث پرخوابی شما شود، درمان این مشکل ممکن است به شما کمک کند خواب طبیعی خود را شروع کنید. بنابراین، در برنامه درمانی پرخوابی ابتدا علت مشکل شناسایی میشود. در قدم بعد، ترکیبی از برنامههای درمانی مانند تغییرات سبک زندگی، درمانهای خانگی و داروها با نظر پزشک مورد توجه میباشد. پس، همزمان با دریافت درمان تخصصی، موارد زیر را مد نظر داشته باشید:
در نظر داشته باشید داروهایی مانند،
میتوانند به درمان پرخوابی کمک کنند. با این حال، تحت هیچ شرایطی نباید بدون تجویز پزشک مصرف شوند. زیرا، هر کدام صرفاً برای برخی علتهای پرخوابی مناسبند. همچنین، عوارض جانبی دارند.
پس از پرداختن به این موضوع که چه بیماری هایی باعث خواب زیاد میشود، باید بدانیم چه میزان خواب به عنوان پرخوابی در نظر گرفته میشود؟ در واقع، افراد با نیازها، مشغلهها و گروه سنی مختلف به میزان خواب متفاوتی نیاز دارند. در جدول زیر، دستورالعملهای فعلی بنیاد ملی خواب برای میزان ساعت خواب متناسب با هر گروه سنی آمده است. شما در کدام گروه قرار دارید؟
گروه سنی | ساعات خواب در یک شبانه روز |
0 تا 3 ماه | 14 تا 17 ساعت (شامل چرت زدن) |
4 تا 11 ماه
|
12 تا 15 ساعت (شامل چرت زدن) |
1-2 سال
|
11-14 ساعت (شامل چرت زدن) |
3-5 سال
|
10-13 ساعت |
6-13 سال
|
9-11 ساعت |
14-17 سال
|
8-10 ساعت |
18-64 سال
|
7-9 ساعت |
65 سال و بالاتر | 7 تا 8 ساعت |
بر این اساس، پرخوابی برای بزرگسالان به معنای خوابیدن بیش از نه ساعت در یک بازه زمانی 24 ساعته است. به غیر از مدت طولانی خواب، علائم پرخوابی معمولاً عبارتند از:
در مواجهه با مشکلات مرتبط با خواب، بدترین واکنش اهمالکاری و به تعویق انداختن است. زیرا، اگر مشکلات جدی زمینه ساز آن باشند با گذشت زمان بدتر میشوند. همچنین، درمان آن نیز دشوارتر است. پس، اگر ساعت خواب شما بیشتر از میزان گفته شده توسط بنیاد ملی خواب است و پرخوابی توانسته تا حدی عملکرد مطلوب روزانه شما را تحت تأثیر قرار دهد، حتماً باید به دکتر مراجعه کنید. متخصصان حاذق در این زمینه آگاهی شما را از فرآیند خواب مطلوب و اینکه خواب زیاد نشانه کمبود کدام ویتامین است، افزایش میدهند. در نهایت، متناسب با سن، شرایط و نوع علت ایجاد کننده پرخوابی درمانهای لازم برای شما ارائه میشود.
با مطالعه این مقاله دانستیم چه بیماری هایی باعث خواب زیاد میشود و زندگی ما را تحت تأثیر قرار دهد. در واقع، برخی دلایل پرخوابی در میان زنان و مردان مشترک است. اما، برخی دلایل نیز پرخوابی را در یک گروه خاص افزایش میدهند. در هر صورت، این شرایط میتواند علاوه بر جسم، بر سلامت روان افراد نیز اثرگذار باشد. بنابراین، چنانچه علائم پرخوابی را دارید، حتماً مراجعه به متخصص را در اولویت قرار دهید. اگر به دنبال متخصصان آموزش دیده در زمینه مشکلات مرتبط با خواب هستید، همکاران ما در مرکز مشاوره باتابان میتوانند به شما کمک کنند.
مشاور اختلالات فردی و روانکاوی
زوج درمانی، مشاوره فردی و خانوادگی، درمان اختلالات خلقی، اضطراب، افسردگی
مشاوره ازدواج | مشاوره تحصیلی
مشاور حقوقی، کیفری و خانواده
مشاوره ازدواج و زوح درمانی و درمان اختلالات جنسی
زوج درمانی | درمان اختلالات اضطرابی و وسواس
حتما در مجله روانشناسی مرکز مشاوره باتابان بخوانید:
برای عضویت در خبرنامه و دریافت جدیدترین مقالات به صورت هر دو هفته یکبار، لطفا ایمیل خود را وارد کنید